Voor Carla>: Slangenburg 1774, Gelders Archief, Alg Verz 697, detail
4 gedachten over “Slangenburg”
Willem, bedankt. Nog een kleinigheidje. Eerder had ik bij deze kaart in mijn plaatjes-collectie 1776 genoteerd. Blijf je bij 1774? Kun je me nog even een informatie geven? Die vier visvijvers liggen prachtig langs de as. Worden die nog gebruikt of werden die nog gebruikt voor het kweken van vis tot recente tijden? Ik vraag dit omdat speciaal bij kloosters die visvijvers lang gebruikt werden, in verband met vrijdag-visdag en misschien hebben de Benedictijnen daarom lang het gebruik van vis kweken in ere gehouden? Hoe groot zijn die visvijvers ongeveer? Ik heb ze wel eens gezien, maar daar nooit speciaal op gelet. 10 x 10 meter?
Wat ik nog vergeet en wat vooral toch erg belangrijk is, als het kan, laten we er dan ook een noordpijl “in woorden”bijzetten. Dus hier: de oprijlaan, middenas, loopt naar het noord-oosten.
In mijn aantekeningen van destijds staat 1774. Er is nog een andere kaart, min of meer een kopie, van 1796. De waterwerken van de <Slangenburg waren aangesloten op de Slinge. een aftakking voedde de visvijvers. Daarin werd vooral rivierkreeft gefokt. Ik herinner me uit de geschreven stukken, dat als het koud werd in oktober arbeiders die de hele dag voor een paar stuivers in de vijvers werkten, er een fles jenever bijkregen.
De Slangenburg ligt op een van de strategische plekken waar de achterhoek afwaterd op de rivieren rondom. (een andere plek was bijv. Ampsen). Hier kon je water verhandelen door elders in de achterhoek sluisjes open of dicht te zetten. de vijvers zijn zo 60x 40 groot, schattenderwijs. Na de ontwatering van de achterhoek viel de wateraanvoer stil. SBB heeft nog een tijd geprobeerd het peil in de grachten met grondwater hoog te houden, maar dat was knaloranje van het ijzer. Nu is er een nieuwe aanvoer gemaakt, die in ieder geval naar de grachten weer nieuw water brengt. jammer genoeg is deze ‘restauratie’ niet zover gegaan dat het oude systeem in z’n geheel weer is hersteld. De Slangenburg is met het mastbos een van de oudste houtproductiebedrijven van het land. 350 jaar eikenbedrijf. Toen SBB het overkreeg na de oorlog, werd de veluwse sbb-cultuur overgebracht. Dat betekende: grove dennen en lariksen planten. Pas omstreeks 1980 is men weer overgestapt op een eiken-teelt methode. Of ze dat nog steeds doen weet ik niet.
Wat het klooster betreft: de slangenburg staat op het territorium van het oude klooster Bethlehem. Maar dat stond toch wat verder stroomafwaarts, waar nu het verlengde van de slinge, de bielheimerbeek, onder de weg doetinchem-terborg door gaat, dus echt op de rand met het dal van de Oude IJssel. (daar stond ook de ijzermolen die in de 17de eeuw naar keppel is verplaatst.).
Ik weet heel erg weinig van wat die kloosters in de achterhoek uitgespookt hebben. ” onze’ tak van geschiedschrijving begint toch voor een groot deel na de reformatie. Maar al in de tijd van de grote kloosters waren de beken uit hun natuurlijke beddingen gehaald, en was het raamwerk van de manipuleerbare beeksystemen van de achterhoek al helemaal klaar. (dus zoals het beschreven is door vader staring, de geoloog in de 19de eeuw, en kapot gemaakt is door de ruilverkavelingen). Daar zou iemand eens onderzoek naar moeten gaan doen. Er is wel iets aan gedaan, oa naar middeleeuwse bevloeiingssystemen, maar het meeste is nog onmbekend.
Fijn dat deze weglog er is. Ik werk bij Staatsbosbeheer en kan bevestigen dat er nog steeds eiken worden geplant en geoogst. Dus dat proces is in elk geval continu gebleven. Op dit moment zijn we aan het verkennen om snel met de Rijksgebouwendienst in een convenant af te spreken dat we een goede beheervisie maken voor het landgoed. Jullie kennis zal tzt vruchtbare bodem krijgen. Misschien een idee om geheel vrijblijvend eens van gedachten te wisselen?
