CASCAD-E-NIEUWSBRIEF 47 HERFST 2015
Website: www.cascade1987.nl
INHOUD
  1. Inleiding: medewerking / aandacht / actie van donateurs gevraagd
  2. Nieuws / mededelingen bestuur
  3. Interactief / Actie
  4. Eerste kennismaking met…
  5. Recent verschenen en binnenkort te verschijnen publicaties
  6. Exposities, presentaties en evenementen
  7. Cascade-agenda
  8. Buitenland

1. Inleiding: medewerking / aandacht / actie van donateurs gevraagd

* Het Cascade bestuur is nog op zoek naar de invulling van de positie van voorzitter. Belangstellenden daarvoor kunnen zich bij het bestuur melden: secretariaat@cascade1987.nl.

* Verder roept het bestuur mensen op om volgend jaar de Cascade-Midzomeravond (op of rond 21 juni) te organiseren. MSN 2016 staat gepland op landgoed Vennebroek (Paterswolde), op 18 Juni 2016, waar we te gast zullen zijn bij Marinke Steenhuis en Paul Meurs. Zij zullen een rondleiding door het huis en de tuin geven; hulp voor de organisatie ter plekke wordt gezocht. Voor vragen en/of aanmelding: secretariaat@cascade1987.nl.

De bedoeling van de MSN is altijd geweest een ongedwongen samenzijn op een buitenplaats of in een interessante tuin van een Cascade-vriend, die ons dan op zijn eigen wijze zal in- en rondleiden op zijn plaats en alle deelnemers zal laten genieten van zijn eigendom. Het ongedwongen karakter wordt meestal bereikt door het samen verorberen van een heerlijke doch eenvoudige maaltijd, bereid door onze Cascade-kokkinnen en bekroond door een goed glas wijn. U kunt zich als (mede-)organisator aanmelden via het secretariaat: secretariaat@cascade1987.nl.

2. Nieuws / mededelingen bestuur

* Dit jaar zal een tweede Cascade-boek verschijnen, ditmaal met het thema 'Denken en doen in de Nederlandse tuinkunst 1500-2000', het boek verschijnt i.p.v. het Cascade bulletin voor tuinhistorie 2015 (24) nr.2. Het boek wordt ditmaal door Cascade in eigen beheer uitgegeven. Eind 2015 staat de boekpresentatie van het nieuwe Cascade boek, als onderdeel van een (mini)symposium, gepland.

* 30 juni vond de excursie naar Rozendaal (Gld) plaats, zie Rozendaal excursie, de foto's.

* 11, 12 en 13 september vond de excursie naar België, naar de parken Enghien/Edingen, Mariemont, Beloeil, Seneffe en Attre plaats, zie Excursion très intéressant de parcs en Hainaut.

3. Interactief / Acties

* Beyond the gardens: The Plant family Tree. Een bijzonder aardig filmpje over de geschiedenis en de functie van planten verzamelen en het zeer, zeer uitgebreide herbarium van Kew Gardens.

4. Eerste kenmismaking met...

 * De oproep in de vorige Nieuwsbrief om ideeën aan te leveren voor deze rubriek leverde 1 verzoek en 1 waardering op. Hiervoor dank. Het verzoek kan niet ingewilligd worden omdat ik geen gegevens heb over de gevraagde persoon.
Mocht u voor de volgende Nieuwsbrief toch nog een verzoek hebben in de geest van dit rubriekje, stuur dan een mail naar nieuwsbrief@cascade1987.nl.

5. Recent verschenen en binnenkort te verschijnen publicaties
* Yme Kuiper en Ben Olde Meierink (redactie; beeldredactie Elyze Storms). Buitenplaatsen in de Gouden Eeuw: de rijkdom van het buitenleven in de Republiek. Hilversum, 2015. ISBN: 9789087045388. € 34.=. 336 p.

(overgenomen van de website van uitgeverij Verloren): Johan Huizinga schreef eens dat het verlangen van stedelingen naar ‘de behaaglijke rust van een blij buitenleven’ onze Gouden Eeuw kenmerkte. Aan het einde van deze periode zag hij dat verlangen verwerkelijkt in de aanleg van talloze buitenplaatsen in met name het Hollandse landschap. Maar ook elders in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden groeide en bloeide de buitenplaatscultuur. Dit fraai geïllustreerde boek beschrijft het ontstaan en de ontwikkeling van dit verschijnsel en de invloed die Holland had op de andere gewesten wat betreft bouwstijl en tuinaanleg. Buitenplaatsen in de Gouden Eeuw laat niet alleen zien dat er een grote verscheidenheid was in woon- en recreatiecultuur, maar ook hoe belangrijk in dit verband de bovengewestelijke contacten waren tussen bestuurlijke en economische elites van de Republiek.

