Onbekende buitenplaats, image courtesy of Bonhams.
Dit paar schilderijen komt van het veilinghuis Bonhams in San Francisco. Via, via en als laatste via Liesbeth Missel (WUR Spec Coll) kwam het binnen.
Locatie en kunstenaar zijn onbekend. Wie helpt? Vermoed wordt dat het in Frankrijk is.
Direct contact is ook mogelijk: Janell.Snape@bonhams.com.
Onbekende buitenplaats, image courtesy of Bonhams.
De ‘broche’ voor het huis Akerendam,4 aug 2012. Foto: Laura Fokkema.
Op 16 sep nog steeds vol in het blad en vol kleur.
Spijt?! (dat ik niet vaker geweest ben) Ja en nee. Nee: ik ben i.i.g. geweest; op de 1ste en op de laatste dag. Ja: ik had halverwege ook moeten gaan en eigenlijk nog vaker. Op de laatste dag waren de bloemperken (onverwacht) nog steeds ontzettend mooi. Wat een pracht, wat een kleur. De buitenplaats was vóór dit jaar al zo mooi. Maar Hans (Otten, tuinbaas) wat zal je tuin volgend jaar leeg en kleurloos zijn. Nee, dat moet ik nuanceren: anders mooi. Er zijn overigens plannen om i.i.g. de ‘broche’ voor het huis volgend jaar opnieuw in te planten. JH
De ‘broche’ voor het huis Akerendam,24 mei 2012. Foto: Jan Holwerda.
HAS KennisTransfer start op 4 oktober 2012 weer met de Leergang Groen Ruimtelijk Erfgoed die zich richt op het overdragen en ontwikkelen van theoretische en praktische kennis en ervaring.
Hoofdthema’s:
* historische tuinkunst en landschapsarchitectuur, interpretatie ontwerp en vormgeving;
* historische horticultuur en hovenierskunst, technische uitvoering en vormgeving;
* rentmeesterschap, exploiteren en bekostigen, besturen en beheren;
* integraal instandhoudingsplan, richtlijnen tuinhistorische onderzoek en waardestelling groen erfgoed.
Colleges (40 uur), lezingen en excursies, veld- of studiedagen (50 uur) en projectbegeleiding (12 uur) en zelfstudie.
4 okt 2012 tot juni 2013
€4050,00
HAS KennisTransfer Den Bosch
Zie Leergang Groen Ruimtelijk Erfgoed.
Daarnaast zal er op initiatief van de Vereniging Kennisontwikkeling Groen Erfgoed een Master Class richtlijnen tuinhistorisch onderzoek plaatsvinden. Deze Class wil de onderzoekers, de ontwerper en beheerder van groen erfgoed vertrouwd maken met de waarderingsmethodiek die in de landelijke Richtlijnen Tuinhistorisch Onderzoek nagestreefd worden.
27 nov en 4 dec 2012
€950,00
HAS KennisTransfer Den Bosch
Zie Master Class Richtlijnen tuinhistorisch onderzoek.
De gemeente Amersfoort besteedt in het kader van Groen van Toen ruime aandacht aan openbare parken, een begraafplaats, een villapark, buitenplaatsen, monumentale bomen, etc.
* Er is een gratis gidsje uitgegeven, getiteld Amersfoort groen van toen, met naast de gegevens over de groenprojecten ook een interessante lijst van monumentale bomen (PDF).
* Daarnaast werd vorige week de tentoonstelling Eemlandse buitenplaatsen in het Flehite Museum geopend (t/m 11 november). Op deze tentoonstelling zijn schitterende originele 16de,17de,18de,19de-eeuwse kaarten, ontwerpen, prenten en foto’s van verschillende groenprojecten te bewonderen. De tentoonstelling is leuk aangekleed met ‘hardware’ zoals maquettes, tuingereedschap, een rozenboog, reproducties van schilderijen etc., beslist de moeite waard.