Willem, bedankt. Nog een kleinigheidje. Eerder had ik bij deze kaart in mijn plaatjes-collectie 1776 genoteerd. Blijf je bij 1774? Kun je me nog even een informatie geven? Die vier visvijvers liggen prachtig langs de as. Worden die nog gebruikt of werden die nog gebruikt voor het kweken van vis tot recente tijden? Ik vraag dit omdat speciaal bij kloosters die visvijvers lang gebruikt werden, in verband met vrijdag-visdag en misschien hebben de Benedictijnen daarom lang het gebruik van vis kweken in ere gehouden? Hoe groot zijn die visvijvers ongeveer? Ik heb ze wel eens gezien, maar daar nooit speciaal op gelet. 10 x 10 meter?
Wat ik nog vergeet en wat vooral toch erg belangrijk is, als het kan, laten we er dan ook een noordpijl “in woorden”bijzetten. Dus hier: de oprijlaan, middenas, loopt naar het noord-oosten.
In mijn aantekeningen van destijds staat 1774. Er is nog een andere kaart, min of meer een kopie, van 1796. De waterwerken van de <Slangenburg waren aangesloten op de Slinge. een aftakking voedde de visvijvers. Daarin werd vooral rivierkreeft gefokt. Ik herinner me uit de geschreven stukken, dat als het koud werd in oktober arbeiders die de hele dag voor een paar stuivers in de vijvers werkten, er een fles jenever bijkregen.
De Slangenburg ligt op een van de strategische plekken waar de achterhoek afwaterd op de rivieren rondom. (een andere plek was bijv. Ampsen). Hier kon je water verhandelen door elders in de achterhoek sluisjes open of dicht te zetten. de vijvers zijn zo 60x 40 groot, schattenderwijs. Na de ontwatering van de achterhoek viel de wateraanvoer stil. SBB heeft nog een tijd geprobeerd het peil in de grachten met grondwater hoog te houden, maar dat was knaloranje van het ijzer. Nu is er een nieuwe aanvoer gemaakt, die in ieder geval naar de grachten weer nieuw water brengt. jammer genoeg is deze ‘restauratie’ niet zover gegaan dat het oude systeem in z’n geheel weer is hersteld. De Slangenburg is met het mastbos een van de oudste houtproductiebedrijven van het land. 350 jaar eikenbedrijf. Toen SBB het overkreeg na de oorlog, werd de veluwse sbb-cultuur overgebracht. Dat betekende: grove dennen en lariksen planten. Pas omstreeks 1980 is men weer overgestapt op een eiken-teelt methode. Of ze dat nog steeds doen weet ik niet.
Wat het klooster betreft: de slangenburg staat op het territorium van het oude klooster Bethlehem. Maar dat stond toch wat verder stroomafwaarts, waar nu het verlengde van de slinge, de bielheimerbeek, onder de weg doetinchem-terborg door gaat, dus echt op de rand met het dal van de Oude IJssel. (daar stond ook de ijzermolen die in de 17de eeuw naar keppel is verplaatst.).
Ik weet heel erg weinig van wat die kloosters in de achterhoek uitgespookt hebben. ” onze’ tak van geschiedschrijving begint toch voor een groot deel na de reformatie. Maar al in de tijd van de grote kloosters waren de beken uit hun natuurlijke beddingen gehaald, en was het raamwerk van de manipuleerbare beeksystemen van de achterhoek al helemaal klaar. (dus zoals het beschreven is door vader staring, de geoloog in de 19de eeuw, en kapot gemaakt is door de ruilverkavelingen). Daar zou iemand eens onderzoek naar moeten gaan doen. Er is wel iets aan gedaan, oa naar middeleeuwse bevloeiingssystemen, maar het meeste is nog onmbekend.
Fijn dat deze weglog er is. Ik werk bij Staatsbosbeheer en kan bevestigen dat er nog steeds eiken worden geplant en geoogst. Dus dat proces is in elk geval continu gebleven. Op dit moment zijn we aan het verkennen om snel met de Rijksgebouwendienst in een convenant af te spreken dat we een goede beheervisie maken voor het landgoed. Jullie kennis zal tzt vruchtbare bodem krijgen. Misschien een idee om geheel vrijblijvend eens van gedachten te wisselen?
groet,
Seline