Gravure Meer en Berg, S.J. Sang (1765-1770)  Bron: Vereniging Rembrandt

Al zoekende lees je wel eens iets waar je niet naar op zoek bent. Zo is In een document van de Vereniging Rembrandt o.a. het volgende te lezen:

Bokaal met deksel met afbeeldingen van de buitenplaats Meer en Berg
De bokaal wordt toegeschreven aan (Simon) Jacob Sang (ca. 1720-1786), gesneden in Amsterdam 1765-1770. Sang was een Saxische Konst-Glassnijder werkzaam te Amsterdam en in bezit van een Engelsche glaswinkel.

Op de kelk van de grote dekselbokaal zijn twee voorstellingen gegraveerd van de buitenplaats Meer en Berg bij Heemstede, waartussen twee allegorische vrouwenfiguren: Vriendschap met de tekst In signum Amicitia en Dankbaarheid met de tekst Et Gratitudinis.

De buitenplaats lag ingeklemd tussen de duinen en de Haarlemmermeer. Van 1749 tot 1791 was de buitenplaats eigendom van Aernout van Lennep (1718-1791), een vermogend doopsgezind koopman uit Amsterdam.

De twee gravures op het glas laten unieke details zien van de rond 1730/1732 door Daniël Marot (ca. 1662-1752) ontworpen tuin, die rijkelijk gestoffeerd was met beeldengroepen van Jan van Logteren.
Zo toont de gravure met ‘Berg’ en een grote waterpartij met een Neptunus beeldengroep, gelegen aan de voet van twee, als een getrapte piramide gevormde duinen. Op de bergen staan twee ‘Turkse’ tenten, weinig afgebeelde maar populaire tuinelementen.
Op de andere gravure met ‘Meer en’ is een gezicht richting de Haarlemmermeer gekozen, toen nog een woeste watervlakte die pas in de 19de eeuw is drooggelegd. Te zien zijn het nog bestaande toegangshek tussen de twee bouwhuizen aan de Glipperdreef, twee berceaux met bloemperken en twee hoge pagodeachtige torens, waarachter spelevarende bootjes op de plas. Op de ontwerptekening van Marot is de aanleg van dit stukje tuin, gelegen tussen de weg en het water, niet weergegeven.
Maar het is zeer goed mogelijk dat de tuinaanleg ten tijde van Aernout van Lennep naar de Meer is uitgebreid. Hier immers speelde zich een aantrekkelijk deel van het buitenleven af en de meeste gasten van de buitenplaats arriveerden ongetwijfeld per boot. Intrigerend zijn hierbij de twee hoge constructies: mogelijk dienden zij als vuurbakens aan de plas, zodat het duidelijk was waar zich de toegang tot Meer en Berg bevond.  JH

Gravure Meer en Berg, S.J. Sang (1765-1770)  Bron: Vereniging Rembrandt