Op internet kwam ik een/de set met titelpagina en 16 Afbeeldinge der voornaemste Gezichten van DUINREL van Petrus Schenk tegen : ‘De Hoog-Edelgeboren Heere C. de Jonge van Elleméét, Heere van Elleméét etc. etc. ontvanger Generael der Vereenigde Nederlanden wordt de Afbeeldinge der voornaemste Gezichten van DUINREL gedienstig opgedragen door zijn Hoog-Edels onderdanigen Dienaer Petrus Schenk.’
Klik, kijk, lees en geniet.
Voorjaarsbloeiers in de museumtuin, van 18 februari tot en met 7 mei 2006 besteedt de Oude Hortus te Utrecht extra aandacht aan de eerste bloemen in de tuin.
Voor meer over Museumtuin de Oude Hortus, klik hier. Kijk zeker ook even naar ‘Geschiedenis Oude Hortus’.
Vrijdag 17 maart, klokke 16.15 uur, zal Prof. dr. Erik A. de Jong het hoogleraarsambt aanvaarden met het uitspreken van zijn oratie. De Jong (zie curriculum vitae) werd per 1 januari 2004 door de Clusiusstichting benoemd tot bijzonder hoogleraar in de Geschiedenis van de tuin- en landschapsarchitectuur .
De plechtigheid vindt plaats in het Groot Auditorium in het Academiegebouw, Rapenburg 73 te Leiden. Iedereen wordt verzocht een kwartier voor aanvang aanwezig te zijn. De parkeermogelijkheden in de nabijheid van het Academiegebouw zijn beperkt (route).
Deze openbare les is voor iedereen toegankelijk.
Louis van der Swaelmen , doet deze naam een belletje rinkelen? Het was een in België bekende tuinarchitect en stedenbouwkundige, die ook in Nederland heeft gewerkt. Zie voor een korte biografie:http://www.artnet.com/library/08/0878/T087838.asp. Een dezer dagen kreeg ik een rapport opgestuurd, getiteld Cultuurhistorisch onderzoek kasteelpark Meldert (te Hoegaarden, België), opgesteld door Adviesbureau Lantschap, i.s.m. Albers Adviezen (2005). Het rapport behelst een cultuurhistorische onderlegger voor een voorstel tot toekomstig(e) inrichting en beheer van het park. Meer over het landgoed is te vinden op http://www.sint-janscollege-meldert.be/html/School/ges_park.htm. Kasteel Meldert is een neogotisch kasteel, gebouwd in 1845 naar ontwerp van Auguste Marie Vivroux. In 1867 werd een bijzondere oranjerie toegevoegd in de vorm van een neogotische kerk (folly), naar ontwerp van Hendrik Beyart.
Van der Swaelmen was tijdens WOI gevlucht naar Nederland zoals zovele Belgische burgers en soldaten en toen België het neutrale Nederland voor de geboden hulp dank wilde betuigen met een monument (het zgn. Belgenmonument op de Amersfoortse Berg in Amersfoort), werd dit uitgevoerd door de Belgische architect Huib Hoste i.s.m. de Belgische tuinarchitect Louis van der Swaelmen.
Van der Swaelmen was in zijn Nederlandse tijd in aanraking gekomen met H.P.Berlage en het is duidelijk in zijn werken te merken dat hij door hem beïnvloed is. Zijn werken zijn te vergelijken met de werken van de Nederlandse tuinarchitect D.F.Tersteeg (1876-1942) (zie http://library.wur.nl/tuin). Dat is ook heel duidelijk aan het bijgevoegde ontwerp uit 1911 (Archief Universiteit Leuven) te zien. Een interessante studie zou zijn het werk van Van der Swaelmen en Tersteeg te vergelijken, in combinatie met hun gezamelijke inspiratiebron (Arts & Crafts Movement?).
Het is een interessant rapport met vele invalshoeken. Wie wil mag het van me lenen.