* Als begeleiding van de tentoonstelling heeft het Tijdschrift Historisch Amersfoort KRONIEK een themanummer Eemlandse buitenplaatsen uitgegeven. Te koop voor € 1,00. Hierin zijn verschillende artikelen te vinden. Gerard Raven, inleiding; Pieter van den Hoek, over het vervaardigen van de maquette van Randenbroek; Carine Alders, over haar herinneringen als kleindochter van de bewoners van Heiligenberg; Francien Snieder doet archeologisch verslag over Emiclaer; Dirk Steenbeek over de schatten in dit verband van het Amersfoorts archief; Johan Teters over de buitenplaats Berg en Dal; en tenslotte een samenvatting van Max Cramer van het cultuurhistorisch onderzoek naar het ontstaan van het parkbos Nimmerdor, opgesteld door Bureau Oldenburgers Historische Tuinen.
Ontwerp landschappelijke aanleg Nimmerdor. Ontwerp of situatietekening, 1835 (westen boven). Getekend door Eerste Luitenant Rijdende Artillerie [Wilhelm Friedrich] von Pestel.
Tijdens de monumentendagen waren onze Cascade-vrienden Patricia Debie en Juliet Oldenburger te horen met resp. een lezing over Hartogh Heys van Zouteveen en een rondleiding over Nimmerdor. CO
Op 26 oktober 2012 organiseert Lapidem het symposium ‘Behoud en beheer van Historische Buitenplaatsen en hun omgeving’ op Kasteel Warmelo. Het ochtendprogramma start vanaf 10:00 met een aantal lezingen. Vervolgens is er een lunch met de mogelijkheid een informatiemarkt te bezoeken, met standhouders op terrein van het beheer en behoud van cultureel erfgoed. Daarna kunt u deelnemen aan een van de excursies, naar Warmelo, Weldam, Twickel of Nijenhuis. Tot slot volgen nog een dankwoord, netwerkborrel en hernieuwd bezoek aan de informatiemarkt.
En de betalende symposiumbezoeker krijgt een ‘goodybag’ met daarin onder andere het boek De Nederlandse Landschapsstijl in de achttiende eeuw van Dr. Heimerick M.J. Tromp.
Symposiumdetails leest u in deze PDF.
De boekaankondiging vindt u hier.
En hier aanmelden.
26 oktober
Kasteel Warmelo, Stedeke 11, 7478 RV Diepenheim
Kosten € 35,00 per persoon.
Uit den Bosch, de Lustplaets van Mr.Mattheus Brouërius van Niedek in haer platten gront en opstal (1732), Hendrik de Leth. Uit: Zegepralent Kennemerlant.
Vanaf de zeventiende eeuw vormde de Haarlemmerhout het middelpunt van tientallen buitens. In het onderzoek zijn de sporen vanaf die tijd tot het nu nageplozen en uitgewerkt tot een publicatie, tentoonstelling en rondwandeling.
Expositie van 2 tot en met 30 september 2012. Zuiderhout, Beelslaan 9, Haarlem.
Bijbehorende wandelroute beschikbaar.
Annemarie van Leeuwen schrijft:
Toen ik 22 augustus 1962 op de arm van mijn moeder Uit den Bosch in Haarlem verliet kon ik niet vermoeden dan ik mij vijftig jaar later in de geschiedenis van die buitenplaats zou verdiepen. Toch, of misschien wel daardoor, ben ik het afgelopen half jaar juist daarmee bezig geweest; de geschiedenis van de buitenplaatsen rondom de Haarlemmerhout. Natuurlijk verdween er veel, maar er blijft ook heel veel te zien. Mijn fascinatie voor sporen uit het verleden in het heden wil ik graag delen. In dit geval met een expositie en een wandeling door de tijd. Met de bijbehorende wandelroute kan iedere geïnteresseerde zelf rondom de Haarlemmerhout lopen.
Zie ook affiche/uitnodiging van de opening. JH
Uit den Bosch uit de Spanjaards Laan te zien (1783), Hendrik Tavenier.
