OVERGENOMEN (al bekend in dec 2016, ondergesneeuwd in mailbox, zie hier)

Het werk van verschillende tuin- en landschapsarchitecten is toegevoegd aan de database TUiN van Speciale Collecties Bibliotheek Wageningen UR. Het betreft ontwerpen en andere documentatie van
Samuel Voorhoeve (1880-1948)
Hugo Poortman (1858-1953)
Dirk Tersteeg (1876-1942)
Jan Bijhouwer (1898-1974)
de familie Vroom (1846-1958)
Wim Boer (1922-2000)
Ellen Brandes (1928-2008)

Via TUiN kunt u zelf zoeken, door op de +-jes in het zoekresultaat te klikken zoomt u in en belandt u waar van toepassing op digitaal beschikbaar materiaal.

Vermoedelijk studietekening (1903), Samuel Voorhoeve  Bron: Speciale Collecties WUR  groot

Veel positieve reacties waren er op de RTC van gisteren, op de locatie, de lunch, het programma enz. Voor een ieder die er was, liefst bijna 50 mensen, en voor een ieder die niet aanwezig was, een aantal verwijzingen naar materiaal om een en ander nog eens rustig na te lezen. En reageren kan ook, onderaan dit bericht, richting de spreker zo u al  een mailadres heeft, of via administratie@cascade1987.nl.
Met het risico had ik iets vergeet, over het hoofd zie of niet vond (voor alle gevallen sorry), het volgende rijtje:

Johan Carel Bierens de Haan: noteer 21 juni, MZN en uitreiking COE-penning, locatie volgt; een zaterdagmiddag in september, excursie naar Duivenvoorde, info volgt; RTC 2018 met als thema Verdwenen Tuinen, ideeën, voorbeelden, andere input is van harte welkom;
De Triomf van Beeckestijn, Andries Vonk: zie hier;
De tuinkunst van de Nationaalsocialisten, 1933-1940, Wim Meulenkamp: i.i.g. een artikel in Onze Tuinen;
Een Japanse waaier in de polder, Joost S.H. Gieskes: zie hier voor betreffende kaart (de bovenste);
Speakerscorner: Lucia Albers over kasteel-museum Sypesteyn; J’ørn Copijn over protest tegen plannen voor Sonsbeek, verwijs meer algemeen naar het boek Het groene goud. 50 jaar boomverzorging in Nederland; Hans Renes over die tot recent totaal onbekende doolhoven bij Arcen, een ieder die meer weet moet het melden; Leo den Dulk nú met de papieren uitgave betreffende Mien Ruys in de hand, bijna ook voor ons verkrijgbaar;
Landschappelijke lijnen van de landschapsparken Eelde Paterswolde, een cartografische verkenning, Els van der Laan-Meijer: daar gaat nog (veel) meer over volgen;
Een in 1799 gemaakte zesweekse reis langs Nederlandse buitenplaatsen, Jan Holwerda: een uitgave van het complete reisverslag en naar ik hoop vele illustraties moet en gaat zeker volgen.

Nu beschikbaar, de website zocherparken.nl, over Zocher, de fameuse aanlegger… Ook te downloaden het rapport, op de website onder menu entry Publicaties.

2017 is het Jaar van de botanische tuinen. De 25 botanische tuinen lanceren 22 april een expositie over de mooiste bomen en bloemen en dezelfde dag verschijnt een handzaam en zeer betaalbaar overzichtswerk met beschrijvingen en prachtige fotografie van alle 25 tuinen en hun kroonjuwelen. Voor slecht 9,95 bij voorintekening (in plaats van 14,50) ex. porto haalt u het boek Botanische tuinen in Nederland in huis.

Meer dan 25 auteurs schrijven mee aan dit overzicht. Sfeer, collectie, historie, kroonjuwelen, nieuwe kaarten, rijke cultuurhistorie en bijzondere planten worden belicht. In de 25 botanische tuinen bloeien en groeien bijna 20000 soorten planten. Ze tonen zich in grote verscheidenheid: bomentuinen, kruidentuinen, universitaire botanische tuinen, landgoederen en zijn soms ook onderdeel van een dierentuin. Er zijn gloednieuwe, gelegen op een industrieterrein. Of zeer oude: bij een kerk of klooster. Elk met een eigen botanische sfeer, oeroude bomen, kleur en karakter.

Meer over tentoonstelling Kroonjuwelen, klik hier.
Meer over boek en voorintekenen, klik hier.

Rolf Roos & Joke ‘t Hart (red.), Botanische tuinen in Nederland, Amsterdam 2017, ISBN 9789082433630, € 14.50 (tot 22 april  €9.95), 176 p.

