Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen vermeldt een serie van wandelingen met cultuurhistorische toelichting.  Verspreid over de maanden Juli t/m December met sommige wandelingen eenmalig en andere meermaals.

Vooraf kunt u kasteel Doorwerth bezoeken, vanaf 11:00. Daarna volgt een inleiding, met koffie.  Vervolgens de wandeling en tot slot om 16:00 als afsluiting een kop soep in Herberg ‘de Zalmen’.

De series van wandelingen bestaat uit:
– de landgoederen Zilverberg, Hoog- en Laag Oorsprong
– rond kasteel Doorwerth
– Valkeniersbossen, Westerbouwing, Seelbeek en Heveadorp
– landgoed De Duno
– Doorwerthse bossen en de Cardanusbossen
– de Galerie en de Noordberg
– beken van Heelsum
– landgoed Laag Wolfheze
– bossen van Hoog Wolfheze

De details per wandeling zeker even nalezen; op deze webpage van Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen.

In de zomer en het najaar van 2006 ( 23 jun t/m 5 nov) staat Museum Hilversum in het teken van de tuinarchitectuur. Met een tentoonstelling, wandelingen en lezingen belicht het museum hoe de Nederlandse tuin zich ontwikkelde van een privilege voor de rijken tot een vanzelfsprekendheid voor iedere burger.

Schilderijen en maquettes van onder meer de paradijstuin, kloostertuin en minnetuin maken inzichtelijk hoe levensfilosofie in de loop van de geschiedenis sterk verbonden is met de functie en vorm van de tuin. Ontdekkingsreizen en de uitgangspunten van de verlichting hebben een drastische uitwerking op de Nederlandse tuinaanleg. Er worden nieuwe plantensoorten geïntroduceerd zoals de tulp. De nieuwe kennis van de natuur wordt gecatalogiseerd en gekoesterd in botanische tuinen en de rede krijgt vorm in een geordende, classicistische tuinplattegrond. De tentoonstelling toont ook werk van romantische ontwerpers uit de tijd hierna, en moderne tuinontwerpers als Mien Ruys.

Zie de website van Museum Hilversum, m.n.
– Tentoonstellingen, Actueel
– Nieuws, Persberichten
– Activiteiten, Agenda ; het volledige activiteitenprogramma is op te vragen bij museum Hilversum: 035-6292826 of museumhilversum@hilversum.nl

Enkele krenten uit het programma:
– Wo 26 juli of vr 18 augustus 2006, 20:00-21:30
Avondexcursie siertuin Gooilust
– Wo 23 augustus of 30 september 2006, 10:00-16:00
Fiets- en wandeltocht- Architectuur, tuinkunst, natuur
-Zo 17 september 2006, 14:00
Inleiding en rondleiding tentoonstelling door Drs. Martine Bakker (een van de samenstellers) ; Museum Hilversum ; reserveren 035-6292826 of museumhilversum@hilversum.nl
– Wo 1 november 2006, 20:00
Lezing over de ontwikkeling van de Nederlandse tuinarchitectuur door Drs. Carla Oldenburger ; Museum Hilversum ; reserveren 035-6292826 of museumhilversum@hilversum.nl  JH

Een tip van Saskia de Wit.

Tuinen Mien Ruys en de Nederlandse Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitectuur (NVTL) organiseren een seminar voor tuin- en landschapsarchitecten, studenten en tuinliefhebbers.

In het seminar wordt de tuin zonder onderhoud belicht door Ria Brandwagt, Petra Blaise en Michael van Gessel als vertegenwoordigers van verschillende ontwerpvisies: hoe ziet een onderhoudsvrije tuin er uit wanneer de beplanting centraal staat? Welk beeld wordt in deze tuin gecreëerd? Wat als de ruimtelijke opbouw het uitgangspunt is? Na de inleidingen worden de geponeerde stellingen in workshops getoetst op de Tuinen Mien Ruys.

Za 26 augustus 2006, 10.00-17.00 uur
De Tuinen Mien Ruys, Moerheimstraat 78 Dedemsvaart
Deelname en lunch reserveren via e-mail tuinen@mienruys.nl of via 0523-614774
Prijs: xe2x82xac 27,50 ; NVTL: xe2x82xac 22,50 ; Studenten: xe2x82xac 17,50 ; Lunch: xe2x82xac 8,50

Zie ook website De Tuinen Mien Ruys (met o.a. evenementenkalender).  JH

Het Jachthuis St. Hubertus, het voormalige buitenverblijf van de familie Kröller-Müller, kan al jaren dagelijks door bezoekers van NP De Hoge Veluwe worden bezichtigd. Tijdens een nieuwe rondleiding, genaamd xe2x80x98Excursie Jachthuis xe2x80x93 Binnen en Buitenxe2x80x99, wordt deze zomer echter ook gekeken naar de buitenkant en de tuinen van het Jachthuis.

