In de nieuwe AVRO-serie Groene Monumenten, die op zaterdag 6 januari om 17.25 uur op nederland 2 van start gaat, worden zes heel verschillende groene monumenten van dichtbij bekeken en worden gepassioneerde mensen gevolgd die nauw bij verleden, heden en toekomst van deze monumenten betrokken zijn.

De serie omvat Landgoed Vollenhoven (6 januari), De Grebbeberg (13 januari), Landgoed de Wiersse (20 januari), Het Zuiderpark Rotterdam (27 januari), De Veluwe (3 februari) en Landgoederen Verbinden (10 februari).

Voor meer, m.n. over de 1ste aflevering zie TV-Visie  JH

Dinsdag 19-dec 20:00 ‘De beeldhouwers Van Logteren‘
door E. Munnig Schmidt
Oudheidkundig Genootschap Niftarlake
Slot Zuylen te Oud Zuilen aan de Vecht

Donderdag 21-dec 18:30 Trimesterlezing Tuinkunst en Parken, over Schoonoord (Zeist)
door Willem Overmars
Hogeschool Utrecht
Nijenoord 1 Utrecht
Ik hoop maandag nog wat aanvullingen te krijgen.

Afgelopen week ontving ik een publicatie van de gemeente Apeldoorn, de concept beschrijving van de manifestatie Triënnale Apeldoorn 2008, Bidboek voor een manifestatie van 100 dagen internationale tuin- en landschapsarchitectuur: landscape of gardens., onder redactie van Jandirk Hoekstra en Bert van Meggelen.
De eerste Triënnale is gepland voor 2008 (half juni t/m half september), met de bedoeling deze in andere vorm natuurlijk te herhalen in  jaren 2011 en 2014. Er gaan miljoenen in om.
Bovengenoemd boek is vervat in drie delen, inleiding (21 p.), programma (24 p.) en organisatie (19 p.). De eerste 2 delen staan ook uitgebreid op Internet (www.triënnale.nl) te lezen. Het laatste deel beslaat marketing en communicatie; sponsoring en financiering; werkdossier triënnale + vervolgstappen; over curatoren, partners en relevante gremia.

Voor Cascade-vrienden is het programma natuurlijk het meest belangrijk. Hierin worden nu reeds vier tentoonstellingen aangekondigd, waarvoor de toezeggingen binnen zijn:
De verbeelding op papier (Nationaal Museum Paleis Het Loo); De ontdekking van Nederland (Rijksmuseum); Onzichtbaar werk (over het werk van Michael van Gessel); Kunstenaars in het landschap, landschappen in de kunstenaar (Kroeller Mueller Museum).

Er gebeurt nog veel en veel meer. Lees daarom vooral de bijbehorende website, waar alles uitgebreid aan bod komt. Cascade denkt na over een eigen plaats en een eigen rol in deze manifestatie. Heeft u sprankelende ideeen, graag, kom er mee!!! We zullen nog vaak met dit onderwerp terugkomen.  CO

Afbeelding: Projet de Cascade conservé dans le fond documentaire de Tessin à Stockholm – André Le Nôtre xe2x80x93 1684, van www.lenotre.culture.gouv.fr  (ook voorkomend in genoemd bidboek)

Via een 2-tal emails deed Piet van der Eijk verslag van een bijgewoonde lezing en een bezochte tentoonstelling.

De bijgewoonde lezing was die van Sam Sagal, botanicus en gastconservator van vele musea, en deze keer van het Stedelijk Museum Het Prinsenhof  te Delft. En wel voor de tentoonstelling "De verleiding van Flora" met schilderijen van o.a. Jan van Huijsum (1682-1749).

Deze schilder die het vak van zijn vader heeft geleerd maakte stillevens en schilderijen van grote bloemstukken voor vorsten en de rijken van Europa. Hij liet zich daar voor goed betalen. Ook nu nog worden voor deze schilderijen miljoenen Euro’s betaald.
Hij deed soms wel een jaar over een schilderij. Uit een briefwisseling uit die tijd is
bekend dat hij een gele roos pas volgend jaar in het stuk kon schilderen dus moest de opdrachtgever geduld hebben.

De schilderijen op dia hebben al erg veel indruk gemaakt, soms zo precies geschilderd met een penseel met een haar. Volgens Sam Sagal haalde Jan van Huijsum de bloemen uit kwekerijen in Haarlem en Amsterdam. De gastconservator wist ook vele verhalen te vertellen van een vaag beeld op de achtergrond van een stilleven, wat het voorstelde en waar het stond of staat.

De lezing was een opwarmertje voor en aanleiding tot een bezoek aan het museum:

De verleiding van Flora

Voor een "buitenman" was ik zeer onder de indruk hoe echt er door Jan van Huysum (1682-1749) is geschilderd.

