Ik ben op zoek naar meer informatie over de tuinarchitecte J.G. van Zijdveld.
Zij vestigde zich in 1905 in het kunstenaarsdorp Laren.
Het belangrijkste artikel over haar is van Anna Bienfait in De Vrouw en haar huis 10 (1915) 1: ‘Tuinarchitectes en vrouwenwerk’.
In dit blad adverteerde zij als tuinarchitecte. Haar kwekerij heette Standelkruid (Laren).
Zij wordt genoemd in de catalogus De Vrouw 1813-1913 “Meerhuizen”, als ontwerpster en uitvoerder van het tentoonstellingsterrein, alsmede in de teksten van G. Minderman en Johanna W. Naber over deze tentoonstelling.
Er staan 2 tuinen van haar in Tuinen in Holland van J.P. Fokker (1932).
Zij schijnt mede-oprichtster te zijn geweest van de BNT volgens C.S. Oldenburger in Groen 37 (1981) 9: ‘Een B.N.T. foto in de Springer-collectie’.
en volgens L. Vlassenrood: De B.N.T. en zijn streven naar schoonheid (s.n. s.l.) [1995-1996].
Maar op de beroemde foto van de eerste vergadering is zij niet afgebeeld.
Wie weet meer over deze (eerste?) beroepsmatige tuinarchitecte van Nederland?
Anne Mieke Backer (aa@dehef.demon.nl)
deze en gene weet dat ik graag de oude krant erop nasla (al helemaal met de voortgaande digitalisering). Ook in het geval van mevr. Van Zijdveld kom je een en ander tegen. Zeker in iets als Laarder Courant De Bel.
In De Bel van 14 januari 1958 staat een korte necrologie.
Ze is 82 geworden. Dan is ze dus geboren in 1875 (of 1876). Even genlias checken:
Jeanette Gerardine van Zijdveld
Geboortedatum: 09-09-1875
Geboorteplaats: Utrecht
Vader: Egbertus van Zijdveld
Moeder: Catharina Christina Jongeneel
In 1904 staat J. van Zijdveld, bloemiste, Standelkruid, Laren (KH) in Sempervirens Weekblad voor den tuinbouw in Nederland jrg. 1904.
In 1926 lijkt er sprake te zijn van vertrek naar het buitenland, Standelkruid wordt te koop aangeboden.
Nieuwe Rotterdamsche Courant
Laarder Courant De Bel
Vriendin Nel Spoor (genoemd in de necrologie) wordt in een bericht onder de kop Bevolkingsopgaven genoemd als zijnde vertrokken naar Parijs (1926). Van Zijdveld zelf staat 2 maanden later onder eenzelfde kop, ook vertrokken naar Parijs (1927). Vervolgens valt uit een krantenbericht uit 1934 af te leiden dat beide dames weer in Laren wonen.
Een rouwadvertentie maakt duidelijk dat Nelly Spoor overleden is in 1950. Hierin staat Van Zijdveld met Standelkruid 8 Laren NH als adres.
Behalve De Snip te Laren en Meerhuizen te Amsterdam (tentoonstelling De Vrouw 1813-1913) ben ik in de gauwigheid nog geen namen van tuinen of huizen tegengekomen (wel meer ‘kleingrut’-berichtjes).
Afsluitend nog twee berichtjes. In een krantenbericht over het 10-jarig bestaan van de B.N.T. staat Van Zijdveld inderdaad ook genoemd als een van de oprichters.
En als geintje:
De Gooi- en Eemlander
Dank je wel Jan voor je uitgebreide antwoord. De Bel is een goede bron, ik was inmiddels al weer wat verder en ook op deze necrologie gestuit. Er staat nog een leuk bericht in deze krant namelijk dat de dames Spoor en Zijdveld hun bibliotheek in datzelfde jaar 1926 schenken aan de openbare leeszaal te Laren. Een goede vondst dacht ik, totdat ik hoorde dat de bibliotheek in Laren, die deze collectie bewaarde in november is afgebrand, waaronder de gift van de dames Spoor en Zijdveld, zonde want het zou interessant zijn geweest te lezen welke bronnen haar inspireerden.
Jammer dat dat interview van de 14-jarige knaap (zie necrologie) niet te vinden is (tot nu toe).
Qua huizen heb ik inmiddels gevonden (naast De Snip) Tuin van de heer Eeuwens Eemnesserweg 17 Blaricum (huis Rijksmonument, tuin geheel verwoest, triest om te zien), en een huis voor de heer Th. Weyhenke (verder onbekend). Verder veel tuinen ‘in het Gooi’, zonder nadere aanduiding. Uit je vondst over straatjeugd maak ik op dat de twee samenwonende vrouwen gepest werden, toch nog niet iedereen zo ruimdenkend dat kunstenaarsdorp Laren!
Nogmaals dank en als je nog ‘een snippertje’ vindt ben ik daar blij mee!
Anne Mieke
U vraagt of er nog mensen zijn die meer weten over de tante van mijn Moeder?
