In 2006 was er in Wijk bij Duurstede de tentoonstelling Wijkse tuinkunstenaars aan het Hollandse en Pruisische hof in de zeventiende eeuw (zie weblog 1 mei 2006). Het was een kleine tentoonstelling over tuinkunst in de zeventiende eeuw en de plaats die de familie Van Langelaer innam; Simon, Reyer en Anthony van Langelaer. Zoals Carla toen in een reactie opmerkte, het werk Verzameling, van afbeeldingen van bloem en grasperken, doolhoven, tuinhuizen, lustprieelen, latwerken, boomen, bloemen en planten van A. van Langelaar en M.C. van Langelaar valt in Wageningen bij Speciale Collecties in te zien.
Recent emailde mw. J.J.C. Langeraar mij over de start van haar blog; Hofhoveniers en plantagemeesters in de 17de eeuw. Nu de blog al een aantal berichten omvat is het hoog tijd deze melding door te geven. Bij deze…
Het is een loffelijk streven om geïnteresseerden in tuingeschiedenis (waaronder Cascade-vrienden) mee te laten genieten van het manuscript van Anthoni van Langelaar, maar ik moet helaas constateren dat de bijbehorende gegevens die door blogger Jeecee gegeven worden wel uiterst miniem zijn. Het is ook jammer dat een titelbeschrijving van het manuscript ontbreekt en dat schrijver van het blog kennelijk niet op de hoogte is met het feit dat de vindplaats van handgeschreven bronnen en tekeningen dient vermeld te worden en eveneens dat foto’s niet zonder vermelding geplaatst dienen te worden, dwz indien de fotograaf of fotodienst bekend is. Waarom sommige foto’s wel en andere niet vergroot kunnen worden is me ook niet duidelijk. Voor Cascade-vrienden, het gaat hier om “Verzameling, van afbeeldingen van bloem en grasperken, doolhoven, tuinhuizen, lustprieelen, latwerken, boomen, bloemen en planten”, door Anthonie van Langelaar en M.C. van Langelaer. Buuren, 1685, 1718, 1762, 1772. 205 ms. pl. en 7.p. tekst. Enige illustraties zijn overgenomen op de weblog van Jeecee. Het is een uniek en bijzonder manuscript en de transscriptie die Jeecee gemaakt heeft is beslist waardevol en interessant, evenals alle platen in het manuscript overigens. Bovendien is het een geweldig idee om een blog te beginnen over 17de eeuwse hoveniers. Er zijn er natuurlijk vele geweest, maar de meesten zijn onbekend gebleven, en als Jeecee hier enigen boven water gaat halen, dan komen we nog eens verder dan Jan van der Groen en enkele anderen. Het prieel dat in het manuscript van Van Langelaar voorkomt, vertoont grote gelijkenis met het Delftse prieel dat Jan H. nog geen twee weken geleden op onze weblog plaatste. Maar Jan gaf al aan dat er meer bronnen zijn waarin dergelijke poorten te vinden zijn, zoals het hoveniersboek van Jan van der Groen. Er komen in dit manuscript een aantal oranjerieplanten voor, maar de overgrote meerderheid van de platen bestaat uit modellen van bloemperken, zoals ook Van der Groen veel modellen in zijn boek heeft opgenomen. De conclusie kan in ieder geval zijn dat Van Langelaar en Van der Groen in dezelfde tijd leefden, dat ze beiden als hovenier geïnteresseerd waren in modellen voor bloemperken en dat ook hun sortiment aan planten een grote overeenkomst vertoont. Van der Groen beschrijft de planten en Van Langelaar tekent ze, echter dat zijn er veel en veel minder. Ik denk zelfs dat het bij hem alleen oranjerieplanten betreft. Het moge duidelijk zijn, het manuscript bevindt zich in de Bibliotheek WUR en de foto’s uit Van Langelaer’s manuscript zijn gemaakt door de fotodienst WUR. Ik hoop dat Jeecee ook onze weblog leest en dat ze deze omissie goed zal maken op haar eigen blog. We zijn zeer nieuwsgierig naar het vervolg. CO.
Tot mijn stomme verbazing lees ik op het blogger-profiel van Jeecee Langeraar het volgende:
* Overname op internet NIET toegestaan. (Dit geldt ook voor Annemiek)
N.B. Omdat ik geen enkele mogelijkheid zie om rechtstreeks te reageren via haar blogger, doe ik dit via deze weg:
Ik heet Langelaar EN ik heb jarenlang een tuinontwerp- adviesbureau gehad, vandaar mijn belangstelling voor de Wijkse Langelaers!! Veel speurwerk in archieven en via bijzondere contacten in Duitsland met medespeurders en een bezoek aan Berlijn/ Potsdam gaven mij veel informatie. De kennis door Jeecee vergaard is voor iederen toegankelijk in de archieven (dus geen alleenrecht!!)
Dat wat op mijn website gepubliceerd is, komt dus NIET via JEECEE LANGERAAR. Het zou opener zijn geweest als Jeecee rechtstreeks (via mijn website) naar mij had gereageerd.
M.v.g.
Annemiek Langelaar
M.v.g.
Na het lezen van het artikel in laatst verschenen Bulletin KNOB 116 (2017) 2, over Jan van der Groen, zocht ik ook nog even verder op de hovenier Anthoni Langelaar in Buren, die zo’n interessant manuscript heeft geschreven over tuinmodellen en planten (1685), aanwezig in de Bibliotheek WUR. Helaas moet ik constateren dat de goede bedoelingen van Mevrouw J.C.Langeraar, het bijhouden van een blog over ‘Hofhoveniers en plantagemeesters in de 17de eeuw’, na 9 blogs (2008 en 2009) zijn gestaakt. De laatste blog getiteld ‘Jan van der Groen, biografie (1624-1671)’ is door het artikel van Lenneke Berkhout in Bulletin KNOB nu geheel achterhaald. Een verwijzing op het blog van JeeCee naar dit artikel zou toch op zijn plaats zijn. Jammergenoeg is er geen gelegenheid om een reactie te plaatsen. CO