Tentoonstelling Pieter Buys: maken en laten

OVERGENOMEN
Pieter Buys: MAKEN en LATEN
Het werk van een tuin- en landschapsarchitect

Op zondagmiddag 12 april om 15.00 uur opent Eric Luiten, Rijksadviseur voor Landschap en Water (én tevens tuin- en landschapsarchitect) de expositie ‘MAKEN en LATEN’ met werk van Pieter Buys. Buys wordt gezien als de nestor van de Nederlandse tuin- en landschapsarchitectuur. Hij heeft een heel belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van zijn vakgebied tot een volwaardige discipline. Een discipline die staat naast de architectuur en de stedenbouw. Zijn duizenden ontwerpen van alle schaalniveaus zijn van grote invloed geweest. Op de expositie in het ABC, die mede is georganiseerd naar aanleiding van de publicatie Pieter Buys, tuin- en landschapsarchitect – Maken en laten, wordt een beeld van dat omvangrijke oeuvre getoond. U bent van harte welkom bij de opening.

Pieter Buys (1923) wordt door tuin- en landschapsarchitecten beschouwd als een van hun voormannen. Samen met ontwerpers als Wim Boer, Carl van Empelen, Hein Otto, Mien Ruys en Hans Wamau is hij verantwoordelijk voor de naoorlogse emancipatie en professionalisering van de discipline tuin- en landschapsarchitectuur. Sinds de oprichting van zijn bureau in Den Bosch in 1949, is hij onafgebroken als ontwerper en docent werkzaam geweest. Zijn oeuvre van meer dan 1800 nummers groeit nog altijd. In het werk van Buys zijn twee bepalende lijnen te ontdekken: de invloed van de Deense architectuur en de architectuur van de zogenoemde Bossche School.

Pieter Buys werkte intensief samen met verschillende architecten zoals Jos Bedaux, Gerard Wijnen en Fons Vermeulen. Bij (particuliere) opdrachten werd hij dikwijls betrokken nog voordat de plaats van het huis op de kavel was bepaald. Daarmee zijn Buys’ tuin- en landschapsontwerp gelijkwaardig aan de architectuur geworden en is er een dialoog tussen gebouw en tuin ontsaan. Hier ligt de kracht van Buys’ ontwerpen.
In 2008 is het omvangrijke werk van Buys door Marinka Steenhuis gedocumenteerd in de rijk geïllustreerde publicatie Pieter Buys, tuin- en landschapsarchitect – Maken en laten. Deze publicatie laat de essentie zien van zijn werk en plaatst Buys bovendien in de context van zijn tijd. Het boek is tijdens de tentoonstellingsperiode te koop in het ABC.
Ten tijde van de expositie zullen een of twee lezingen worden georganiseerd. Hierover volgt in een later stadium nog nader bericht. Informatie hierover is ook te vinden op de website van het ABC.

12 april t/m 31 mei 2015
ABC Architectuurcentrum Haarlem
Groot Heiligland 47 2011 EP Haarlem
Toegang gratis geopend: di-za 12.00-17.00 / zo 13.00-17.00

Amsterdamse Open Tuinen Dagen.

400 Jaar Grachtentuinen
Op 14, 15 en 16 juni wordt een verborgen deel van Amsterdam zichtbaar als 25 tot 30 particulieren en instellingen hun tuinen openstellen voor het publiek. In 2013 staan de Open Tuinen Dagen in het kader van: 400 Jaar Grachtentuinen.

Amsterdam viert dit jaar het 400-jarig bestaan van haar grachtengordel en daarmee ook van haar grachtentuinen. Bij de aanleg van de grachten werd er niet alleen plaats ingeruimd voor bomen aan de voorzijde, maar ook voor grote tuinen aan de achterzijde van de huizen. Dankzij Amsterdams strenge wetten, de ‘keuren’, zijn de meeste tuinen door de eeuwen heen gespaard gebleven en geven ze ons nu een boeiende blauwdruk van vier eeuwen tuinhistorie.

Tuinliefhebbers krijgen de unieke kans een wandeling te maken langs de groene geschiedenis van de stad: bleekvelden, formele parterres, eeuwenoude bomen, bloeiende planten, bijzondere tuinhuizen en ornamenten, van zowel klassieke als hedendaagse tuinen.

Openingstijden: vrijdag 14, zaterdag 15 en zondag 16 juni van 10.00 tot 17.00 uur
Toegangsprijs: passe-partout € 15,00 (hiermee kunt u alle tuinen eenmaal bezoeken)
Verkoop- en startadressen: o.a. Bijbels Museum, Herengracht 366-368; Museum Van Loon, Keizersgracht 672 en Museum Willet-Holthuysen, Herengracht 605
Voorverkoop via de Amsterdamse VVV (www.iamsterdam.com).

Het passe-partout bevat een korte beschrijving van alle tuinen en een stadskaart waarop is aangegeven waar deze zich bevinden. Op alle dagen vaart een boot langs de verschillende adressen.

Meer informatie is te verkrijgen via: www.opentuinendagen.nl , info@opentuinendagen.nl of het speciale tuintelefoonnummer: 020-3203660.

 

Bezoek Beeldentuin Het Nijenhuis te Heino.

In het voorjaar en tegen de zomer verschijnen er elk jaar weer aankondigingen over beeldententoonstellingen. Vooral buitenplaatsen laten zich tijdelijk opsieren met beelden(groepen), in de hoop dat de tentoonstelling mensen zal trekken en geld in het la’tje zal brengen. Denk aan de beeldententoonstelling op Soestdijk enige jaren geleden, en bijvoorbeeld aan beeldententoonstellingen op Neercanne te Maastricht of op Beerschoten in De Bilt, om er maar enkele te noemen. Hèt beeldenpark van Nederland is natuurlijk die bij het Kröller-Müller Museum, ontworpen door J. T. P. Bijhouwer en voorgedragen als rijksmonument.