Bron: beeldbank Noord-Hollands Archief.
Vogelconcert met een uil. Bron: Kasteel-Museum Sypesteyn.
Tot en met 30 september toont Sypesteyn nog werken van Melchior de Hondecoeter. Deze zeventiende-eeuwse schilder specialiseerde zich in pluimvee en watervogels, bosgronden, jachtstillevens, parklandschappen en balustrades met exotische vogels. Stuk voor stuk thema’s die gewild waren bij eigenaren van buitenplaatsen. Hondecoeters werk maakt inmiddels deel uit van de belangrijkste museale collecties in Nederland en daarbuiten. De meeste schilderijen in de Loosdrechtse tentoonstelling (die is aangevuld met enkele museale bruiklenen) zijn afkomstig uit particulier bezit en dus voor het publiek normaal niet te bezichtigen.
De tentoonstelling is Sypesteyns bijdrage aan het Jaar van de historische buitenplaatsen en markeert het eeuwfeest van het kasteel. Bij de tentoonstelling verschijnt een geïllustreerde catalogus met teksten van Joy Kearney en conservator Rik van Wegen.
De Hondecoeter tentoonstelling is te bezoeken met een rondleiding (12.30 uur 13.30 uur, 14.30 uur en 15.30 uur; niet op maandag).
Zie www.sypesteyn.nl en kijk iig even op de blog van Sypesteyn met een bericht over vinkenvangers, onder de titel ‘Op het vinkentouw‘.
Detail, met vinkenbaan, van nieuwjaarswens, anon., 1803.
In het Jaar van de Historische Buitenplaats is in de tentoonstellingszalen van Slot Zeist van 8 t/m 23 september ‘Fraaije plaatsen’ te zien, een tentoonstelling over Zeister buitenplaatsen, toen en nu. Het onderwerp sluit aan bij het thema van de Open Monumentendag: Groen van Toen.
In Zeist en omgeving zijn vanaf de 17de eeuw buitenplaatsen aangelegd; niet enkele, maar vele tientallen. Met de bouw van Slot Zeist werd een trend gezet die voortduurde tot in de vroege 20ste eeuw. In de 19de eeuw was er een ware bouwwoede langs de Utrechtseweg en Driebergseweg. Er werden grote huizen gebouwd met bijgebouwen en een parkaanleg. Langs de Amersfoortseweg en in de laagte van Pijnenburg zien we dezelfde ontwikkeling. Een recente telling komt op 71 buitenplaatsen in de gemeente Zeist. De benaming Parel van de Stichtse Lustwarande heeft Zeist te danken aan dit unieke buitenplaatsenlandschap.
In de loop van de 20ste eeuw verandert het beeld. Veel buitenplaatsen worden gesloopt. Slechts enkele huizen blijven particulier eigendom en bewoond. De meeste buitenplaatsen krijgen een nieuwe functie, bijvoorbeeld als kantoor of zorgwoonvorm. En het park wordt aangepast aan het nieuwe gebruik of verkaveld voor woningbouw.
In de tentoonstelling ‘Fraaije plaatsen’ is aan de verschillende aspecten van de buitenplaats aandacht besteed, zoals de bouw, de tuin- en parkaanleg, het gebruik, de bewoners en het personeel. Ook sloop en herbestemming komen in beeld.
Uit de collectie van het Zeister Historisch Genootschap zijn unieke schilderijen, kaarten, prenten, tekeningen en heel veel historische foto’s gekozen om een aantal Zeister buitenplaatsen in beeld te brengen. Bruiklenen uit de collecties van Erfgoedpartners Zeist vullen het beeld van ‘Fraaije plaatsen’ aan. En foto’s van de Zeister fotograaf Wim van der Ende tonen de buitenplaatsen anno nu.
