Herman Saftleven (1609-1685) vervaardigde opvallend veel tekeningen van de Utrechtse stadswal en Stadsbuitengracht. In deze RKD Study worden zijn ‘stadswaltekeningen’ in samenhang en vanuit verschillende invalshoeken gepresenteerd.

In hoofdstuk 1 staan het leven van Herman Saftleven en de ontwikkeling die hij als kunstenaar doormaakte centraal. Hoofdstuk 2 gaat over zijn topografische tekeningen, zijn tekenreizen en zijn Utrechtse stadswaltekeningen. Ook voorgangers, tijdgenoten, navolgers, opdrachtgevers en verzamelaars van zijn werk komen aan bod. Voortbouwend op de studies van Schulz (1982) en Salomonson (1983) zijn Saftlevens stadswaltekeningen in hoofdstuk 3 (Catalogus deel I), voor zover mogelijk, in reeksen ondergebracht. In hoofdstuk 4 (Catalogus deel II) zijn Saftlevens stadswaltekeningen topografisch geordend met de Stadsbuitengracht als leidraad. Frans Kipp (Zeist) behandelt in hoofdstuk 5 Saftlevens stadswaltekeningen als historische bron voor bouwhistorisch onderzoek. De 3D-modellen van de Utrechtse stadswallen, die Daan Claessen (Erfgoed Utrecht) in samenwerking met Kipp voor de gemeente Utrecht heeft ontwikkeld, maken het mogelijk om tekeningen van Saftleven te vergelijken met de toenmalige situatie: een ongekende sensatie. Hoofdstuk 6 is geschreven door Jeroen Kapelle (RKD) en gaat over Cornelis van Hardenbergh (1755-1843) en de Utrechtse stadsomwalling. Met de eerste publicatie over deze relatief onbekende kunstenaar plaatst hij de tekeningen van Saftleven in een breder perspectief.

In 2022 verscheen al Wandelen over de Utrechtse stadswal. Tekeningen van toen en foto’s van nu. Zie hier.