Wat leesvoer; als het dan toch regent…

Geplaatst op door
Beantwoorden


Schilderij Keukenhof (Lisse, ca. 1700)

De Cascade voorjaarsexcursie 2007 voerde naar o.a. Kasteel Keukenhof (voor foto’s zie Cascade website).
In de inleiding in het koetshuis werd over de geschiedenis verhaald en gedurende de rondleiding werd die geschiedenis in het veld geduid.

Sinds enige tijd is er meer te lezen; via de website van Kasteel Keukenhof, in linkermenu klik Landgoed en dan Historie. Er volgt dan een samenvatting van het rapport over de geschiedenis van Landgoed Keukenhof als door Stichting Particuliere Historische Buitenhuizen beschreven. Onderaan de webpage is een link om het gehele rapport te downloaden. Een aanrader.

Maar naast terugkijken was er ook sprake van vooruitkijken. Over een nieuwe transformatie, met als uitgangspunt het landgoed als xe2x80x98verdienplaatsxe2x80x99 ; een plan om de héle Keukenhof tot één samenhangend geheel te smeden, zodat het uiteindelijk economisch en toeristisch gezien als geheel goed gaat lopen. Dit is verwoord in het Masterplan Keukenhof. De presentatie van het Masterplan is te downloaden via dezelfde website en het Masterplan zelf via Fakton financiële vastgoedregisseurs; klik presentatie of masterplan.  JH


Beide afbeeldingen uit Masterplan Keukenhof

Wandelingen door de tuinen van Kleef 2008

Geplaatst op door
Beantwoorden


Schloss Moyland, www.moyland.de

Ook dit jaar wordt een ieder weer uitgenodigd door Marlene Zedelius om te komen wandelen door de tuinen van Kleef:

15 juni  14.30  –  Der Alte Tierpark
vanaf de Schwanenburg, door het Moritzpark, langs de Kermisdahl, door de
Galleien naar het grafmonument van Johann Maurits, en terug door het hooggelegen bos.
duur: ongeveer 4 uur  kosten: 5,- xe2x82xac p.p.

6 juli  11.00  –  van Königsgarten naar Schloss Moyland
vanaf de Kleefse Königsgarten naar Schloss Moyland, over de nieuwe Prinz-Moritz-Weg en de Voltaire-Weg. Ongeveer 10 km rustig wandelpad zonder gevaren! Daarna Kaffee & Kuchen en terug naar Kleef met de gereserveerde bus.
duur: ongeveer 5 uur  kosten: 7,- xe2x82xac p.p. (incl. busrit, maar excl. koffie)

24 augustus  14.30  –  Maximilian Friedrich Weyhe in Kleve
start voor de ingang van het museum Kurhaus Kleef, door het arboretum van Buggenhagen/Weyhe, Weyhes plannen voor de  reconstructie van het amphitheater omstreeks 1820, wandeling door zijn in "Engelse stijl" aangelegde Elsenbusch
duur: ongeveer 2 uur  kosten: 3,- xe2x82xac p.p.

21 september 2008  14.30  –  Vom Eisernen Mann zum Cupido
het sculpturenprogramma van Johan Maurits van Nassau-Siegen. start voor de ingang van het museum Kurhaus Kleef, wandeling door de stad vanaf het amphitheater via het vroegere Prinsenhof tot aan de Nassauer Allee
duur: ongeveer 2 uur  kosten: 3,- xe2x82xac p.p.

Er is veel veranderd de laatste tijd, Kleve heeft nu zelfs 2 cascades: een naar de plannen van Weyhe gereconstrueerd in het amphitheater, en een verfraaide cascade uit de jaren 30, die direkt in de Kermisdahl stroomt, maar alleen als het hevig regent!
Komt dat dus zien, het is in ieder geval de moeite waard.

Informatieve website is www.kermisdahl-wetering.de; vanaf halverwege vindt u flyers, een Google luchtfoto met de route van 6 juli en meer…
Op 27 juni wordt hier de nieuwe wandelweg met een groot feest officieel geopend, dan zullen er ook overal informatieborden staan in alle talen.