Een zeer uitgebreide handzame catalogus (helaas zwart wit) doet verhaal bij de schilderijen die soms bolstaan van de symboliek uit die tijd. Van enkele schilderijen staan alle bloemen en planten met Nederlandse en Latijnse naam vernoemd.
Bijzonder is dat deze schilder bij leven zeer welgesteld was en voor zijn werk 20 x zoveel ontving als Rembrand voor zijn werk. Zijn schilderijen hingen dan ook alleen bij de rijkste vorsten en personen in Europa. Op stillevens en boeketten zit vaak een vlieg of ander insect zo levensecht dat je denkt dat die zo wegvliegt.
Deze perfecte fijnschilder kwam uit een artistieke familie maar oversteeg zijn vader en andere familieleden ruimschoots.

De tentoonstelling, die nog tot 7 januari 2007 te zien is, laat ook werk van fotograaf Margriet Smulders en bloemsierkunstenaar Pim van der Akker zien. Ook de werkkamer van Prof van Itterson (1878-1972), botanicus aan de technische universiteit, is nagebouwd en geeft een mooi beeld van zijn tekeningen en modellen die door kunstenaars uit die tijd werden vervaardigd.

In persmap  worden nog een aantal werken getoond. Na download volgt het werk in een veel groter, detailleerd formaat.

Begin augustus hadden we een weblog Sonnet van C.O.Jellema

Jan Nauta en Sible de Blaauw reageerden hierop met ‘wat een verrassing om het gedicht over onze tuin op de website aan te treffen’ en ‘overigens is dit de tuin waar Rob Leopold over heeft geschreven en waar wij op het te zijner nagedachtenis te houden symposium, over zullen spreken’

Behalve foto’s werd het gedicht in de eigenlijke vormgeving en een begeleidende tekst toegezonden, zie hier.

Bron: Hypnerotomachia Poliphili – The MIT Press

Een boek uit 1499 beroemd vanwege zijn typografische vormgeving, het lettertype en de meer dan 170 houtsneden. In het boek worden meer lagen herkend, het leidde en leidt tot allerlei theorieën, speculaties, invalshoeken en vormt al eeuwen lang een inspiratiebron voor o.a. kunstenaars, architecten en tuinliefhebbers.
Meer dan 100 jaar was het exemplaar van Museum Meermanno-Westreenianum opengeslagen en dus met slecht 2 bladen zichtbaar getoond en nu is het aan restauratie toe en ligt het uiteen. 24 van de 30 katernen liggen nu open en tonen 2 pagina’s. Via deze bladen is de loop van het verhaal te volgen. De bladen kennen een begeleidende verhalende tekst. Aan een verdere uitleg, de gelaagdheid enz. waagt men zich niet.

De bladen vormen het hart van de tentoonstelling die in de andere zalen de drukker Aldus Manutius, andere drukkers en werken laat zien, andere exemplaren van Hypneratomachia Poliphili in Nederlands bezit toont en het Franstalige exemplaar van Willem van Oranje presenteert.

En mocht u gaan kijken, koop dat de speciale editie van Leeslint, de halfjaarlijkse uitgave van het museum. Hierin een inleiding op de tentoonstelling, een 3-tal artikelen en de catalogus met de teksten van de tentoonstelling en documentatie van de getoonde objecten. Meer over de tentoonstelling, hier, hier en hier.

Alle afbeeldingen zijn ‘door te bladeren’ bij Thames & Hudson.
Een volledige elektronische versie van Hypnerotomachia Poliphili is ‘door te bladeren’ bij The MIT Press.

De droom van Poliphilus, de Nederlandse vertaling van de Hypnerotomachia Poliphili door Ike Cialona, is in mei 2006 verschenen, in de Gouden Reeks van Athenaeum-Polak & Van Gennep. Een bespreking van dit boek zal in een komend nummer van het Cascade Bulletin verschijnen.  JH

Zaterdagmiddag 4 november is de uitreiking van het eerste exemplaar ‘Over ambachtsheren en kasteelbergen. De geschiedenis van twee buitenplaatsen in Kloetinge‘, geschreven door mevrouw M.C. Lenshoek-Smeets, journalist en drs. R.H.M. van Immerseel, wetenschappelijk medewerker bij de Stichting tot behoud van Particuliere Historische Buitenplaatsen.

Deze uitreiking is onderdeel van een studiemiddag met o.a. korte lezingen van beide auteurs. Een en ander vindt plaats in de Hervormde kerk van Kloetinge, vanaf 13:00.