‘Fraaije plaatsen’, buitenplaatsen in Zeist, toen en nu
8 september t/m 23 september 2012 (slechts twee weken!)
dinsdag t/m vrijdag van 11.00- 17.00 uur
zaterdag en zondag van 13.00-17.00 uur
Slot Zeist, culturele vleugel
Zinzendorflaan 1
3703 CE Zeist
I.v.m. bouwwerkzaamheden aan het Slot is de tentoonstelling te bereiken vanaf de achterzijde via de brug.
Zie ook www.erfgoedzeist.nl.
Met ingang van 1 september 2012 zal dr. Elyze Storms-Smeets worden aangesteld als universitair docent Historische buitenplaatsen en landgoederen (0,2 fte) aan de Faculteit Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij ondersteunt het werk van de eveneens per 1 september 2012 aangestelde bijzonder hoogleraar Historische buitenplaatsen en landgoederen prof. dr. Yme B. Kuiper (zie bericht 2juni 2012). De nieuwe leerstoel is ingesteld door de Stichting Van der Wyck-de Kempenaer die tevens zorg draagt voor de financiering van de nieuwe universitaire docent. De leerstoel kent een sterk interdisciplinair karakter: zowel de geschiedenis van de bewoners van de buitenplaatsen, als ook de architectuur en interieurs van de huizen en het landschap van de bijbehorende tuinen, parken en landgoederen krijgen aandacht.
Met de instelling van deze nieuwe leerstoel in het Jaar van de Buitenplaats 2012 beschikt de RUG als enige universiteit in Nederland over een academische onderzoeks- en onderwijsgroep op het terrein van buitenplaatsen en landgoederen. Organisatorisch worden de nieuwe hoogleraar en universitair docent ondergebracht in het Kenniscentrum Landschap van de Afdeling Kunst- en Architectuurgeschiedenis van de RUG, waarbij ook nadrukkelijk de samenwerking met de architectuurgeschiedenis en kunstgeschiedenis wordt nagestreefd.
Dr. Elyze Storms-Smeets (1975) studeerde sociale geografie in Utrecht en Durham (U.K.). Ze promoveerde aan de University of Leeds op het onderwerp “ Landscape and society in Twente and Utrecht; a historical geography of Dutch country estates, c. 1750-1950’. Sinds 2007 is Elyze werkzaam bij het Gelders Genootschap als adviseur cultuurhistorie, met als specialisme buitenplaatsen en landgoederen. In deze functie heeft ze zich als projectleider vooral bezig gehouden met het project Nieuw Gelders Arcadië en met het Kastelenboek Gelderland. Daarnaast is ze betrokken bij beleidsadvisering en cartografie. Elyze combineert haar huidige functie als adviseur cultuurhistorie bij adviesorganisatie Gelders Genootschap met haar nieuwe functie aan de RUG.
Zaterdag 25 augustus vanaf 11.00 uur vindt er een SOL (Studie op Locatie) op Lambalgen te Woudenberg plaats. Op uitnodiging van Cascadevriendin Joan Patijn-Bijl de Vroe. Onderwerp van bezichtiging en bespreking is het Achterbos van Lambalgen waar een klein verwaarloosd arboretum ligt. De eigenaren van Lambalgen willen het bos aanvullen met nieuwe exoten, waarvoor een beplantingsplan is opgesteld.
Vraagstelling: Er zullen in Nederland stellig meer particuliere arboreta zijn. Is er kennis over dit specifieke groene erfgoed?
De heer Harry Harsema is bereid gevonden om een inleiding te geven over arboreta in Nederland. Hij is (co-)auteur van een publicatie in voorbereiding over dit onderwerp. Onze gastvrouw Joan Patijn-Bijl de Vroe en de heer G. Bos, beheerder Landgoed Scherpenzeel, zullen een toelichting geven over arboretum Lambalgen. Gespreksleider is onze voorzitter Leo den Dulk.
Het aantal deelnemers is beperkt tot 20. De kosten bedragen 7,00 euro.
U kunt zich opgeven door een e-mail te sturen aan karenveenland@planet.nl met uw naam, voornaam en tel.nr(s).