Van Sminiahuis (Burgum, 1892), G. Vlaskamp. Foto: Aly van der Mark
Het Vlaskampproject vordert gestaag. Anne Wolff begint in het voorjaar met de inventarisatie van de Vlaskamptuinen en het is mijn taak de tuinen te lokaliseren, een flinke klus.
Vorige week was ik in het archief van het gemeentehuis van Tytsjerksteradiel in Burgum.
Vlaskamp heeft in Burgum negen tuinen aangelegd, helaas is bijna alles verdwenen, maar er staat nog een aantal prachtige beuken.
In 1892 heeft hij een tuin aangelegd voor het gemeentebestuur. Archivaris Schelte de Beer kon me vertellen, dat in 1892 het Van Sminiahuis aangekocht is om daar het gemeentehuis in te huisvesten. Hij liet me een tekening zien van het Van Sminiahuis en plotseling zei hij:’ Er ligt een map in het archief en daar zou wel eens een tekening in kunnen zitten’.
De haartjes op mijn armen stonden recht overeind: het zou toch niet…..
En ja hoor, daar kwam een tekening, die onmiskenbaar van Gerrit Vlaskamp is, te voorschijn.
Helaas opgevouwen, maar nog als nieuw, 119 jaar geleden in een map gedaan en er waarschijnlijk nooit weer uitgehaald. Ik heb Schelte een dikke kus gegeven.
Het is de vijfde tekening van Vlaskamp in Friesland die bekend is, hij heeft er 320 tuinen aangelegd. Dus wie weet, wat er nog ligt in archieven van kerken en gemeentehuizen.
Aly van der Mark
Detail met zitplaats en perk met bontbladige hulst
Hoi Aly, leuk dat wij via Roodbaard nu elkaar ontmoet hebben vorige week. Je zegt dat Anne Wolff de tuinen van Vlaskamp gaat inventariseren. Wat bedoel je hier precies mee? Er zijn pas 5 tekeningen teruggevonden in verschillende archieven, dus naar ik aanneem gaat het niet om de tekeningen van een inventarisnummer voorzien. Jij gaat lokaliseren, dat betekent naar ik aanneem kijken of de tuin nog bestaat en het adres in een database opnemen. Maar wat doet Anne nu? Fotograferen? Planten herbenoemen? Kortom, ik zie nog niet helemaal wat er nu gebeuren gaat en wat het eindbeeld is. CO
Kijk, dan mis je het “weblogarchief”. In voorgaande berichten verhaalde Aly over de administratie van de boomkweker Bosgra en dat daarin bestellingen door Vlaskamp vastliggen. Voor meer dan 300 tuinen.
Onderstaande pagina uit Bosgra administratie is een voorbeeld en maakt duidelijk dat je met een naam en plaats nog een en ander uit te zoeken hebt.
Ja dat is helemaal waar Jan , genoeg nog om uit te zoeken, want uit jouw voorbeeld wordt duidelijk dat het gaat om een tuin van jansonius de vries uit warffum, en waar die was weten we niet, maar dat localiseren doet Aly nu juist. En mijn vraag is wat gaat er daarna, als de locatie bekend is, gebeuren? Aly heeft het over inventariseren, maar wat houdt dat in? De tuin opnemen, fotograferen??? CO
Dag Carla, het was me een genoegen je te ontmoeten.
Anne Wolff gaat voor Landschapsbeheer Friesland de tuinen van Vlaskamp inventariseren, die nog in redelijke staat zijn.
In de boeken van Bosgra staan geen adressen, omdat iedereen wist waar de notabelen woonden. Ik ben op het ogenblik bezig met het lokaliseren van de tuinen, een hele klus, want er is toch wel veel veranderd. Alle plantlijsten zijn dus bekend en tot nu toe maar een paar tekeningen.
Er zijn wel veel ansichtkaarten met afbeeldingen van de tuinen, zoals ze er in het begin van de twintigste eeuw uitzagen. Al dat materiaal wordt het komende jaar verzameld. We hopen 80 tuinen te kunnen lokaliseren, die het waard zijn nader bekeken te worden. Die komen in een database van het Landschapsbeheer.
In het voorjaar begint Anne met haar inventarisatie: wat is er bewaard gebleven van de beplanting en van de structuur van de oorspronkelijke tuin: de bomen, de paden, de vijvers, de heuveltjes.
Uiteindelijk moet het uitmonden in een boek en een tentoonstelling in het Fries Museum.
Hoi Aly, bedankt. Nu begrijp ik dat het inventariseren gaat om zoeken naar oorspronkelijke structuren en idem beplanting van de tuinen. Om de overgebleven tuinen in de toekomst in aanmerking te laten komen voor bescherming, instandhoudingssubsidie etc. moeten deze gegevens ook allereerst bekend zijn. Daarop worden historische tuinen en parken gewaardeerd. Maar het blijft een moeizame klus als er geen ontwerpen bekend zijn. Dus hopelijk worden er meer gevonden tijdens jouw lokalisatie-project. Sterkte toegewenst. En misschien kunnen jullie als jullie iets verder zijn, ons ook eens een resultaat van een geïnventariseerde tuin op de weblog laten zien. CO.