Zie ook studiemiddag (2) en boek .  JH

Nieuwe landschappelijke aanleg…, P. Broekhoven, 1812
Bron: www.paleishetloo.nl

Aan het hof van onze eerste koning, 1806-1810.
Een tentoonstelling met een veelheid aan objecten om zijn betekenis voor Nederland, de Franse allure aan het hof, de introductie van Empirestijl in Nederland en zijn nalatenschap te illustreren.In het grote geheel vormt de tuinhistorische component ‘Aanleg van paleisparken’ slechts een klein onderdeel.

Getoond worden
– ontwerp van J.D. Zocher sr. voor Huis ten Bosch uit 1807 ; afmetingen van bijna 70 cm hoog en 2,5 m breed! ; niet uitgevoerd
– Plattegrond van tuinen en park van Paleis Het Loo, M.J. de Man, opmeting 1806. Zeg maar de toestand voor de wijzigingen onder Lodewijk Napoleon ; met al wel de gewijzigde boventuin naar ontwerp van P.W. Schonck (60×90)
– Nieuwe landschappelijke aanleg van het park van Paleis Het loo, P. Broekhoven 1812 ; deels opmeting, deels ontwerp (100×130)
– ‘Petit Parc’ van Paleis Het Loo, A.I. Melling, ca. 1820
– ontwerp van het Koninklijk Paviljoen te Haarlem, J.D. Zocher sr, 1809 ; slechts deels uitgevoerd
– Het park van het Koninklijk Paviljoen te Haarlem, tijdens de aanleg, J.P. Visser Bender, 1809
– ontwerp voor de uitleg van Assen met ‘Zomer of Jagthuis voor zijne Majesteit den Koning’, C.G.F. Giudici, 1809 (200×80)

Waarom kijken? Een originele tekening of orgineel ontwerp biedt zoveel meer. Niet voor niets dat ik bij een aantal de afmetingen vermeldt. Bv. die van P. Broekhoven, als je die in het echt ziet zie je pas dat linksonder en -boven, dus buiten de ‘kleurdelen’, lijnen doorlopen en andere strukturen te zien zijn. Dat zie je niet in de afbeelding van deze weblog of een foto in een boek. Ook kent de Broekhoven een veelheid aan met letter aangegeven objecten/punten, een legenda ontbreekt bij deze kaart.  Overigens, in Coll. Archives Nationales te Parijs is een 2de versie maar dan met ‘Description’ (volgens H.W.M. van der Wijck).
Zou een mooie toevoeging zijn geweest. Net als de ontwerpen voor het paleispark van de hand van Alexandre Dufour, jammer dat deze ontbreken.

En als u nog meer argumenten nodig hebt, al die andere objecten, en het paleis, de tuinen, het paleispark; een dag is te kort.

Meer over Lodewijk Napoleon op bv Wikipediaen over de tentoonstelling op de site van Paleis Het Loo.  JH

Zaterdag 9 en zondag 10 september is het weer Open Monumentendag. Via Zoek Open Monumenten valt er vast iets in de buurt te vinden dat normaal gesproken niet te bezoeken valt. Of anders kijk ‘in Zoek’ eens via Type Monument ‘Kasteel of buitenplaats’ of ‘Monumentaal groen’.

Ik wil ook even onze zuider- en oosterburen noemen. Cascade mag zich dan concentreren op de Nederlandse tuinhistorie, maar was Vlaanderen niet deel van de Zuidelijke Nederlanden? En heeft Nederland niet een hele sterke link met o.a. het Duitse Kleef?

De Open Monumentendag Vlaanderen wil ik noemen omwille van wat documentatiemateriaal. Het thema is ‘Import-Export’, belicht vanuit vele hoeken, o.a. ‘exotische beplanting en bebouwing in historische tuinen en parken’. Er zijn een aantal interessante Themateksten en er is een Prikkelbrochure

Aanleiding tot het noemen van de Tag des offenen Denkmals is het thema ‘Rasen, Rosen und Rabatten xe2x80x93 Historische Gärten und Parks‘ (en daar hoef ik niets aan toe te voegen…)

Via Programm valt vast iets in de grensstreek te vinden (bv in Kleve)  JH

De site Geldersch Landschap en Geldersche Kastelen vermeld een ‘Lezingencyclus, kasteel Cannenburch‘. 4 Lezingen, op de woensdagavonden van september, vanaf 20:00 op kasteel Cannenburch (Vaassen):

6 sept: Instandhouding en restauratie, Huizen en Tuinen op de Veluwe, prof. dr. J.C. Bierens de Haan
13 sept: De bewoners van de ‘adellijke’ huizen op de Veluwe tot het eind van de 18de eeuw, drs. R.M. Kemperink
20 sept: Kasteel Cannenburch en zijn bewoners, drs. J.R. Jas
27 sept: Zo mooi is de Veluwe nog, J.S. Dansen   JH