Er is een voorkeur voor aanmelding via Kleve Marketing, stadtmarketing@kleve.de of +49 2821 89 50 90. Spontane individuele opkomst kan ook; of een eigen groepsaanmelding naar Marlene Zedelius.

Boventuin Het Loo (3)

Geplaatst op door
Beantwoorden

De opening van de boventuin van Het Loo gaat gepaard met de tentoonstelling Zwierig binnen de perken. De ondertitel van een begeleidend boekje geeft goed weer waar zowel boek als tentoonstelling over gaan: De herstelde boventuin van Paleis het Loo in vogelvlucht 1692-2008.

En het is inderdaad een vogelvlucht, maar dan niet in de betekenis van vluchtig, snel, minimaal. Nee al het materiaal is er; kaarten, ontwerpen, vogelvluchten, prenten, schilderijen, foto’s enz. Ja zo goed als alles, volgens mij ontbreekt enkel het niet uitgevoerde ontwerp van Claude Desgots (1698). Al het andere, soms enkel ontworpen, deels uitgevoerd, deels weergave van de werkelijkheid, is te aanschouwen. Via werk van namen als De Hooghe, Van Staden, Reetz, Schenk, Harris, De Swart, De Beijer, Van Berken, Schonck, De Man, Broekhoven, Schelfhout en Moulijn gaat het naar foto’s van begin de 20ste eeuw, de opgravingen en reconstructie van 1977-1984 en tot slot de werkzaamheden en het resultaat van de meest recente reconstructie (overigens maakt een 12-tal panelen tegen de achterwand van de colonnades in zekere zin ook onderdeel van de tentoonstelling uit).

Het boek(je) geeft dezelfde lijn van ontwikkelingen weer en geeft tevens een verantwoording voor de keuze van grasparterres en toegepaste beplanting. Een prachtig boek(je) voor slecht 4 euro; niet laten liggen!!

Zwierig binnen de perken
tot en met 28 september 2008
in de Oostvleugel van Paleis Het Loo

Toch ook nog wat anders. Over de ‘parterres de gazon coupés‘ (grasparterres).
Zowel voor de 1ste als de 2de reconstructie werd gebruik gemaakt van A Description of the Kings Royal Palace and Gardens at Loo, Walter Harris (1699). Hieruit het volgende:

In De Lusthof Het Loo is dit door van Everdingen-Meyer (1974) vertaald naar
‘In het tweede gedeelte van de tuin zijn twaalf parterres, omgeven door grindpaden. De zes binnenste aan elkaar grenzende parterres, drie aan iedere kant, liggen langs het brede middenpad waar wij doorheen liepen en bestaan uit diverse broderieën van buxus omgeven door bloembedden waarin op bepaalde afstand van elkaar jeneverbesstruiken staan die in piramidevorm rondom groen geverfde stokken groeien. De zes buitenste van deze parterres, aan de kant van de tuinmuur, zijn grasgazons‘

Bovenstaande ‘Figures in green‘ is vertaald naar ‘broderieën van buxus’ en ‘plain green’ naar ‘grasgazons‘. Zwierig binnen de perken vermeldt nu dat Harris in de beschrijving van de benedentuin buxusparterres aanduidt met ‘Figures in Box‘ terwijl bij de boventuin ‘Figures in green‘ staat. De vertaling van 1974 was een andere, de 1e reconstructie ook.
Jan Holwerda

Boventuin Het Loo (2)

Geplaatst op door
Beantwoorden

En dan loop je richting de boventuin en even later in diezelfde boventuin en dan weet je het niet meer. Vaak genoeg geweest. Goed, de laatste keer 2, 3 jaar geleden, maar hoe was het ook alweer? Waar stonden welke bomen? Hoe was die gedeeltelijke invulling met parterres ook alweer? Wat moet ik nog meer herinneren?