In de Cascade Nieuwsbrief Herfst 2005 noemde Carla al het boek(je) Historische Boselementen. Geschiedenis, herkenning en beheer van Patrick Jansen en Mark van Benthem. Dat het Nederlandse landschap een resultante van menselijk handelen is, is een bekend gegeven. Overal zijn elementen te zien, maar zien/herkennen vraagt om kennis ; des te meer je weet, des te meer je ziet. Dit boek biedt deze kennis en wel specifiek voor boselementen. Een boek als Over hagelkruisen, banpalen en pestbosjes. Historische landschapselementen in Nederland.
Dezelfde schrijvers geven via het artikel Verborgen Erfgoed, in tijdschrift BosRevue van de Vereniging voor Bos in Vlaanderen, een indruk van het boek. Dit artikel staat nu ook op internet zodat ook een breder publiek hier nu kennis van kan nemen. Aangetekend moet worden dat het boek veel meer achtergrond bij de boselementen geeft, terwijl het artikel wat meer nadruk geeft op het stappenplan tot instandhouding van cultuurhistorische waarden in bosgebieden.
Even iets heel anders of toch een aanleiding tot een tuinhistorische vraag. Afgelopen zaterdag stond er in mijn krant een artikel over de vraag ‘Waarom gaan lopers en schaatsers altijd linksom over de baan?’ In deze tijd van de Olympische Spelen een voor de hand liggende vraag, maar ook de Grieken draaiden al linksom. De vraag is of dit aangeboren is en of dit dan botst met het feit dat de meeste mensen de rechterhand prefereren boven de linker. Het gaat mij niet om het antwoord, dat moet waarschijnlijk gezocht worden in ongelijke hersenhelften en ongelijke dopamineconcentraties. Nee, het ging mij meer om het navolgende. Het blijkt dat zelfs bij wandelen, zonder paden, wegwijzer of doel, een lichte voorkeur voor linksom naar voren komt. En des te zwaarder de inspanning, des te uitgesprokener de voorkeur voor linksom. Nou was dit wandelen een reden om het artikel in zijn geheel te lezen, met de gedachtesprong naar een eerdere notitie (mei-05):
Het woord wandeling. Ik weet niet meer waarom, maar recentelijk schoot het woord wandeling me door het hoofd. Ik zal ergens in een park hebben gelopen en diverse malen rond mijn as hebben gedraaid, om maar niets te missen. Want ik wist niet hoe te lopen. Welke route te volgen om maar niets te missen. Welke route te lopen om geleid te worden tot vergezichten, aandachtspunten, kleuren en lijnen. Hoe had de tuinarchitect gedacht mensen te laten lopen zoals hij het wilde? Zodat zij zagen wat hij wilde en op een manier die hij wilde. Was de eigenaar op de hoogte? Was er een kennisoverdracht geweest van architect naar eigenaar en begeleidde de laatste de bezoekers? Was er een begeleidend schrijven? Een kaart of boekje? Of was het een kwestie van weten waar te starten en de vormgeving leidt je vanzelf van het eerste naar het volgende punt? Een onbewust (voor de wandelaar) afgedwongen (door de tuinarchitect) route?
Nou is het eerste (waarom linksom) geen antwoord op het tweede (wat leidt), maar ik vond het wel een leuke match. En wie verwijst mij naar meer tuinhistorische documentatie?
Van 26 april tot en met 9 mei 2006 besteedt Paleis Het Loo in de voorjaarsbeplanting speciale aandacht aan de tuinprimula. Onder de titel “Delicate schoonheid” worden de zeldzame oude primulasoorten in het zonnetje gezet.
(afbeelding eigendom van Paleis Het Loo Nationaal Museum Apeldoorn)
De bloemen van de aurikel, beter bekend als tuinprimula, zijn juweeltjes in kleur en tekening. In tegenstelling tot de tegenwoordige eenkleurige soort huis-, tuin- en keukenprimula, zijn er in de paleistuinen zo’n honderdvijftig verschillende variëteiten van de primula te bewonderen. Gestreepte, gepoederde, dubbelbloemige; de variatie is eindeloos. De plant was in de 17de en 18de eeuw zeer geliefd bij de aristocratie en rijke burgerij. Koningin Mary had bij haar paleis zelfs een speciale aurikeltuin met een zogenaamd aurikeltheater. Met stellages werd een theateropstelling gebouwd om de collectie planten goed tot haar recht te laten komen en de bloemen van dichtbij te kunnen bekijken.
