Naar aanleiding van de jubileumexcursie ontving Elisabeth Waller vanuit het Duitse nog een 2-tal titels:

Gärten und Parks im Rheinland
Herausgegeben vom Landschaftsverband Rheinland
Köln 2007 Wienand Verlag
ISBN 978-3-87909-915-3

Gärten und Parks an Rhein und Maas
Herausgegeben vom Verein Straße der Gartenkunst zwichen Rhein undnMaas e.V.
Duisburg 2006 Mercator Verlag
ISBN 3-87463-397-7

Aldenghoor (Haelen), 1908

Over het kasteel Aldenghoor is in 2006 een forse publicatie verschenen. Het kasteel is omgeven door een park in voornamelijk landschappelijke stijl uit het midden van de 19de eeuw. Het complex ligt in het plaatsje Haelen in Limburg en is sedert 1983 het eigendom van Prinses Viola von Hohenzollern. Tot op de dag van vandaag bewoont de familie Aldenghoor.

De Raad voor Cultuur typeerde in de afgelopen jaren 90 de buitenplaats als volgt:  Huis en bijgebouwen gerestaureerd en fraai onderhouden (xe2x80xa6) Aan weerszijden van de beek een loofbos/park met wandelpaden (xe2x80xa6). Direct bij het kasteel een oude trompetboom. Aan zuidwestzijde een grote tuin, deels in gebruik als oefenrenbaan voor paarden (xe2x80xa6). In de tuin verder een kruisbeeld op een verhoging en een kerkhofje uit de tijd dat in het huis een Ursulinenklooster was gevestigd en enkele oude bomen, o.a. een hoge oude moerascipres. Van uitzonderlijke waarde is een oude lange berceau van haagbeuk. Ten noordoosten van het kasteel een eiland met brede omgrachting (…). Komt voor bescherming in aanmerking, in ieder geval voor wat betreft de structuur.

In het boek is aan de geschiedenis van het kasteel, de bewoners en de omgeving per pagina in drie talen aandacht besteed, in het Nederlands, Duits en Engels. Door de omvang, 128 paginaxe2x80x99s, en het flinke formaat van het boek krijgen de verschillende onderwerpen in tekst en beeld rijkelijk de ruimte. De samenstelster heeft royaal kunnen putten uit archieven en literatuur en een gelukkige hand gehad in de keuze van de illustraties. Een beeldregister aan het eind van het boek geeft nauwgezette informatie over de herkomst van de afbeeldingen.

Een afwisselende schakering aan onderwerpen passeert de revue, onderbroken door beschrijvingen, die xe2x80x98caleidoscoopxe2x80x99 genoemd worden, waarin legendes, stukjes geschiedenis, portretten, de landschapstuin en andere lezenswaardige zaken worden behandelt die in relatie staan tot Aldenghoor. Door deze opzet is een lezenswaardig geheel gevormd, die door de fraaie afbeeldingen een extra dimensie hebben gekregen.

Door de drietaligheid van het boek is het voor een zeer breed publiek toegankelijk. Aangezien het boek uitgaat van de opvolgende eigenaren en hun reilen en zeilen is het niet uitsluitend een bouwhistorisch of tuinhistorische publicatie geworden. Juist door die invalshoek is een beeld geschapen van een historische locatie waar de meest uiteenlopende lijnen samen komen.

Sabine van Dedem en Viola von Hohenzollern: Aldenghoor: Een kasteel vertelt zijn verhaal / Ein Schloss erzählt Seine Geschichte / A castle tells its history, Frankfurt am Main, 2006 ISBN 3-933800-21-8 / ISBN 978-3-933800-21-3

Catharina van Groningen

Aldenghoor (Haelen), R. Le Loup (1738)
Bron: KIKIRPA

Vollenhove  Bron: www.landgoedvollenhoven.nl

De website van Landgoed Vollenhoven vermeldde in 2005, onder Vondst op zolder, de spectaculaire vondst op zolder van een tweetal kaarten. De ene met de hand getekend en ingekleurd van het huis met het omringende park, de ander, een kadasterkaart uit 1848, ingekleurd, bijgetekend en de namen van gebouwen, stukken land en pachters erbij geschreven. De melding sluit af met Binnenkort zal een verslag van de vondsten worden gepubliceerd.

Dit jaar is een 2-tal artikelen van de hand van Catharina van Groningen en Frieda Heijkoop verschenen:
Vollenhoven en Hendrik van Lunteren, in Historische Woonsteden & tuinen I – 2007  en
Vollenhoven. Het ontstaan van een lusthof op de Utrechtse Heuvelrug in de eerste helft van de negentiende eeuw, KNOB Bulletin 2007 nr 2.