Maar eens op zoek gegaan op internet. Naar beelden om m’n herinneringen op te roepen. Het Loo is heel, maar dan ook heel veel gefotografeerd. Maar de boventuin toch het minst. Gezocht naar een beeld dat past bij een van de foto’s gemaakt bij de opening:


Boventuin met grasparterres en onderbroken plate-bandes (2008)  Foto: Jan Holwerda


Boventuin met buxusparterre (2007) (maker onbekend)

De foto’s geven een beeld vanuit de colonnades richting het Paleis. Uit verschillend materiaal heb ik dezelfde strook uitgesneden en na elkaar gezet (omwille van ruimte zijn de uitsnedes gekanteld; colonnade links). Zie dit maar als het ruimer opvatten van de vraag ‘hoe was het ook alweer?’:


Uitsnede uit kaart van C.P. van Staden (ca. 1725) ; gebruikt voor de reconstructie 1977-1984


Ontwerp van Asbeck (1977) ; uit Groen 1977 nr. 12


Luchtfoto van de ‘compromis-invulling’ (2006) ; Google Earth


Uitsnede kaart Henri Reetz (1706) ; gebruikt voor reconstructie 2006-2008


Ontwerp Bureau van Asbeck (2006) ; uit Zwierig binnen de perken, L.E. Groen & J.C. Bierens de Haan


En nogmaals C.P. van Staden ; om verschillen en overeenkomsten dichter bijeen te zien

De gedachte boventuin-invulling van de 1ste reconstructie (1977-1984) kon slechts deels worden doorgevoerd, als compromis bleef een 35-tal bomen uit de landschappelijke aanleg van 1808 staan. Verder was de parterre-invulling als een in buxus gedacht, en de plate-bandes als een aaneengesloten ‘band’ (zie 2de foto en luchtfoto). De kaart van Henri Reetz, beschrijvingen, maar ook ervaringen maakten duidelijk dat de buxusinvulling een grasparterre moest zijn, en de plate-bandes onderbroken. Verdere details en achtergronden worden geschetst in het boek(je) Zwierig binnen de perken van de hand van L.E. Groen en J.C. Bierens de Haan. Hierover meer in een volgende weblog.  JH

Boventuin Het Loo

Geplaatst op door
2


Hernieuwde reconstructie van de boventuin van Het Loo  Foto: Jan Holwerda

Gisteren, donderdag 29 mei, vond de opening van de hernieuwde reconstructie van de boventuin van Het Loo plaats. Deze werd verricht door de commissaris van de Koningin in Gelderland, de heer Cornielje. Een opening bij de colonnade, in de stralende zon (na een dag met heel veel regen), kijkend over de zwierige belijningen van de ‘parterres de gazon coupés’ (grasparterres), de afpalende plate-bandes met een invulling van pril groen en na de officiële opening een bruisende cascade en Koningsfontein.

Voor de opening vond een symposium plaats. Heel erg interessant en informatief.
De heer ter Molen, directeur Paleis Het Loo, was de voorzitter en voerde het openingswoord. Een korte geschiedenis van Het Loo werd geschetst door de heer van Aggelen, Rijksgebouwendienst. Tevens een schets over Het Loo als een doorlopend project; over het project Boventuin, over aanstaande projecten als de nieuwe entree, en de reconstructie van de Rustplaatsen (zie weblog 13 maart 2006), maar ook basale projecten als verf- en herstelwerkzaamheden.

De heer Bierens de Haan,  adjunct-directeur Paleis Het Loo, vervolgde met ‘De Boventuin van Het Loo; driehonderd jaar plaats van experiment en ontwikkeling’. De tuin als proces en niet als een bevroren situatie. Nu gericht op de boventuin en verhalend over de ontwikkelen en wijzigingen in de loop der tijden. Met als voorlaatste de (deel)reconstructie van 25 jaar geleden (alweer en toch ook nog maar) en dan nu de gewijzigde reconstructie gebaseerd op nieuw historisch materiaal (kaart van Henry Reetz, zie weblog 14 nov 2006), nieuwe inzichten en 30 jaar ervaring in beheer en onderhoud. En dat de toehoorder maar doordrongen moge zijn van woorden als ontwikkeling en proces en dat naar de toekomst toe de meest recente reconstructie opnieuw geen bevroren situatie zal blijken te zijn.

