Huize Vredenburg (Elst Gld), in een verkoopadvertentie uit 1825 aangeduid als buitenplaats.  Bron: overbetuwe.rvc.nl

De titel zal vast iets oproepen van waar slaat dit op, wat is dit voor wartaal, zijn we gehackt? Niet afhaken, even doorlezen. Raakt u gedurende het lezen de technische route kwijt, ga dan door naar onderen, daar volgen nog mooie plaatjes…

Mei 2010 ging KB Historische Kranten de lucht in. Heerlijk. Heel veel op die website in gedigitaliseerde kranten gebladerd en gezocht. De digitalisering zette door. KB digitaliseerde ook tijdschriften en boeken. Vervolgens werd het gedigitaliseerde materiaal samengevoegd onder één toegang: Delpher.
Maar met iedere samenvoeging krijg je de gemeenschappelijke deler en gaat ook altijd functionaliteit verloren. Zo ook bij deze samenvoeging: Boolean expressions waren niet langer toepasbaar. Nee, nog niet afhaken…

Zoeken in heel veel gedigitaliseerd materiaal levert heel veel resultaten, en loop die maar eens allemaal af. Een voorbeeld. Als ik bij de kranten in Delpher zoek met de woorden  buitenplaats Arnhem  dan is het resultaat: 8.184 krantenartikelen gevonden voor: buitenplaats Arnhem. Maar dat zijn ook of met name krantenpagina’s waar het woord buitenplaats bovenaan staat en Arnhem veel verder naar onderen (of andersom) en de twee geen relatie hebben. Wat je wilt hebben is die twee woorden in elkaar nabijheid, je wilt een buitenplaats in of bij Arnhem vinden. Daar heb je de boolean expression NEAR of PROX voor, maar dan moet je die wel kunnen gebruiken… (deze zat in KB Historische Kranten en u raadt het al, niet in Delpher).

Sinds gisteren is die functionaliteit (PROX) ook in Delpher, ik zeg geweldig. Zoek nu met buitenplaats prox Arnhem en het resultaat is: 800 krantenartikelen gevonden voor: buitenplaats prox Arnhem. Nog steeds veel, maar wel 90% minder.
Hetzelfde ook even met buitenplaats Elst gedaan. Zonder PROX 173, met PROX 6. Een van de 6 betreft de buitenplaats Vredenburg, in 1825 te koop, met allee en bepoting van 550 opgaande boomen. (huis en allee bestaan nog steeds, zie foto boven).

Naast PROX zijn er meer fijne zoekopties. Voor wie echt los wil gaan, neem tijd en lees nauwgezet de Delpher Zoekhulp pagina.
Jan Holwerda

Voor de mensen die afhaakten, volgen hier een aantal mooie plaatjes. Villa’s, want buitenplaatsen in Elst (Gld) dat brengt niet veel.

Villa Casa Cara (Elst Gld).  Bron: overbetuwe.rvc.nl

Huize Kostverloren (Elst Gld).  Bron: overbetuwe.rvc.nl

Villa Colorito (Elst Gld).  Bron: overbetuwe.rvc.nl

Villa De Plak (Elst Gld).  Bron: overbetuwe.rvc.nl

Villa De Nieuwe Eshof (Elst Gld).  Bron: overbetuwe.rvc.nl

Villa Welgelegen (Elst Gld).  Bron: overbetuwe.rvc.nl

Villa Sweet-home (Elst Gld).  Bron: overbetuwe.rvc.nl

Afgelopen zondagmiddag Doesburg bezocht. In Streekmuseum De Roode Tooren de tentoonstelling Kastelen en adellijke huizen langs IJssel en Oude IJssel bekeken. Een kleine tentoonstelling met prenten, tekeningen, kaarten, oude en nieuwe foto´s van een serie kastelen en adellijke huizen in de directe omgeving van Doesburg. Alles bijeen veel afbeeldingsmateriaal en mooi om allerlei bekende en minder bekende ‘plaatjes’ weer even te zien. De tentoonstelling is niet op tuinhistorie gericht en bracht op dat vlak dan ook geen verdieping. Al met al een leuke tentoonstelling, maar dan moet je in de buurt wonen of de tentoonstelling met andere leuke zaken combineren. Meer over de expositie, locatie, openingstijden enz is te vinden op de website van het museum.
JH

Naar aanleiding van de weblog over de aankondiging van de bijeenkomst Platform Kastelen en Buitenplaatsen, a.s. 4 december 2014, vraag je je af, wie is de organisator van dit platform. Dit kom je ook niet te weten, uit de ingezonden mededeling, maar na enig surfen blijkt dit de RCE te zijn.