* Mirjam Koedoot en Marianne Wilschut.Natuur en cultuurhistorie. Velp, 2015.

De publicatie is deel 4 uit de boekenreeks van groene signalementen, uitgegeven door Hogeschool Van Hall Larenstein en dagblad Trouw. Het boek werd uitgereikt op het symposium met dezelfde titel. Sprekers waren onder meer Paul Vesters (Utrechts Landschap), Henk Baas (RCE), Sandra van Lochem (Natuurmonumenten) en Marcel van Ool (Staatsbosbeheer).

* Gemeente Den Haag / St. in Arcadië, met een voorwoord van Boudewijn Revis. Welkom op landgoed Oosterbeek.

De tekst is gebaseerd op het rapport Buitenplaats Oosterbeek te Wassenaar (St. in Arcadië, 2014). 47 p. De publicatie is te bestellen bij albert-jan.vandescheur@denhaag.nl. De digitale versie staat op www.denhaag.nl/groen.

*  Jane Shoaff Turner, Robert-Jan te Rijdt (red., with further contributions from Marleen Ram, Marijn Schapelhouman, Annemarie Stefes, Maud van Suylen, Hans Verbeek and Gerdien Wuestman). Home and Abroad : Dutch and Flemish Landscape Drawings from the John and Marine van Vlissingen Art Foundation. Amsterdam (Rijksmuseum), 2015. € 39,95. 272 p. Te koop in Rijksmuseumshop. (De tentoonstelling is helaas afgelopen).

(overgenomen van Rijksmuseum website): Dutch and Flemish Landscape Drawings from the John and Marine van Vlissingen Foundation. John and Marine van Vlissingen collected 16th to early 19th-century drawings by Dutch and Flemish artists with a predilection for panoramas, gouaches, colored landscapes and marines. The collection ranges from local Dutch scenes to far-flung destinations like a harbor of Malta or a shipwreck off the Cape of Good Hope.

 * Jan van der Mast. Agneta: waargebeurd verhaal over het opmerkelijke verbond tussen twee vrouwen. Amsterdam, 2015. ISBN 10 9046815803. € 19,99. 256 p.

(overgenomen van de website van uitgeverij Nieuw Amsterdam): Eind negentiende eeuw realiseert het echtpaar Jacques en Agneta van Marken in Delft hun grote droom: het Agneta Park, een fabrieksterrein met daarop 78 woningen. Het echtpaar zelf woont te midden van de arbeiders en Agneta groeit uit tot geliefde 'Parkmoeder'. De verjaardag van Jacques wordt door duizenden mensen bezocht en gevierd als Gemeenschapsdag. Als Jacques volledig instort en gedwongen moet kuren in Duitsland, neemt Agneta zijn taken op de Gist- en Spiritusfabriek over. Al snel wordt zij onaangenaam verrast door de brief van een vrouw die vraagt waar haar toelage blijft. Agneta kiest voor een onconventionele oplossing en maakt een afspraak met de minnares van haar man. Terwijl Van Marken 230 kilometer verderop een heilzame waterkuur volgt, nemen de dames een besluit dat hun toekomst ingrijpend zal veranderen.

* Liesbeth Vermeulen en Bartho Hendriksen (red.). Over de Groene Zoden: wandelen over begraafplaatsen in Nederland. Culemborg, 2015. ISBN 978-90-817644-1-4. € 10, 95. 128 p.
Het boek is te bestellen door een email te sturen naar bureau@terebinth.nl, of telefonisch 0345-521132, schriftelijk Bureau Terebinth, Slotstraat 13-1, 4101 BH Culemborg.

(overgenomen van de website van Terebinth.nl): Ter gelegenheid van de Week van de Begraafplaats geeft de Vereniging De Terebinth een boekje uit met een bundeling van wandelingen over begraafplaatsen in Nederland. Een fris ogend boekje dat uitnodigt tot het maken van een wandeling over ‘de verborgen parels van de funeraire cultuur in Nederland’. Van de klassieke begraafplaats Orthen in ’s-Hertogenbosch tot de natuurbegraafplaats tot de natuurbegraafplaats Weverlo en van de ‘jonge’ begraafplaats in Zeewolde tot de eeuwenoude joodse begraafplaats Zeeburg in Amsterdam. Een aantal verhalen verscheen eerder in de serie ‘Wandelen over begraafplaatsen’ in het tijdschrift Terebinth. Verschillende auteurs schreven speciaal voor deze bundel een nieuwe wandeling. John Jansen van Galen, een enthousiast wandelaar, schreef het voorwoord.