De totstandkoming van de hernieuwde reconstructie werd geschetst door de heer Reulink, Heijmans Sport en Groen. Een verhaal over een uniek project met zijn beperkingen, uitdagingen, tegenslagen. Met indrukwekkende cijfers voor wat betreft aan- en afvoer; of meters leidingen, drainage, cortenstaal enz. Met beelden, en een filmpje, van een aanpak en werkzaamheden waar je geen weet van hebt als je straks door de boventuin loopt.

Het slot vormde een presentatie van de heer Groen, conservator Paleis Het Loo. Over planten en beplanting in historisch perspectief. Over 30 jaar ervaring. Over het zoeken naar een historisch verantwoorde invulling, maar ook een zo lang mogelijk seizoen met bloei, kleur en geur. De tuin moet van het vroege voorjaar tot de late herfst iets te bieden hebben aan de driehonderdduizend bezoekers per jaar.

Daarna de tuin in, de opening. Een palet van mooi, mooier, mooist. Of zoals de heer Cornielje in zijn openingswoord zei, je hebt baas en bovenbaas, en je hebt tuin en Boventuin.  JH

Cascade’s voorjaarsexcursie 2008

Geplaatst op door
6


Park kasteel Cannenburg ‘straks’. Ontwerpschets Bleeker en Nauta.
Uit folder ‘Cannenburch Compleet’

Zaterdag 17 juni vond de Cascade voorjaarsexcursie plaats. Deze keer naar de parken van Kasteel Staverden (Staverden) en Kasteel Cannenburch (Vaassen). Mooi, bijzonder, interessant, gezellig, op je gemak nog een keer terugkomen enz.

Het park van Kasteel Staverden is na het project ‘Staverden Versterkt’ in sept. 2007 opgeleverd. De wateren zijn gebaggerd, beschoeiingen aangebracht, onderhoud aan kasteel en koetshuis heeft plaatsgevonden, oranjerie en tuinmanswoning zijn gerestaureerd, tuinmuur en muurkas hersteld en gereconstrueerd, en een groentekas en pauwenverblijf gebouwd.
De tuin heeft een eigentijdse (niet onomkeerbare) invulling van sier- en nutstuinen binnen de aanwezige historische structuren gekregen. In het aangrenzende park zijn enkele paden hersteld, taluds verbeterd, bomen bijgeplant (en gekapt zal er vast ook zijn) en aan en met heesterbeplanting gewerkt. En andere elementen die al waren zijn gebleven; de historische doolhof, tuinbanken, het pauwenbeeld, het prieel, de ijskelder.

Beelden van het verloop van de werkzaamheden zijn te vinden op de website van de uitvoerder Vaarkamp.
Vergelijk deze eens met de beelden van de excursie door Niek Ravensbergen; via Cascade website.
Zo snel kan het gaan. Volgend jaar nog eens kijken…
En klik hier voor achtergronddocumententatie over de Restauratie en Renovatie. (klik hier voor meer over Staverden zelf).

Het park van Kasteel Cannenburch was even een heel ander beeld, zeg maar gerust schrikken. Hier stonden we tot de enkels in de modder, met kaalslag rondom. Midden in de werkzaamheden van het project ‘Cannenburch Compleet’. Midden in de eerste fase van ‘waterpartijen en bouwkundig elementen’ en tweede fase van ‘park en publieksvoorzieningen’.