In de Koninginnetuin van Paleis Het Loo wordt een dergelijke opstelling gereconstrueerd in de beschutting van de overgroeide wandelgangen, de berceaux. Daarnaast zijn er primula’s geplant in tuinparterres. In het museum is een folder verkrijgbaar waarin een wandeling langs de voorjaarsbloeiers staat beschreven.
De lente is dé gelegenheid om te genieten van de vele soorten bijzondere voorjaarsbloemen in de tuin van het museum. Het is de enige historische tuin in Nederland waar de 17de eeuwse Hollandse voorjaarsbloeiers op oorspronkelijke wijze zijn opgeplant. Samen met vaste planten, beeldenvijvers en spuitende fonteinen zorgen ze voor een kleurrijk en afwisselend schouwspel. Ook is er in de maanden april en mei gelegenheid om in het Paleispark rond het jachtslot Het Oude Loo een pracht aan rododendrons en azalea’s te bewonderen.
Paleis Het Loo Nationaal Museum
Postadres: Koninklijk Park 1, 7315 JA Apeldoorn.
Ingang: via parkeerplaats Amersfoortseweg, Apeldoorn.
Geopend: dinsdag t/m zondag en op feestdagen van 10.00-17.00 uur.
Gesloten : ’s maandags, tenzij een feestdag.
Entree: € 9,00 p.p., 6 t/m 17 jr. € 3,00 p.p.
Routebeschrijving: A1 en A50 afslag Paleis Het Loo en vervolgens ANWB-borden volgen.
Openbaar vervoer: Station Apeldoorn, buslijn 102 en 104, halte Paleis Het Loo; buslijn 5 (Berg en Bosch) en 10 (Kerschoten), halte Gedenknaald.
Informatie: 055-5772400 of www.paleishetloo.nl
Informatie Paleispark: www.kroondomeinhetloo.nl
De weblog ‘Beeckestijn moet open blijven!’ vermeldt dat de stichting Vrienden van Beeckestijn de kapelwoning van de buitenplaats Beeckestijn mag kopen.
En als u dan toch op die website kijkt, lees dan ook ‘Monumentenzorg: kapelwoning is zeldzaam‘. En vergeet niet de afbeelding in die weblog aan te clicken. Resulteert in een zeer fraaie oude foto met niet alleen de kapelwoning, maar ook de leegte van het landschap op de achtergrond.
Overveen – Het rijke kunst- en archiefbezit van Elswout wordt voor het grote publiek toegankelijk gemaakt. Daartoe is door de eigenaar van het landgoed, Staatsbosbeheer, een bruikleenovereenkomst gesloten met het Noord-Hollands Archief.
De afgelopen dagen werden de Elswout-schatten vanuit het poortgebouw aan de Elswoutslaan overgebracht naar de Jansstraat in Haarlem. Daar worden de documentaire boeken, kaarten en tekeningen schoongemaakt, geïnventariseerd en waar nodig gerestaureerd. Boswachter Marijke Dirkson wijst hier op een kaart van Hendrik van Zutphen uit 1812 een nog altijd vitale woudreus uit de eervorige eeuw aan. Verder bevat de collectie ontwerpen van architect C. Muiskens van het Grote Huis, de Oranjerie en de boerderij en Amsterdamse panden van de familie Borski.
Uit internet archief van Haarlems Dagblad, 13-jan-2006
(ik was, en ben, op zoek naar scans van Elswout materiaal en kwam bovenstaand bericht tegen)
De meest recente Cascade nieuwsbrief, Winter 2005, is nu ook beschikbaar via de Cascade website ; tab Nieuwsbrief (gebruik Refresh, Reload of F5 om zeker te zijn dat je de meest recente versie van die page bekijkt).
