De Sierlijken Muzijktempel op het terrein van Sociëteit Gezelligheid (1808-1812, Rotterdam), D. Moens (Bron: Stadsarchief Rotterdam)
Na voorgaand bericht had ik even contact gelegd met Stadsarchief Rotterdam. Zij kwamen direct terug met nieuwe scans. Hier enkele uitsneden.
Jan Holwerda
De twee afbeeldingen tonen vermaaksarchitectuur waarvan ‘contrast ‘een kenmerkend element is.
De gotische gevel wordt enige mate als ruïneus (o.a. ontbreekt een van de kleine ronde vensters) weergegeven…..vermoedelijk om ‘de ouderdom’ te accentueren.
Het contrast wordt verbeeld met het ‘beschaafde’ klassieke van de muziekkoepel tegenover het ‘barbaarse’ van het gotische van de quasi vervallen kapelgevel.
Zo kunnen vermoedelijk gevoelens van ‘verrukking’ en ‘huiver’ gelijktijdig worden ervaren.
Een ander contrast is het lichtvoetige van het vermaak en de verstrooiing van de sociëteit met muziekkoepel en de suggestie van het serieuze en sacrale die de kapelgevel opwekt.
De gotische gevel lijkt overhoeks geplaatst waar twee bouwdelen die een L-vormige grondplan vormen samenkomen.
De gestucte -schijn-natuurstenen- steunberen lijken eveneens overhoeks geplaatst.
Proportieschema van gevel is vermoedelijk bepaald door de maten 2,5 Rhijnlandse roede x 1 roede.(1 roede 376 cm).
De maten van het grote venster met zgn. gedrukte spitsboog zijn circa 7,5- x 17 voet groot (1 voet 31,4 cm).
Het grondidee van het ontwerp van de gevel komt uit Gijsbert van Laar’s Magazijn van Tuin-sieraaden, aflevering nr. 6, plaat XLV.
De gevelbeëindiging is een zgn. frontaal of ‘Wimberg’, een veel voorkomend motief bij kerkelijke gotische bouwwerken en sluit aan bij ‘de toren’ die de suggestie van het ‘kerkelijke’ moet versterken.