De introducties, in koetshuis en later buiten, maken duidelijk waarom alle betrokkenen hameren op communicatie. Achtergronden, keuzes, argumenten, toekomstbeelden en bevlogenheid maken dat je een draai maakt. Dat je door de modder en kaalslag heen gaat kijken en al iets van dat toekomstige beeld ziet schemeren. Mooi is dat. Normaal zie je wat je weet, waarover verteld wordt of wat wordt aangewezen, maar nu, nu ‘zie’ je zelfs wat nog moet ontstaan.

Voor meer details kunt u veel lezen en aanschouwen via de volgende links:
– over het project ‘Cannenburch Compleet’; met folder over project en flyer met toekomstsituatie
– over Cannenburch zelf
– en opnieuw beelden door uitvoerder Vaarkamp en Niek Ravensbergen


Park kasteel Cannenburch ’toen’,  F. Beyerink (1761) ; uitsnede uit kaart

Bijzonder is het watersysteem in en rond Cannenburch. De vijver direct rond het kasteel verkrijgt zijn water uit de slingervijvers in het bos. De vierkante vijvers ter weerszijde van de vijver om het kasteel verkrijgt zijn water uit de beek die langs de noordgrens loopt, en het bijzondere is dat deze vijvers een veel hoger waterpeil kennen dan de ‘ingesloten’ vijver.
In 1739 zijn als verfraaiing drie regelmatige waterkommen gegraven (zie kaart Beyerink). Deze zijn begin 19de eeuw vergraven tot slingervijvers, en nu het water tijdelijk omgeleid wordt en de vijvers bijna droog liggen, zijn de regelmatige waterkommen weer herkenbaar. Er werd opgemerkt dat er gevlogen zou moeten worden; luchtfoto’s zouden dit nog beter laten zien.  JH

Dag van het Park!

Geplaatst op door
1


Hof te Dieren (Dieren) Foto: Jan Holwerda

Aanstaande zondag 25 mei is het weer zover, ‘Dag van het Park’!  Het thema van dit jaar is ‘Mooi Dichtbij’. Hiermee proberen de gemeenten en de ANWB de aandacht op mooie (groene) plekjes in de buurt te vestigen. De website www.dagvanhetpark.nl laat deelnemende gemeenten zien, en vaak ook nog detailinformatie per gemeente.


Huize Larenstein (Velp)  Bron: Gelders Archief

Wat ik ga doen? Naar de gemeente Rheden. Daar vindt net als vorig jaar het evenement Landheer voor een Dag plaats. De parken en het programma zijn op landheervooreendag.nl te vinden. Enkele krenten:
Landgoed Larenstein (Velp), met o.a. lezingen en wandelingen door docenten van Hogeschool Larenstein
Hof te Dieren (Dieren), met o.a. wandeling langs grote historische prenten en tentoonstelling
Landgoed Heuven (Rheden), met o.a. een lezing over de historie en wandelingen.

Nogmaals, zie landheervooreendag.nl en programma.  JH

Arboretum De Dreijen (Wageningen)

Geplaatst op door
1

Arboretum De Dreijen in Wageningen staat onder grote druk. De universiteit gaat het terrein op de westberg helling verlaten en geeft weinig blijk van behoud van haar erfgoed. Voor veel onderwijsgebouwen worden sloopvergunningen aangevraagd en gaan er stemmen op dat het kleine Arboretum toch een waarlijk stadspark kan worden. Daarom heeft een aantal Wageningse organisaties besloten een Platform De Dreijen op te richten om te trachten waardevolle gebouwen en het Arboretum voor Wageningen te behouden.

Het platform heeft een manifest opgesteld met de vraag aan eenieder dit te ondertekenen; zie www.dedreijen.nl

Omdat het Kleine Arboretum door verschillende tuin-landchapsarchitecten is ontworpen kan ik me voorstellen dat ook u in de toekomst van het gebied bent geinteresseerd van daar deze mededeling [L.A. Springer, L.H. Baas Becking, H.F. Hartogh Heys van Zouteveen]