Niet echt nieuws, maar gewoon aardig. Het in 1808 gebouwde kinderspeelhuis ‘De Boerewooning’ van Huys ten Donck te Ridderkerk kwam ik op verschillende foto’s in de beeldbank van Stichting Oud Ridderkerk tegen. Tegenwoordig kennen we het als een huisje met een pannendak in een bosomgeving (zie laatste foto). Dan is het toch wel heel leuk om het huisje op oudere foto’s te zien. Met een rieten kap en een ‘aangeklede’ omgeving. Buxussnoeiwerk voor het huisje, een schommel er achter. En weer later met een toegangshekje voor het huisje. Wie meer verschillen ziet moet dat maar even melden in een reactie.
Jan Holwerda

Voor een ieder die eerder al met de gedachte speelde om zich aan te melden voor de komende RTC maar dat nog niet gedaan heeft, er is nog plek. Een veertigtal aanmeldingen is binnen dus er is al een mooie groep deelnemers. Daarnaast is er ook een extra spreker, het programma is ten gevolge iets aangepast. Voor aanmelden en alles op een rij: Aanmeldformulier Cascade RTC 2017.

Huys en thuyn van de Heer Rooyesteyn tot Neerbos (1695-1705, Neerbos/Nijmegen), M. Berkenboom  Bron: Museum Het Valkhof

Naar aanleiding van het eerdere berichtje Huys en Thuyn van de Generael Weck tot Lendt
nog eens wat verder gezocht op Mattheus of Martinus Ber(c)kenboom. Kom nog twee andere ’tuinafbeeldingen’ tegen.

De eerste is die van Huys en thuyn van de Heer Rooyesteyn tot Neerbos, het buiten van Isaac Royenstein te Neerbosch, ten westen van Nijmegen. Het betreft het in 1698 door Isaac Royenstein gekochte en verbouwde buiten met aangebouwde boerderij en geometrische tuinen. Opvallend is vanzelfsprekend de geometrisch tuin, maar ook het huis voor de boerderij en zeer zeker ook het uit terrassen opgebouwde vierkante bergje in de vierkante vijver, bekroond met een stenen theekoepel. En dan tot slot ook nog eens de voor het huis langs lopende laan van dennen! Tuin en huis zijn allang verdwenen, tegenwoordig ligt er het Bedrijventerrein Westkanaaldijk (Nijmegen).

Veel bekender is de tweede afgebeelde tuin, die van De Voorst te Eefde/Zutphen. Alom bekend en nog steeds bestaand.
Jan Holwerda

t’ Huys Devoorst en Tuin, M. Berkenboom  Bron: Rijksmuseum Amsterdam

Dat Yme Kuiper bezig is met zijn laatste maanden als Bijzonder Hoogleraar Historische Buitenplaatsen en Landgoederen aan de RU Groningen moge bekend zijn. Enkele dagen geleden is de zoektocht naar een opvolger publiekelijk gestart: een vacature is geplaatst op de website van RU Groningen, zie hier voor functieomschrijving, functie-eisen en arbeidsvoorwaarden.

Eerder deze maand was er al het bericht dat Museum Paleis Het Loo de officiële status van ‘botanische tuin’ heeft verkregen, een beloning voor decennia lang vakmanschap. Paleis Het Loo beheert een aantal bijzondere plantencollecties, waarvoor al in de 17e eeuw de basis werd gelegd door de eerste bewoners van het paleis, Koning-Stadhouder Willem III en Koningin Mary II. Hiertoe behoren onder meer de Citrus collectie met sinaasappelbomen van meer dan 300 jaar oud, historische fruitrassen en oranjerieplanten.

De botanische tuin is aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen (NVBT). Deze koepelorganisatie telt 24 tuinen verspreid over heel Nederland, zie hier voor de tuinen. De NVBT is op haar beurt nauw verbonden met de Stichting Nationale Plantencollectie (SNP). De SNP coördineert de wetenschappelijk gedocumenteerde plantencollecties in diverse tuinen en bewaakt de kwaliteit van deze collecties. Hier vindt u een overzicht van de collecties behoren de tot de Nationale Plantencollectie.

En last but not least, 2017 is Het jaar van de botanische tuinen in Nederland; voor meer, zie hier.

Bij toeval las ik in het gemeentearchief van Zeist een briefje van de Douairière van Loon, geb. Voombergh, aan de burgemeester van Zeist, de heer C. Costerman. De brief is gedateerd 12 december 1891. Mevrouw Van Loon bezat de buitenplaats Hoog Beek en Royen aan het begin van de Driebergseweg, op de hoek met de Laan van Beek en Royen. Wat was het geval? Mevrouw antwoordt op het verzoek van de gemeente om het eigendom van het voetpad in de Laan van Beek en Royen af te staan. Zij schreef: … moet ik tot mijn leedwezen mededeelen, dat ik niet genegen ben het eigendom van het voetpad … af te staan aan de gemeente, noch toe te staan dat dit pad worde hard gemaakt omdat dit niet geschieden kan zonder schade voor de boomen …

Ik vraag mij af om welke verharding – met schadelijke gevolgen voor de bomen – het zou kunnen gaan, anno 1891. Wie weet het antwoord?
Karen Veenland-Heineman