In Mantgum heeft Vlaskamp 7 tuinen aangelegd, dit is het voormalige burgemeestershuis.
Ook hier is vrij veel bewaard gebleven. Foto: Aly van der Mark
Gerrit Vlaskamp, de onbekende opvolger van Lucas Roodbaard, heeft 300 belangrijke tuinen en parken aangelegd in 90 dorpen en steden in Friesland en Groningen.
Vrijwel iedere tuinliefhebber heeft wel eens gehoord van Lucas Roodbaard, maar bijna niemand kent zijn opvolger Gerrit Vlaskamp (1834-1906), terwijl hij een veel groter aantal tuinen en parken heeft ontworpen. Drie parken van zijn hand waren bekend, de Wilhelminaparken in Grou en Sneek en het Westerpark (Vossepark) in Leeuwarden.
Er was een vermoeden, dat hij ook tuinen heeft aangelegd bij diverse pastorieën, maar daar waren slechts mondjesmaat bewijzen van.
Uit het archief van boomkwekerij Bosgra -voorheen te Burgum, nu te Buitenpost- is gebleken, dat Vlaskamp in opdracht van zeer veel kerkbesturen, gemeentebesturen, notabelen, alsmede de adel, in Friesland en Groningen tuinen heeft aangelegd. De administratie van de firma Bosgra is vanaf 1860 bewaard gebleven, inclusief de plantlijsten.
Er zijn tuinen verdwenen, maar er is ook veel bewaard gebleven. In Groningen heeft Vlaskamp 27 tuinen aangelegd, voornamelijk in opdracht van rijke boeren, die bijna allemaal nog voor een deel of helemaal in tact zijn.
Aly van der Mark, die bezig is met een boek over de hoveniersfamilie van haar man (Vlaskamp/Westra), onderzoekt op het ogenblik waar de tuinen zijn aangelegd en wat er bewaard is gebleven.
Aly van der Mark
Plantenlijst voor Jansenius de Vries te Warffum door Vlaskamp, 1880
Hallo Aly,
Indertijd vond ik twee advertenties in de Groninger Courant:
– 14/5/1850
de tuinarchitect L. Vlaskamp, wonend buiten de Herepoort
– 14/5/1852
tuinarchitect Vlaskamp is verhuisd van Helpman naar het Kattendiep in de stad Groningen.
Wellicht is dit de vader of broer van Gerrit Vlaskamp?
Zeer benieuwd naar je onderzoek,
vriendelijke groet,
Harry Perton
leuk Harry,
ik wees Aly via een email op een eerdere weblog waarin een advertentie uit de Leeuwarder Courant wordt vermeld:
2 juni 1851
Door het overlijden van den Heer Roodbaard, neemt L. VLASKAMP, Architect, thans woonachtig te Hellum, bij Groningen, de vrijheid zich te recommanderen tot het AANLEGGEN van BUITENPLAATSEN en TUINEN, alsmede tot het maken van PLANNEN of TEEKENINGEN. Kan bewijzen van bekwaamheid leveren en belooft eene goede bediening.
Enne, even zoekend met Vlaskamp in de digitale versie van de Leeuwarder Courant maakt duidelijk dat Vlaskamp nou niet direct een unieke naam is. Maar wie weet ook daarin meer over de Gerrit Vlaskamp.
Waar ken ik die naam ook weer van? Dat was mijn eerste reactie op deze weblog met deze interessante vondst van Aly. Heel leuk en ik ben benieuwd naar meer. Ik neem aan Aly, dat je de ‘Gids voor de Nederlandse Tuin- en Landschapsarchitectuur’, deel Noord (1995) wel kent? Hier hebben wij Gerrit L. Vlaskamp heel erg kort in beschreven, als kenner van het werk van Roodbaard voor wie zijn vader L. Vlaskamp menigmaal werken heeft uitgevoerd. De werken van G.L.Vlaskamp die in de Gids genoemd worden zijn: Westerpark, Leeuwarden (1872); Tuin van Nieuw Sint-Antoon, Leeuwarden (1878); Park, Grou (1893) en Wilhelminapark, Sneek (1898). Vader L. Vlaskamp wordt genoemd in verband met plantleveranties en deelontwerpen voor Fogelsangh-state, Sneek (1843-1850). Meer wisten we niet. Ik hoop dat je ons Cascade-vrienden eens wat meer komt vertellen over dit onderwerp? CO
G.L. Vlaskamp’s ontwerp voor Wilhelminapark te Sneek (1897) ; als een beeld van z’n al eerder bekende werk. Bron: Beeldbank Fries Scheepvaart Museum.
‘De geest van de Vlaskamp-tuin moet bewaard blijven’ aldus een mooi, lang artikel in Friesch Dagblad, klik hier.