Het Jachthuis St. Hubertus is bekend en geliefd. Zo geliefd zelfs, dat het door velen wordt gezien als een van de belangrijkste monumenten van Nederland. De bekende architect H.P. Berlage ontwierp het in opdracht van het echtpaar Kröller-Müller. Anton Kröller gebruikte het Jachthuis als uitvalsbasis voor zijn grote hobby, de jacht. Maar het huis werd door het echtpaar ook gebruikt als representatief landhuis, waar gasten werden ontvangen. Het in 1920 voltooide rijksmonument bevindt zich in Het Nationale Park De Hoge Veluwe.

Dagelijks worden er in het Jachthuis rondleidingen gegeven, waarbij onder andere wordt ingegaan op het verhaal van Hubertus, de beschermheilige van de jagers, naar wie het huis is vernoemd. Tijdens de nieuwe rondleiding blijkt dat de gidsen ook over de buitenkant en de omgeving van het Jachthuis van alles te vertellen hebben. Zo worden bijvoorbeeld de bijzondere binnenplaats en de hondenkennels besproken, evenals de speciaal aangelegde vijver. Al met al komt tijdens deze rondleiding naar voren wat NP De Hoge Veluwe zo bijzonder maakt: de combinatie van natuur, cultuur en architectuur.

De nieuwe rondleidingen worden gegeven op iedere maandag en woensdag in juli en augustus van 13.30 tot ca. 15.30 uur. De reguliere rondleidingen zijn dagelijks om 12.00, 12.30, 13.00, 14.00, 14.30, 15.00 en 15.30 uur. Voor alle rondleidingen geldt een maximum aantal deelnemers van 20. Kosten voor beide rondleidingen: xe2x82xac 2 per persoon, exclusief entree voor NP De Hoge Veluwe. Reserveren kan op telefoonnummer 0900-464 3835 (ma-vr, 9.00 tot 17.00 uur, 20 ct/m) of via de e-mail. Voor verdere details zie hier.

Met dank aan Arthur Met voor de tip.  JH

De tentoonstelling waarvoor ik aandacht wil vragen is "Beelden van Fernando Botero op de Lange Voorhout". Niet omdat zijn beelden iets met tuinhistorie te maken hebben, maar dit is wel het geval met de plek waarop zij staan. Op de Lange Voorhout was namelijk eens een maliebaan. Het middeleeuwse spel malien (pall mall in het engels en paille maille in het frans) werd gespeeld met houten ballen en een zogenaamde maliekolf, een lange stok met aan de onderkant een ijzeren hamer. De bedoeling was dat de bal via ijzeren poortjes twee palen aan het uiteinde van de baan zou raken. Men speelde het spel op een malieveld of maliebaan, die over de hele lengte met houten schotten was afgezet en meestal was beplant met vier rijen lindebomen. In Utrecht kennen we nog de maliebaan, beplant met vier rijen linden; in Haarlem lag "de  Baan" in de Haarlemmerhout, die nog steeds is terug te vinden in de open ruimte van het Frederikspark achter het Huis Welgelegen (het tegenwoordige Provinciehuis) en in Den Haag werd in 1609 het Malieveld voor dit spel ingericht. In 1708 werd deze baan echter al weer opgeheven en vermoedelijk verhuisde de baan toen naar het Lange Voorhout. Men spreekt nog steeds over "de garage onder de maliebaan" tegenwoordig.

Op deze historische plek waar vroeger en nu recreatie en spel nog steeds centraal staan, kunnen we nu genieten van de meer dan levensgrote imponerende en tegelijkertijd vervreemdende bronzen beelden van de Colombiaan Fernando Botero (1932).  CO

Donderdag 8 Juni (19:30), de 3de openbare lezing in het kader van opleiding Tuinkunst en Parken (Hogeschool Utrecht).   Door prof. ir. E. Luiten (Technische Universiteit Delft) met als titel ‘De relatie tussen geschiedenis, architectuur en ruimtelijke planvorming’.

Locatie Makeblijde, Randhoeve 2 te Houten.
Verzocht wordt u voor 1 Juni aan te melden bij kiki.holt@hu.nl.