*  Arie Pieters. Een groen verleden. Amersfoort, 2015. ISBN 978-94-6254-424-6. € 13,63. 84 p. Bestellen bij de uitgever Mijnbestseller.nl of in de boekhandel (o.a.Bruna).

(overgenomen van flaptekst): Arie Pieters, woonachtig in 's-Gravendeel, is in het dagelijkse leven o.a. actief als fotograaf, tekstschrijver op het gebied van reclame & promotie en freelance correspondent voor een regiokrant. Eerder schreef hij o.a. boeken over de monumentale bomen en de natuur in de regio waar hij zelf woont; de Hoeksche Waard. Hij is van jongs af aan altijd al geïnteresseerd geweest in vogels, dieren en de natuur in het algemeen. Als actief lid van ondermeer Vogelbescherming Nederland en coördinator van de regionale bomenwerkgroep in de Hoeksche Waard zet hij zich als vrijwilliger ook in het dagelijkse leven in voor de natuur. In dit boek wordt o.a. met behulp van oude foto's en ansichten onderzocht hoe 'groen' onze dorpen & steden vóór de Tweede Wereldoorlog waren. Stonden er toen meer bomen dan nu? Mochten deze bomen ouder worden? En waar stonden ze precies?

* Jan van de Wetering. Een toekomst waarborgen. ISBN 9789462620438. € 29,95. 256 p.

(overgenomen samenvatting van Bruna): Eén landgoed, één verzekeringsbedrijf, twee ondernemende katholieke families; één uit notabele hij met enkele andere Zwollenaren een onderlinge brandwaarborgmaatschappij op, later ook wel 'De Overijsselsche' genoemd. In 1875 raakten de families Van Sonsbeeck en Van Voorst tot Voorst door een huwelijk aan elkaar gelieerd. Het leverde voor dit boek drie verschillende onderwerpen op: de geschiedenis van Havezate Den Alerdinck en Landgoed Den Alerdinck II (ontstaan na een opdeling in 1868), het verhaal van 'De Overijsselsche' en de levensgeschiedenis van de families Van Sonsbeeck en Van Voorst tot Voorst. De families Van Sonsbeeck en Van Voorst tot Voorst waren zowel in zakelijke als maatschappelijke zin zeer ondernemend. Ze waren in de negentiende en twintigste eeuw politiek actief op landelijk en provinciaal (Overijssel) niveau en in de Zwolse gemeenteraad. In deze Overijsselse (en Zwolse) familiegeschiedenis wordt met vele aansprekende voorbeelden beschreven hoe de twee families met grote betrokkenheid een toekomst probeerden te waarborgen.

* Theo Spek e.a. Landschapsbiografie van de Drentsche Aa. Assen, 2015. ISBN 9789023252719. € 34,95. 520 p.

(overgenomen van de website van uitgeverij Van Gorcum): Het Nationaal Beek- en Esdorpenlandschap Drentsche Aa behoort tot de meest geliefde en waardevolle landschappen. Geen enkel gebied in Noordwest-Europa kent zoveel natuurlijke beken met bijbehorende biodiversiteit als deze streek. Aardkundige sporen uit maar liefst drie verschillende ijstijden liggen hier letterlijk aan onze voeten. Ook in archeologisch opzicht behoort het gebied tot de top van Nederland. Dit uitzonderlijk gaaf bewaard gebleven esdorpenlandschap met zijn fraaie brinkdorpen, zijn oude essen, groenlanden en heidevelden kreeg in 2003 als eerste in Nederland het predikaat Nationaal Landschap.
Deze Landschapsbiografie van de Drentsche Aa beschrijft de lange levensloop van dit bijzondere landschap: van de eerste geologische processen enkele miljoenen jaren geleden, via de prehistorie en historische tijd tot aan het moderne landschap van vandaag. Een team van dertig deskundigen ontsluit in dit boek vijftig jaar wetenschappelijk onderzoek. De biografie is rijk geïllustreerd met landschapsfoto’s,kaarten en landschapsreconstructies die de verschillende levensfasen van de Drentsche Aa weerspiegelen. Een rijk gevarieerde biografie als ode aan een uniek landschap.

* MONUMENTEN, het tijdschrift voor cultureel erfgoed 36 (2015) nr. 6 heeft als thema 'Buiten de stad'.

Zie ook www.tijdschriftmonumenten.nl. O.a. artikel over Chinese kruidentuin in de Leidse hortus, door Marc van der Zwet van Copijn Tuin- en Landschapsarchitecten. Ook als PDF beschikbaar.

* Tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (2015) nr. 3. Thema Tuinarcheologie.
Gratis abonnement te bekomen bij RCE. Ook als PDF beschikbaar.
Kasteel en Buitenplaats. Tijdschrift voor donateurs van de NKS, Kenniscentrum voor Kasteel en Buitenplaats. 18 (2015) nr. 50. Thema Kunst en Ambacht, met interessante artikelen van o.a. Fred Vogelzang, Jeroen van der Werf, Yme Kuiper en Carla Oldenburger. Ook losse nummers te koop. Prijs € 3,50. Zie ook NKS publicaties.

6. Exposities, presentaties en evenementen

Zie ook de rechter kolom van onze eigen Cascade-website, onder AGENDA.

* Miró in de Rijksmuseumtuinen. Rijksmuseum Amsterdam. t/m 11 oktober 2015. Zie hier.
* Joséphine: een keizerrijk in een tuin. Hortus Botanicus Amsterdam. t/m 18 oktober. Zie weblog 29 maart 2015.
* Adellijke Familieportretten op kasteel Duivenvoorde. Kasteel Duivenvoorde, Voorschoten. t/m 24 oktober 2015. Zie weblog 18 maart 2015.
* Alexander, Napoleon & Joséphine, een verhaal van vriendschap, oorlog en kunst uit de Hermitage (met aandacht voor Chateau Malmaison, de tuin van Joséphine). Hermitage Amsterdam. t/m 8 november 2015. Zie hier.
* Bloemenkabinetten. Rijksmuseum Amsterdam. t/m 30 november 2015. Zie hier.
* Mode in bloei. Rijksmuseum Amsterdam. t/m 6 december 2015. Zie hier.
* Botanische kunst: een bloemrijke wetenschap. Noordbrabants Museum 's-Hertogenbosch. t/m 13 december2015. Zie hier.
* J. H. Knoop: tuinman van Maria Louise en verlicht allesweter. Historisch Centrum Leeuwarden. t/m 3 januari 2016. Zie weblog 31 maart 2015.


Botanische kunst: Ina Versteeg, Rheum rhabarbarum, Rabarber, Aquarel


7. Cascade-agenda

Activiteiten georganiseerd door Cascade: zie jaarprogramma.

Eind 2015 een (mini)symposium en de boekpresentatie van het nieuwe Cascade boek.

Activiteiten georganiseerd door derden: 
(zie ook de AGENDA in de rechter kolom op de Cascade-website)

* 7 oktober 2015. Platform Groen Erfgoed, 'Begraafplaatsen: bewaren tot in de eeuwigheid'. RCE Amersfoort. Zie hier.
* 5 november 2015, 13.15-17.30. Symposium Utrechtse Buitenplaatsen: De buitenplaats verdient het. Kasteel De Haar.

8. Buitenland

Op de website van het Europees Netwerk voor Groen Erfgoed (EGHN) is bekend gemaakt wie de Europese Prijs voor Groen Erfgoed (4 categorieën) heeft gewonnen gewonnen. Zie eghn.org.

* John Erichsen & Mikkel Venborg Pedersen. The Danish Country House. Aarhus, 2015. ISBN 978 87 635 4306 4. Prijs € 51,=. 254 p.

(overgenomen van de website van SKBL): …The Danish Country House begint met een inleiding over de Deense adel tussen 1536 en 1919. Vervolgens komen talrijke buitenverblijven met korte inleidingen aan bod waarbij altijd een landkaartje is opgenomen waar het huis in Denemarken te vinden is. De keuze van getoonde huizen loopt samen met hoofdstukken over bijvoorbeeld het huispersoneel, het landschap, de inrichting of eigentijds (economisch) gebruik. Uit de korte beschrijvingen bij de foto’s valt al vaak het een en ander op te maken over de publiektoegankelijkheid maar het boek biedt ook een landkaart waarop alle in deze uitgave opgenomen objecten zijn ingetekend, alsmede een lijst met adressen en homepages. Ook is aangegeven of u er kunt overnachten of dat een restaurant aanwezig is. Daarmee bent u goed toegerust om van uw verblijf in Denemarken een interessante reis langs landhuizen te maken.
Colofon

CASCAD-E-NIEUWSBRIEF is een uitgave van stichting Tuinhistorisch Genootschap Cascade
Eindredactie: Carla Oldenburger
Technische vormgeving: Jan Holwerda

Sluitingsdatum kopij volgende Cascad-E-Nieuwsbrief: 15 december 2015
Bijdragen, opmerkingen, vragen etc. kunt u emailen naar nieuwsbrief@cascade1987.nl

Kopfoto: uitsnede ontwerp Eyckenstein (Maartensdijk), L.A. Springer (1881), bron Bibliotheek WUR, Speciale Collecties