Opnieuw een artikel uit het Friesch Dagblad: over de bijzondere boekhouding van boomkwekerij Bosgra. 92 Delen uit de periode 1851-1940, twaalf meter archief…
De Fryske wikipedia heeft Gerrit Vlaskamp opgenomen, zie hier. Hardop lezen, dan snap je het, succes!
Hallo Aly
Sinds 1 juli zijn wij de trotse eigenaars van de boerderij op de Buorren 7 te Tytsjerk. We zijn zeer benieuwd of ook deze tuin is aangelegd door Vlaskamp. Er staan in de voortuin een Kastanje en een linde beide vallen onder karakteristiek Tytsjerksteradiel, vroeger hebben er leilindes voor het huis gestaan en we zijn de trotse eigenaars van een van de zeldzame appelboom soorten nl de Present van Friesland die weer door een Westra is gekweekt (misschien ook familie van u, er staan nog 2 appelbomen en zoals de kenners nu zeggen (we zullen dit weekend het nog uit laten zoeken in Sumar) zijn het de zoete kroon en de Groninger kroon.
Er zal nog veel aan de tuin moeten gebeuren en wanneer het inderdaad een Vlaskamp tuin is willen we dit zeker in zijn stijl opknappen.
De boerderij stamt uit 1845 en de eerste steen is gelegd door ene heer Snoeck. Misschien dat je daar wat mee kunt
We zijn zeer benieuwd naar je reaktie en natuurlijk ben je van harte welkom
Jan en Yvonne Dijkstra
dag Aly,
ik heb jarenlang gewerkt als pr adviseur en fondswerver voor Domies Toen, botanische tuin/museum, in Pieterburen. Het was dus een pastorietuin, met ‘slingertoen’, aangelegd in of kort na 1881. Er zijn geen rekeningen van de aanleg van de tuin te vinden in de archieven. Ik heb geprobeerd op die wijze de ontwerper van de tuin te achterhalen. Een veronderstelling die ik had dat de tuin als ‘vriendendienst’ ontworpen kon zijn door collega ds Th. Uilkens, die woonde en werkte in Wehe den Hoorn, dus bijna buren. Hij heeft veel slingertuinen ontworpen heeft in de streek, waaronder bij boerderijen in Zuurdijk, waar ik woon (jammer genoeg is er niet één meer terug te vinden). Hoewel ik niet meer werkzaam ben voor Domies Toen, ben ik toch nog steeds geïnteresseerd in de geschiedenis van de tuin. Nu ik jouw foto + vraag zie denk ik dat de tuin ook ontworpen zou kunnen zijn door Vlaskamp. Mocht je bv in rekeningen daar iets over kunnen vinden dan zou ik dat graag van je horen. Ik kan je foto’s van Domies Toen sturen.
Ik ben benieuwd van je te horen.
groet,
Annette
Hoi, mogelijk is de tuin bij de voormalige pastorie in Zuidhorn ook nog een tuinontwerp van Gerrit Vlaskamp. Een grote rode beuk staat midden in de tuin. Vriendelijke groet; Huidige bewoner van de voormalige pastorie ”tijdverblijf”.
Dag Aly,
Voor het bedrijf Copijn Tuin- en Landschapsarchitecten ben ik bezig met het schrijven van een beheerplan over het Westerpark/Vossepark in Leeuwarden. Nu weet ik dat dit door Vlaskamp is ontworpen en heb ik al verschillende bronnen in het archief gevonden. Waar ik eigenlijk naar opzoek ben zijn ontwerp tekeningen van deze man uit de tijd van aanleg. Kun jij mij verder helpen met of beplantingsplannen, of ontwerptekeningen of andere informatie over dit park?
Alvast bedankt voor de moeite,
Met vriendelijk groet,
Aly,
Dizze wike seach ik in oankundiging yn de Dokkumer fan dyn lêzing yn De Waard fan Ternaard. Der stie in rychje plaknammen yn wêr’t tunen fan Vlaskamp binne/west ha. Easternijtsjerk stie dêr ek by. Ik doch al jierren ûndersyk nei de histoarje fan dat doarp en bin dus tige nijsgjirrich nei hokker tún dan troch Vlaskamp oanlein is. Kinst my dat ek trochjaan. Faaks kin ik dêr dan wat foar weromdwaan om’t ik in protte gegevens ha oer huzen yn ús doarp,
groetnis,
reinder
Beste Reinder, Ik heb niets tegen Friezen en niets tegen de ongetwijfeld prachtige Friese taal, maar communiceren op de Cascade-weblog doen wij wel in het Nederlands. Als je bedoeling is alleen met Aly te communiceren, doe dat dan via email. Haar adres kun je vast wel krijgen via de webmaster. CO