Ik heb de mij bekende organisaties nu maar eens op een rijtje gezet en begrijp meteen waarom buitenlanders het verschijnsel van de vele stichtingen en verenigingen met (bijna) één en hetzelfde doel toch zo typisch Nederlands vinden.

Op het gebied van groen erfgoed zijn nu (excl. Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en de Provinciale Landschappen):
2 platforms voor geïnteresseerden
4 vakgroepen / belangenverenigingen
5 stichtingen voor geïnteresseerden
1 digitaal platform

* Platform Kastelen en Buitenplaatsen (RCE, rood). 2 x per jaar.
* Platform Groen Erfgoed (RCE, groen). 2x per jaar.
* Vakgroep / Vereniging Groen Erfgoed (belangenvereniging).
* Vakgroep / Vereniging Erfgoedhoveniers (belangenvereniging).
* Nederlandse Kastelenstichting NKS (voor geïnteresseerde donateurs), met eigen beeldbank en tijdschrift Kasteelkatern.
* Nederlandse Tuinenstichting NTs (voor geïnteresseerde donateurs), met tijdschrift Tuinjournaal.
* Stichting Landgoedvrienden (voor geïnteresseerde donateurs), met tijdschrift  Arcadë i.s.m. Vrienden PHB.
* St.Tuinhistorisch Genootschap Cascade (voor geïnteresseerde donateurs),  met tijdschrift Cascade Bulletin.
* St. Vrienden Particulire Historische Buitenplaatsen (voor geïnteresseerde donateurs), met tijdschrift Arcadië i.s.m. Stichting Landgoedvrinden.
* Vereniging Particuliere Historische Buitenplaatsen (belangenvereniging).
* (Ver.) Gilde van Tuinbazen, met (niet openbaar) tijdschrift De Tuinbaas (belangenvereniging).
* St. Kastelen, Buitenplaatsen, Landgoederen (sKBL). Digitaal Platform.

Er is genoeg keuze zou ik zeggen, maar zijn de organisaties genoeg toegesneden op uw belangstelling of had u toch graag nog net een andere richting vertegenwoordigd gezien? Kunt u de lijst nog aanvullen of corrigeren? Heeft u nog vragen over de diverse gremia? Graag uw reactie. CO.

Kasteel De Keverberg anno nu  Bron: wikipedia.com

INGEZONDEN Op donderdagmiddag 4 december vindt van 14.00-17.00 uur het eerste Platform Kastelen en Buitenplaatsen plaats. Het platform wordt in nauwe samenwerking met de Nederlandse Kastelenstichting georganiseerd door en voor erfgoedprofessionals en beleidsmedewerkers, eigenaren en beheerders, onderzoekers en wetenschappers die betrokken zijn bij beheer, restauratie en instandhouding van kastelen en buitenplaatsen in Nederland. Doel van de bijeenkomsten is om theoretische en praktische kennis te delen. Het plan is om twee maal per jaar een platform te organiseren.

De programmering van het platform sluit aan bij actuele thema’s. Een actuele bijdrage wordt voorafgegaan door een meer algemene bijdrage die het actuele thema plaatst in een bredere context. Op deze middag staan de herbouw van kastelen en de instandhouding van kasteelruïnes centraal.

vanaf 13.30 inloop met koffie/thee
14.00 opening Erik Kleijn (RCE )
14.10-14.35 Algemeen: Herbouw in het verleden door Ben Olde Meierink (NKS)
14.35-15.00 Actueel: Herbouw De Keverberg te Kessel door Edwin Meyer Viol (DMV architecten)
15.00-15.15 Discussie
15.15-15.45 Pauze
15.45-16.10 Algemeen: Omgang met ruïnes door Fred Vogelzang (NKS)
16.10-16.35 Actueel: Restauratieproblematiek Teylingen en Brederode door Jan Kamphuis (Rijksvastgoedbedrijf)
16.35-16.50 Discussie
16.50-17.00 Speakerscorner
17.00 Afsluiting en drankje

Voor meer en aanmelden, zie hier.

Ontwerp Kasteel De Keverberg (Kessel)  Bron: www.kasteeldekeverberg.nl

Dit is zo een van je weet het wel, maar vervolgens vergeet je af en toe te checken. Waar heb ik het over? Kasteelkatern, de periodiek van de Nederlandse Kastelenstichting, ontvangt niet alleen de donateur, maar eigenlijk iedereen want de nummers staan online. Voor ieder wat wils, kijk zelf maar even op www.kastelenbeeldbank.nl.

