Briefkaart Zeisterbos Bron: Collectie Gemeentearchief Zeist, top.-hist. Atlas
Het Zeisterbos heeft een interessant verleden. De oorspronkelijke aanleg maakte deel uit van de buitenplaats Beek en Royen. In de jaren 1720-1730 werden de eerste bomen aangeplant ter weerszijden van de huidige Laan van Beek en Royen. Eind achttiende eeuw werden grove dennen aangeplant op de nog deels kale heide. Rond 1850 was 'het zeijster lustbosch' al zo bekend dat J.L. Terwen het opnam in zijn beschrijving van Het koningrijk der Nederlanden (1858). Het bos had lange tijd een open karakter, zoals blijkt uit bijgevoegde afbeelding. Op deze briefkaart vallen ook de heuvels in het bos op. Uitzicht vormde een belangrijke attractie voor de bezoekers. Naast de passage in Terwen zijn beschrijvingen bekend van het bos in wandelgidsen van J.B. Christemeijer, J. Craandijk, G.A. Evers, E. Coenders en J.W. Kraal. Het Gemeentearchief Zeist beschikt over uitgebreid bronmateriaal over de (beheers)geschiedenis van het bos.
Tips voor mij onbekende beschrijvingen van het bos zijn van harte welkom. 'Wie kent niet de Wijd en Zijd Vermaarde Zeister Bosschen?'
Hans Zijlstra
hans_zijlstra@ziggo.nl
Kees BvB tipte de webmaster over het artikel Het Zeister Bos, in GM KWADRAAT (GM2). Dit een tijdschrift van een aantal Utrechtse erfgoedinstellingen en het is ook digitaal verkrijgbaar. In GM2 lente 2011 niet alleen een artikel over Het Zeister Bos, maar ook een over Amelisweerden en Rhijnauwen en weer een ander over Utrechtse hoveniers. Ook ieder voorgaand nummer heeft wel wat interessants te bieden.
Alles te vinden via webpage publicaties van erfgoed Utrecht.
In het artikel “Een reisje naar Zeist in 1794” in de Cascade-bundel Tuingeschiedenis in Nederland, Veelzijdig erfgoed in ’t groen, 2009 is te lezen hoezeer bezoekers aan het einde van de 18de eeuw Zeist (vanwege de aanwezigheid van de Hernhutters) en het Zeister Bos al wisten te waarderen.