Foto met Bron: Het Utrechts Archief
O ja, lanen met om en om naald- en loofbomen. Hier boven eerder opkweek van kerstbomen in een laan, maar wel dat type laan oproepend. Je komt ze vaker tegen. In foto, tekening, ontwerp… Hier onder nog twee voorbeelden die me direct te binnen schieten. Enne vul eens aan zou ik zeggen…
Jan Holwerda
De Loolaan met naald- en loofbomen (ca 1845) Bron: Gelders Archief
Links: gemengde laan op Het Loo op uitsnede van een kaart van Apeldoorn en Het Loo (ca. 1820), J. Kremer Bron: CODA
Rechts: g
Is het mooi zo’n laan? Ik vind van niet. Onregelmatig gezicht, maar dat was misschien net de bedoeling.
Ik zit te wachten in het Rijksmuseum totdat ik een foto kan maken van het superschilderij van Velazquez, “Gezicht op de tuin van de Medici in Rome”. Gaat dat vooral zien.
Wie deed het niet? zou ik haast zeggen.
Johan Philip Posth (1763-1831) deed het, niet alleen op Het Loo, maar ook op zijn ontwerpen voor Rhederoord (een heel klein stukje van een laan), De Steeg en Verwolde, Laren, de tekenaar van het ontwerp voor Huis te Manpad, Heemstede, deed het (toegeschreven aan Johannes Montsche (1734-1799)), Harmen de Vries (1753-1837) en zoon Pieter de Vries (1784-1860) deden het op hun ontwerp voor de Prinsentuin in Leeuwarden. Bij dit ontwerp is overigens een bestek bewaard gebleven, zie ook mijn artikel in Tuingeschiedenis in Nederland II, waarin de De Vriesjes het een en ander toelichten.
Naar verluidt gebeurde dit ook op Elswout, Overveen.
Zo zijn er vast en zeker nog heel wat meer.
Om en om beplanten geeft rechte stammen en een natuurlijke kroonopbouw die op grotere hoogte begint.
Geen takken op de stam dus geen noesten in het hout.
Geen noesten in het hout maakt het hout hoogwaardig als product en dus een betere prijs.
Minder snoeiwerk en vooral kwalitatief hoogwaardig hout voor de toekomst als de laan bv gekapt dient te worden als successielaantje.
Het zal vast wel een samensmelting van nut en sier zijn geweest maar vanuit het tuinbazenvak zie ik hier vooral een zeer practische toepassing van naaldbomen.