  
Links: Ontwerp van de beeldentuin van Het Nijenhuis door Frans Beune, Assen. Noorden beneden (klik hier voor grotere weergave van ontwerp). Rechts: zicht op de nieuwe westelijke beelden-buitenzaal.

Kasteel Het Nijenhuis doet nu ook vreselijk zijn best een ‘nationale’ beeldentuin te worden. Ik was er laatst bij de opening van de bijzondere tentoonstelling Dolce Vita, met schilderijen (door het hele kasteel gehangen) van de kunstschilder Hieron Pessers (1939-2004). Om een idee te krijgen van zijn werk, tik dan de naam Hieron Pessers in de Google zoekbalk in, en vervolgens op Afbeeldingen drukken bovenin.
Na afloop werd ik de zijtuinen (vroegere moestuinen) ingezogen door opvallende en soms immens grote beelden van allerlei interessante kunstenaars. Kijk zelf maar eens naar foto’s van de sinds 2012 compleet vernieuwde beeldentuin.

Maar het meest interessant vond ik het tuinontwerp, dat van Frans Beune uit Assen bleek te zijn. Mensen die al eerder in het Nijenhuis geweest zijn zullen zich de opstelling van de beeldengroep van Jan Bronner uit de Camera Obscura herinneren in de oostelijke zijtuin (op het ontwerp het linker gele vierkant). Frans Beune heeft nu deze oostelijke buitenzaal gespiegeld naar de westelijke zijtuin en daar een nieuwe buitenzaal gemaakt (het rechter gele vierkant in het ontwerp). Langs de randen van deze beeldenzalen en overigens ook elders in de beeldentuin staan overal paren witte stoeltjes. Een werkelijk vermakelijk gezicht en in de zomer vast heel functioneel. De beelden, mooi interessant? Je moet er van houden, niet expliciet passend op een buitenplaats, maar wel passend in het tuinontwerp van Frans Beune. CO.

Tentoonstelling Arcadië aan het Wijkermeer, Beverwijk.

Tentoonstelling Arcadië aan het Wijkermeer – buitenplaatsen en hun bewoners.
Museum Kennemerland, Westerhoutplein 1, Beverwijk.
25 april t/m 16 september 2012.
Woensdag-, zaterdag- en zondagmiddag van 14.00 tot 17.00 uur.


Ontwerp tuin en park Akerendam in Beverwijk, H. Stoopendaal in opdracht van Mr. Gerrit Hooft. 1794. Collectie Museum Kennemerland Beverwijk.

Bovenstaande tentoonstelling heb ik nog niet gezien, maar als je bovenstaande kaart van de buitenplaats Akerendam gemaakt door H. Stoopendaal, bekijkt en deze niet kent, dan is de tentoonstelling alleen daarom al de moeite waard. Het is al heel lang voor mij een vraag waarom de hoofdas van het achterpark en de dwarsas van het achter-bassin nu net niet loodrecht op resp. evenwijdig aan het huis zijn geprojecteerd. Zou het met een oorspronkelijk uitzicht op een kerk of ander bouwwerk te maken hebben, bijv. de kerktoren van Wijk aan Zee? Wie het weet mag het zeggen. Er is overigens nog een tweede kaart / ontwerp van H. Stoopendaal van enige jaren eerder bekend, namelijk uit 1791. Misschien de moeite waard om beide naast elkaar te leggen en naar de verschillen te zoeken?


P. J. Lutgers. Scheybeek. Litho. Ca. 1840

Behalve de buitenplaats Akerendam krijgt ook de buitenplaats Scheybeek, eveneens gelegen aan de Velserweg en in 1715 eveneens eigendom van Catherina Clara Geelvinck, gehuwd met Willem Boreel, extra aandacht. Natuurlijk is er heel veel meer over deze twee buitenplaatsen bekend, maar dat is nu juist op die tentoonstelling te zien.

Zie ook Noord-Hollands Arcadia, Christiaan Bertram, Alphen aan de Rijn 2005.  CO.

Claude Lorrain, tentoonstelling en lezing.


Landschap met dansende nimf en sater, ca. 1640-1641

Tot en met 8 januari 2012 is in Teylers Museum te Haarlem een overzichtstentoonstelling van Claude Lorrain (ca. 1600-1682) te zien.

De Meester van het gouden licht en een fenomenaal tekenaar met schilderijen en tekeningen van idyllische (park)landschappen vol verwijzingen naar de klassieke oudheid en sprookjesachtige havensteden. 88 meesterwerken kunt u thuis bekijken, zie website.
Lorrains oeuvre was van grote betekenis voor het werk van latere landschapsschilders als John Constable, William Turner en Jean-Baptiste Corot. In Engeland werden landschapstuinen naar voorbeeld van zijn schilderijen aangelegd, compleet met klassieke bouwwerken.

In de lezing All gardening is landscape painting: de rol van Claude Lorrain bij het ontstaan van een nieuwe natuuresthetica in de 18de eeuw zal Erik A. de Jong dit ongetwijfeld uitdiepen: zondag 11 december, 13:00 (museum open van 12:00 tot 17:00).


Landschap met Apollo en de muzen, genaamd Parnassus, 1652


Haven met ondergaande zon, 1639