Nog voor de zomervakantie willen wij een bijeenkomst organiseren over het Arboretum, indien u een bijdrage kunt/wilt leveren dan houden wij ons aanbevolen. Het idee is om mensen kennis te laten nemen van het Arboretum onderleiding van gidsen (misschien zijn er onder u mensen die het Arboretum goed kennen) De conservator van het Arboretum legt iets uit over de waarde van de beplanting. En we zijn op zoek naar een goed voorbeeld van een Arboretum-Park-Tuin dat door publiek-private middelen op de been wordt gehouden. Misschien kent u een goed voorbeeld/Heeft u tips of aanbevelingen laat ons het horen.

met vriendelijke groet,
Rita van Biesbergen
0317 422569
06 1450689


Ansicht met de toenmalige Rijkstuinbouwschool (begin 19de eeuw).
Daar waar Leonard Anthony Springer (1855-1940) de eerste docent tuin- en landschapsarchitectuur was (1897-1900).

Klik voor meer over de Botanische tuinen Wageningen Universiteit

Soestdijk Sculptuur (2)

Geplaatst op door
Beantwoorden

Zaterdag 3 mei een wandeling gemaakt in het park van Paleis Soestdijk om naar de beeldententoonstelling te kijken. De beelden van het ‘Museum Beelden aan Zee’ zijn voornamelijk uitgestald langs het wandelpad rondom de grote vijver van Zocher sr. Gelukkig worden de bezoekers door middel van een foldertje ook verleid om aandacht te schenken aan de gedenknaald Quatre Bras van Abraham van der Hart (1815), aan de oude 17de en 18de eeuwse tuinvazen voor en achter het paleis en bij de oranjerie en aan de witte tuinbank (kopie) à la Daniel Marot.

De moderne beelden in het park zijn op zich zelf zeker soms intrigerend, maar kunnen mij als aanvulling op Zocherxe2x80x99s werk niet echt bekoren. Ze zijn te klein, te laag, en staan veelal in de schaduw van bomen en struiken. Ze hebben meestal geen achtergrond en zijn vaak te donker van kleur (brons, ijzer, donkere natuursteen) om echt op te vallen in een groene bos – omgeving. Eigenlijk voegen ze niets toe aan de enorme overweldigende xe2x80x98natuurxe2x80x99 van de Zochers. Ze leiden eerder af van hun bedoelingen en dat is jammer. De Springertuin (niet uit 1915, maar uit 1919!) met zijn beelden en rotspartijtje is niet bij de beeldententoonstelling betrokken. Misschien kunnen we aan de geschiedenis van dit tuintje volgend jaar eens aandacht besteden?  CO
(voor tentoonstellingsdetails zie hier)

Marmeren beeld onder bomen in Springertuin. Foto: Oldenburgers Historische Tuinen.

Tuinen editie Historische Woonsteden & tuinen

Geplaatst op door
Beantwoorden

Het eerste nummer van 2008 van Historische Woonsteden & tuinen is geheel gewijd aan tuinen en tuinarchitecten:
De tuin van het Stoclehuis in Brussel
Drie Duitse tuinarchitecten [die in Belgie actief waren in de negentiende eeuw,Petersen, Fuchs en Keilig]
Het park van het kasteel Gruuthuyse
Dijkenburg [Noordwijk], een onbekend werk van Gijsbert van Laar
Het park Walkiers [de eerste Engelse tuin in Belgie]
Slingertuinen in Groningen
De tempelruine te Beloeil

Tineke Scholtens

En als toevoeging:
Over Dijkenburg verscheen in 2007 het boek De historie van Dyckenburch, de geschiedenis van de buitenplaatsen aan het Westeinde, van de hand van dr. Elizabeth den Hartog en drs. Marca Bultink (zie hier)


Plaat CLXXIV, Gezicht op een bevallig Landgebouw, met deszelfs beplanting
Magazijn van Tuin-sieraaden van Gijsbert van Laar (vanaf 1802)

Het artikel in bovengenoemd tijdschrift meldt ‘Deze buitenplaats heeft veel weg van het Dijkenburg uit de tijd van Hoog [vanaf 1805].