Wat zou U willen weten?
vriendelijke groet.
Marianne
Bronnen goed interpreteren is soms een kunst en de bronnen er werkelijk bijhalen is ook een kunst. In het artikel van mijn hand in het tijdschrift Groen JG. 37 (1981) 9: ‘Een B.N.T. foto in de Springer-collectie’, staat te lezen dat in het Tijdschrift ‘Onze Tuinen’ Jg. 16, no. 48, wordt gemeld dat de Bond van Nederlandsche Tuinarchitecten 16 mei te Arnhem is opgericht…en dat de oprichters zijn 10 bij naam genoemde personen zijn, waaronder Juffrouw J. van Zijdveld. Op de beroemde (beroemd geworden sinds het artikel in Groen in 1981) foto van de eerste vergadering (van de BNT) is zij niet afgebeeld. Dat klopt. Het is ook niet een foto van de oprichters van de BNT, maar een foto van de ‘Eerste vergadering Bond Nederlandsche Tuinarchitecten Utrecht’, zoals Springer achterop heeft geschreven. Juffrouw Zijdveld was niet aanwezig is dus de conclusie. Er zijn meer oprichters die niet op de eerste vergadering aanwezig waren, namelijk W. N. Lindeman en H. Roeters van Lennep. Kan gebeuren. CO
Er staan op dat lijstje officiële oprichters van de BNT vier vrouwen genoemd. J. van Zijdveld; J. Hingst; Tine Cool; J. Bouwens, allemaal juffrouw. Dus dan hebben we het over vier eerste beroepsmatige tuinarchitecten toch? CO
Eentje die ik in de eerdere reactie vergeten ben:
In de winter 1907-1908 hield de Nederlandsche Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde, afdeling Amsterdam een tuinbouwwintercursus. De leeraars waren A.J. van Laren, A.M van Driel en J. Brouwer. Een diploma werd toegekend aan o.a. G. van Zijdveld.
(aldus Het nieuws van den dag : kleine courant)
In de Catalogus en Tentoonstellingsgids van de Groote Tuinbouw Tentoonstelling op het Landgoed “Schoonoord” te Zeist van 25 augustus tot 16 september 1909 wordt Mej. J. van Zijdveld, Bloemiste, “Ständelkruid”, Laren (N.H.) als laatste genoemd in een lange rij “Binnenlandsche Juryleden”.
Dank je wel Karin,
Kleine snippers maken haar portret beetje bij beetje zichtbaar. Ik kwam ook al een ‘Zilveren medaille’ tegen voor haar bij een fantasiebloemstuk. Die relatie bloemschikken en tuinontwerpen is belangrijk. Als je meer vindt houd ik mij aanbevolen.
Anne Mieke
Dank je Carla, ja ik weet dat die foto van de eerste vergadering is en niet van de oprichters. (Dat staat ook uitgebreid in ‘ons’ boek van Constance Moes over Springer.) Maar het bevreemdt mij dus dat ze als oprichtster niet bij de vergadering is. Ik vermoed dat zij niet in het bestuur mocht zitting nemen, en ook eigenlijk geen lid mocht zijn, omdat zij een eigen kwekerij had (Standelkruid). Denk je dat dat er iets mee te maken heeft? En waar kan ik de lijst met oprichters vinden? Zijn er ook verslagen van het kiezen van het bestuur?
Wat betreft de vier juffrouwen:
Mej. Hingst was geen tuinarchitecte, er is van haar geen ontwerp bekend en zij profileerde zich ook niet als zodanig: zij had een eigen tuinbouwschool en gaf daar les.
Eerder zou haar mede-oprichtster Mej. Pompe nog in aanmerking komen, van haar is 1 ontwerp bekend, maar ik beschouw dat als een gelegenheids-ontwerp.
Tine Cool, geb. 1887, schreef aanvankelijk (o.a. over bloemen en tuinen), eerste tuin-ontwerpen pas in de jaren 20, voor zover ik kan nagaan.
Jo Bouwens, geb. 1876, begon in Huis te Lande pas in 1912 aan haar opleiding. Jeanette van Zijdveld had toen al sinds 1905 een serieuze praktijk. Dus daarom is zij volgens mij de eerste.
H.G. A.M.
Nee sorry ik bedoel: Jeanette is geboren in 1876, natuurlijk, Jo is veel jonger.
Nogmaals: A.M.
Nog een vroege mejuffrouw: Bouwkundig weekblad 1910 vermeldt gewoon lid mej. G. Everts, tuinarchitecte te Amsterdam.
Theodora Udo de Haes (1867-192) heeft ook in Standelkruid gewoond, ongehuwd en vriendin van Jeanette van Zijdeveld. Haar schoonzuster Christine. Udo de Haes- Weerts en kinderen daarna ook tot 1925. Ik heb er foto’s van.
Foto’s van het werk van Jeanette van Zijdveld zijn op dit moment te koop bij Veilinghuis Peerderman in Utrecht