Zo zie ik bladerend (ik noem slechts enkele) in nummer september 2014 een artikel van Ben Olde Meierink met de titel ‘Buitenplaatsen binnen de stad. Behouden, verdwijnen of transformeren’. En Claudine Taudin Chabot schreef in hetzelfde nummer een artikel onder de kop’ Enlived by country seats and pleasure-gardens. Nederlandse buitenplaatsen en kastelen in buitenlandse reisgidsen aan het eind van de negentiende eeuw’. En in het nummer maart 2014 schreef Iris Koppert over ‘Landschap als locatiefactor voor historische buitenplaatsen’.
JH

De Clusiusstichting heeft een bijzondere leerstoel (0.2 fte) gevestigd aan de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden, op het gebied van de geschiedenis van de fundamentele en toegepaste botanie, met speciale aandacht voor de ontwikkelingen in de 16^e tot en met 19^e eeuw in Noordwest-Europa.

De Faculty of Science van de Universiteit Leiden en de Clusius Foundation zijn nu op zoek naar een buitengewoon hoogleraar ‘History of Botany and Gardens’.

Alle vacaturedetails zijn hier te vinden.
Klik hier voor mee over de Clusiusstichting.

OVERGENOMEN
De leden van de Vakgroep Groen Erfgoed kozen woensdag 29 oktober 2014 unaniem het eerste bestuur van hun beroepsvereniging en gingen akkoord met de oprichtingsdocumenten. Ze onderschreven daarmee de doelstellingen van de Vakgroep Groen Erfgoed: professionalisering en kwaliteitsverhoging van de beroepsgroep, gesprekspartner voor o.a. overheden en draagvlak voor het behoud van groen erfgoed.

Belangstellenden en potentiële leden kunnen contact opnemen met de beroepsvereniging via de website www.vakgroepgroenerfgoed.nl

Peacock´s polite repository or pocket companion… (London 1802)  Foto’s: Jan Holwerda

Al zoekende in archieven vraag je op een gegeven moment stukken op die niet nader gespecificeerd of gedateerd zijn in de hoop dat je (uit)eindelijk een snipper vindt over hetgeen je zoekt. Met die achtergrond vroeg Arinda van der Does bij een archiefbezoek een ongedateerd stuk op en deed ze een mooie vondst. En dan vind je niet wat je zocht, maar heb je wel mooie plaatjes en weer een andere ‘route’ waarmee (voor)beeldmateriaal met landhuis, tuin en park werd verspreid. In het stuk, een archiefdoos met m.n. almanakken, zaten 3 stuks Peacock´s Polite Repository or Pocket Companion… Door de bezitter gebruikt als reis- en kasboekje.

Wat verder zoekend op internet vind ik nu (maanden later): From 1790-1809, Repton supplied tiny watercolor views (approximately 6cm x 3cm) to illustrate the almanac The Polite Repository published by William Peacock annually from the 1780s to 1830s. Several of the original sketches survive and are illustrated in D. Stroud, Humphry Repton (1962), though their present whereabouts is unknown. All the views were engraved by John Peltro (ca 1760-1808), on whose death Repton discontinued his contribution. Although 7,000 impressions were made annually the almanac is now extremely rare.
Kijk, nu worden ze nog leuker! Opnieuw de foto’s bekijkend zeg ik ‘ja natuurlijk’.
Jan Holwerda

Nog even de complete titel: Peacock´s Polite Repository or Pocket Companion Containing an Almanack, the Births, Marriages, &c. of the Sovereign Princes of Europe, Lists of Both Houses of Parliament, Officers of State, Navy and Army; the Baronets of England and various other articles of Useful Information. Ornamented with Elegant Engravings and ruled Pages for Occurrences, Cash Account, & C, &c

De doos vol met m.n. almanakken en 3x Peacock´s Polite Repository or Pocket Companion.

Hofwijck (ca. 1675, Voorburg),  Frederik de Moucheron (toeschrijving)

In het talud dat naar de voordeur van het huis leidt was de ijskelder van Hofwijck. Onder de brug naar die voordeur, vanaf het water, bevond zie aan de ene zijde de toegang tot die ijskelder en aan de andere zijde die tot de keuken.

De ijskelder zal circa 1920 zijn dichtgemetseld. De Vereniging Hofwijck beschikte toentertijd en tot nu niet over de noodzakelijke financiën om restauratie over te gaan. Maar de provincie Zuid-Holland kwam recent over de brug met de helft van de benodigde gelden en medio november zal de restauratie beginnen.
Dus volgend jaar zal de restauratie voltooid zijn. Dit wordt vanaf april/mei 2015 met o.a. een tentoonstelling over ijskelders op buitenplaatsen gevierd. Die zal deels getoond worden op Hofwijck, deels in Museum Swaensteyn, beide in Voorburg.