Het eerste artikel begint met ‘Het klinkt als een begin van een verouderde detective: in een ongebruikt kamertje op de verlaten schemerige zolder van een oud landhuis stuit iemand op een stapeltje papieren en hij blijkt een paar oude, onbekende kaarten van het huis met het park in handen te houden’.  JH

Allerlei tuinhistorische artikelen en boeken refereren aan oude publicaties als bv Den Nederlandtsen Hovenier van Jan van de Groen of bv Zegenpralend Kennemerland van Andries en Hendrik de Leth of bv La théorie et la pratique du jardinage van Antoine Joseph Dézellier D’Argenville of bv Andeutungen über Landschaftsgärtnerei van Hermann von Pückler-Muskau. En dan wil je er zelf ook wel eens in bladeren of misschien wel meer dan bladeren alleen…

Nu noemde ik in één van de weblogs over Moscovische matten al Google Zoeken naar boeken.
Dit is een internetbron met gedigitaliseerde o.a. tuinhistorische publicaties. Maar er zijn er meer. Via internet is Nederlandstalig en zeer veel niet Nederlandstalig materiaal te vinden.

Eerder had ik al de webpage Beeldbanken samengesteld, nu een webpage met allerlei links naar websites met gedigitaliseerde tuinhistorische publicaties en voorbeelden van titels als via die websites te vinden. De werken zijn online door te bladeren en/of te downloaden.

En vandaag lijkt de herfst wel begonnen, de avonden lengen en de winter komt er aan. Ik zou zeggen ‘veel blader- en leesplezier’.  JH

Tuinprieel, Oranjestein (Oranjewoud)  Foto Jan Holwerda

Magazijn van Tuin-Sieraaden Plaat CLXXVIII, Gijsbert van Laar (1802)
Bron: BoekopCD

Dat een tuinprieel van Oranjestein (weblog 7-aug) zo uit Magazijn van Tuin-Sieraaden van Gijsbert van Laar komt wist ik. Zie de foto en afbeelding hierboven.

Bij het Chineesche bruggetje van Heremastate (weblog 8 juni) dacht ik ook gelijk aan van Laar. Maar geen Magazijn in bezit… Maar nu met de CD heb ik de mogelijkheid om zo’n gedachte te controleren. En jawel, gelijk raak, Plaat III. Zie onderstaande foto en afbeelding.  JH

Chineesche bruggetje van Heremastate (Joure)  Foto’s: Fries Fotoarchief

Magazijn van Tuin-Sieraaden Plaat III, Gijsbert van Laar (1802)
Bron: BoekopCD

Een idee dat reeds vaker is geopperd en iets dat al lang is gewenst. Magazijn van Tuin-Sieraaden van Gijsbert van Laar op CD. Nu is het verkrijgbaar, via BoekopCD.

Het gescande exemplaar is van Wageningen UR Special Collections, is de uitgave uit 1802 en ingekleurd. Liesbeth Missel heeft dit verteld toen Carla en ik de nieuwe huisvesting in Bibliotheek Forum bezochten (weblog 20 juli). We hebben toen ook wat in die uitgave gekeken.

Nu de CD. Het Magazijn van Tuin-Sieraaden is nu in pdf format. Dat betekent een betrouwbare weergave, de mogelijkheid van lezen, doorbladeren, doorzoeken, vergroten, verkleinen en afdrukken. Een document van 323 pagina’s. Prachtig dus! Eindelijk zelf hebben, bladeren, inzoomen, genieten!
Een minpuntje, de scans zijn iets grauw uitgevallen. De afbeeldingen in het boek zijn helder, licht, zacht.
Toch nog iets te wensen.  JH

CD met Magazijn van Tuin-Sieraaden, Gijsbert van Laar (1802)
Te bestellen bij BoekopCD, voor xe2x82xac25,00.

Meer afbeeldingen en literatuur had ik al eens op deze webpage gezet.

Het Amsterdamse bomenboek, geschreven door Eddie Blankers en Louis Stiller, is een bomen-verhalenboek. Het boek vertelt over de bomen van Amsterdam per regio van Amsterdam: Centrum; Noord; Oost; Zuidoost; Zuid; West. Daarnaast zijn vele kaderteksten door het boek verspreid, zoals bijvoorbeeld Bomen op de grachten; Anna Paulownaboom (en 30 andere boomsoorten); Monumentale bomen; Leonard Springer, Bomen in de oorlog; Engelse landschapsstijl.
En passant komen ook alle Amsterdamse parken met hun bijzondere bomen aan bod.
De taakverdeling tussen de 2 schrijvers was eenvoudig: Blankers (voormalig hoofd van de afdeling Boomwerk van de gemeente Amsterdam) sprak, Stiller schreef.