Eerder vonden openbare lezingen door Willem Overmars en Erik A. de Jong plaats.  JH

Recent vond ik een vermelding van de tentoonstelling ‘Kassen bouwen het Westland’ van Museum Westland te Honselersdijk. Hierin wordt o.a. een link tussen kassen (en glas) en buitenplaatsen gemaakt.

Dit was voor mij aanleiding om ons lid Piet van der Eijk te vragen of hij het museum en de tentoonstelling wilde bezoeken en een verslagje wilde maken. Het navolgende namens en met dank aan Piet:

Een streekmuseum en de geschiedenis van de tuinbouw wat zeer de moeite waard is, gevestigd in de glazenstad Gemeente Westland. Deze keer met een wisseltentoonstelling over het gebruik van kassen en de bouw er van. Uiteraard de geschiedenis want de het museum staat tussen de moderne kassen in. Er wordt gememoreerd dat op buitenplaatsen bouwsels verrezen om planten van warmere streken te beschermen en of verder te kweken. Bijzonder is een soort glazen stolp, uit de 18de eeuw, die op buitenplaatsen over planten werd gezet tegen de nachtvorst. Maar de volle aandacht gaat naar de kniekas, de druivenserre, het platglas en alle andere varianten die er in de 19de en 20ste eeuw gebruikt en gebouwd zijn.

In de vaste opstelling wordt de streek belicht en wat opvalt is dat er zoveel buitenplaatsen in dit gebied zijn geweest. In de laat 16de en begin 17de eeuw kopen rijke burgers adellijke en kerkelijke bezittingen op en bouwen die om tot buitenplaatsen. Helaas er is niets meer van over dan wat mooie plaatjes en verhalen. Van het slot van Honserlersdijk is nog wel een van de imposante bijgebouwen bewaard gebleven.

De Historische tuin aansluitend op het museum is geeft ook een heel aardig beeld hoe het geweest zou kunnen zijn. Sommige hoekjes vond ik meer ‘buitenplaatsachtig’ door de schaal dan tuinderij van vroeger. De staat van onderhoud is geweldig want 70 vrijwilligers runnen dit museum en de tuin met 1 beroepskracht Tot slot maakt een uitgebreide bibliotheek en studiecentrum dit streekmuseum tot een belangrijke schakel met de geschiedenis.

Onderstaand de glasklok uit de 18de eeuw, een van de eerste toepassingen van glas in de tuinbouw, bescherming van jonge plantjes tegen de nachtvorst.

Zoals al eerder aangekondigd zullen we dit jaar geen Midsummernight vieren op een mooie buitenplaats, maar zullen hopelijk zoveel mogelijk Cascade-vrienden toehoorder zijn bij de openbare les van onze vice-voorzitter, Prof. dr Johan Carel Bierens de Haan, 21 juni as.

Johan Carel is vorig jaar benoemd aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, vanwege de Stichting Het Geldersch Landschap/Geldersche Kasteelen tot bijzonder hoogleraar Kunstgeschiedenis, in het bijzonder Cultureel Erfgoed van monument, tuin en landschap.

Zijn rede is getiteld: BuitenGoed: over het ensemble van het gebouwde en het groene erfgoed De plechtigheid zal plaats vinden in de aula van de Vrije Universiteit, De Boelelaan 1105, om 15.45 uur precies.

Na afloop receptie. Het plan is om daarna met zoveel mogelijk Cascade-leden in Amsterdam gezellig te gaan eten en na te praten, zodat de Midsummernight niet helemaal geruisloos aan ons voorbij zal gaan.  Iedereen is van harte welkom. Het begin van de zomer, mooier kan het niet!  CO

‘Lijnenspel in beweging’ 600 jaar Landschapspark op Twickel

Een expositie, in de Oranjerie, betreffende de 600 jaar Tuinhistorie in het Landschapspark van Twickel, met als belangrijk onderdeel het laatste plan van landschapsarchitect Michael van Gessel, dat in de komende jaren zal worden verwezenlijkt in het Kasteelpark.

Openstelling tijdens opening van de Theeschenkerij ; juni t/m september op dinsdag t/m zaterdag van 11.00 uur tot 16.30 uur.

Op zaterdag 16 september a.s. wordt er een symposium georganiseerd over dit onderwerp. Zie ook Twickel Agenda. 

Op dezelfde site zeker even ‘rondkijken’.  Bijvoorbeeld Tuinen (die met rechts het groene puntje). Hieronder staat Historie van de Tuin met o.a. de kaart met de Renaissanceaanleg (1654-1692) en de Hartmeyerkaart (1794) ; aanklikken voor een grotere versie.