Plataan Leidse Bosje, omstreeks 1865 geplant, 650 m. omtrek.   Foto Leo Goudzwaard

Hoewel het boek is opgebouwd in delen van Amsterdam, kan men over de bomen per soort ook veel te weten komen via een bomenlijst achterin (Nederlandse namen, gevolgd door Latijnse namen). Deze verwijst naar plaatsen in het boek waar de soort het meest uitgebreid wordt behandeld.
Het boek geeft veel interessante informatie en heel veel fotoxe2x80x99s, maar jammer genoeg is deze niet altijd makkelijk te vinden. Van sommige bomen, zoals die van het nationale symbool van Japan, de Yoshinokers (Prunus yedoensis) zijn de Nederlandse namen nu eenmaal niet algemeen bekend en dan is het moeilijk zoeken, zowel voor de dendroloog als voor de geinteresseerde leek.  CO.

Het Amsterdamse bomenboek / Eddie Blankers en Louis Stiller. Amsterdam / Antwerpen, 2007. 416 pp. ISBN 978 90 450 1517 0. xe2x82xac49,90.
Zie ook www.amsterdamsebomen.nl

Deze keer een 2-tal recent geopende of vernieuwde websites.

Allereerst de website van Stichting PHP. Deze biedt nu veel meer dan de voorgaande versie, een visiteplaatje.

Tweede is de website Cultuurhistorisch beheer. In september 2006 presenteerde Landschapsbeheer Nederland het Handboek cultuurhistorisch landschapsbeheer. Nu is er een afgeleid product zijnde de website. Onder Elementen is het element Buitenplaats opgenomen.

Allerlei interessants te vinden. Leuk vond ik bv de literatuur per element. Een indicatie hoeveel aandacht het kent/kende en hoe recent die aandacht is? (mijn afgeleide product)  JH

Sinds kort (volgens mij) heeft Uitgeverij De Hef publishers een website. De Hef kennen wij van een reeks van uitgaven. Het recente Gids Doolhoven en labyrinten in Nederland, de monografie L.A. Springer, de 4-delige serie Gids voor de Nederlandse tuin- en landschapsarchitectuur, het prachtige Hovenierskunst in Palmet en Pauwstaart en nog enkele andere werken. Al deze werken zijn te vinden in fondslijst.

De website kent ook een keuze ‘lopende projecten’. Daar staat een 3-tal projecten waar wij ook al wat aan hebben mogen ruiken, via bv Cascade Bulletin of een Ronde Tafel Conferentie bijdrage. Te vinden zijn "Er stond een vrouw in de tuin" van Anne Mieke Backer, Mien Ruys van Leo den Dulk en "Met levend materiaal" (Copijn) van Mariëtte Kamphuis. Lees de info en zie afbeeldingen die per projekt geboden worden.
Doolhoven en labyrinten verscheen dit jaar, de andere 3 volgen in 2008 en 2009.  JH

In mei van dit jaar vroeg Tineke Scholtens of ik een vermelding van het verschijnen van Echo in groot landschap wilde maken. Met de wetenschap van een komend Cascade Bulletin met een verslag van het Rob Leopold Symposium in het achterhoofd, wilde ik even wachten tot het verschijnen van dit nummer zodat een combinatie gevormd zou worden. Dat even wachten duurde wat langer dan verwacht, maar het Cascade Bulletin 2007-1 is nu in de bus gevallen.

Echo in groot landschap is het verhaal van een plek. Een plek te midden van de akkers in het Groningse Slochteren, waar twee mannen, Jan Nauta en Sible de Blaauw, 35 jaar geleden als studenten een tuin begonnen. Rob Leopold brengt de tuin in beeld via een gesprek.

Over het boek zegt Ineke Verbeek-Kramer in het bovengenoemde Bulletin: ‘In de traditie van de hofdichten, zoals in Constantijn Huygens Hofwijck, loopt de lezer samen met Jan Nauta en Rob Leopold door de tuin en luistert mee naar hun samenspraak’. Maar lees vooral de rest van haar artikel om een verdere indruk te krijgen.
En ik, ik haal zo het beeld voor ogen van Jan en Sible in tweespraak, met prachtige plaatjes, in die zaal van het symposium.  JH