Koning Willem III met o.a. de componist en pianist Franz Liszt, bij de Rozenberg op Het Loo (1875), Charles Rochussen (1814-1894) Bron: www.koninklijkhuis.nl
Op de website van Het Koninklijk Huis is een tentoonstelling geplaatst met foto’s van voorwerpen uit het Koninklijk Huisarchief. Zeer de moeite waard om eens te bekijken, maar behalve bovenstaande tekening, geen tuinen of parken.
Een tekening die we nog niet vaak zijn tegengekomen, is die van Charles Rochussen (1814-1894), aquarel 20,5 x 31,6 cm. gedateerd omstreeks 1875. We zien hier afgebeeld Koning Willem III die regelmatig kunstenaars en musici op Paleis Het Loo in Apeldoorn ontving. Hier is de Koning (rechts in het wit) in gesprek met de componist en pianist Franz Liszt (met lange jas). Liszt maakte deel uit van de jury die tussen 1873 en 1876 audities op Het Loo beoordeelde.
Navraag leidde er toe dat nu bekend is dat deze Rozenberg gelegen was op het terrein vóór het zaadhuis, ten oosten van de huidige formele tuin.
Mijn vraag naar aanleiding van deze tekening is nu, wie kent het verschijnsel ‘Rozenberg’ van andere locaties (dan Het Loo) in Nedérland of daarbuiten? Misschien wel in Duitsland? Welke rozen zullen hier zijn toegepast, welke soort(en), welke kleur (rood zo te zien). Het zullen soorten zijn geweest die omstreeks 1875 in de mode waren. Waarschijnlijk stamrozen, zo te zien aan al die stokken. Het verschijnsel ‘Rozenberg’ is ons in Nedérland in ieder geval tamelijk onbekend en het zou misschien een goed idee zijn, wanneer we meer van de toepassing en het gebruik te weten komen, om zo’n berg weer eens op een geschikte plaats te laten herleven. Naast deze Rozenberg ken ik alleen een seringenberg, op de Raaphorst in Wassenaar.
Carla Oldenburger
De seringenberg op Raaphorst (Wassenaar) Bron: wikipedia.org
Hoekstrapark in Zoetermeer
Dank je Ed Coenen, ik zag al wat foto’s op Internet, maar een erg duidelijk beeld heb ik nog niet van de berg. CO.
De fotograaf Ed Coenen stuurde me aan het eind van de middag 2 foto’s. Hierbij nogmaals dank. Het was al bijna donker en erg nat, dus toen was het zeker genoeg. Het lijkt me beter als de volgende foto’s gemaakt worden als de rozen bloeien. CO.
Ik zie nu dat de Rozenberg in het Hoekstrapark ook in ‘de Gids voor de Nederlandse Tuin- en Landschapsarchitectuur’, deel 3 (1998) staat genoemd, weliswaar iets verscholen:
– Ontwerp L.E. Bolle, 1988.
“Zoals bijna alle Zoetermeerse stadsdelen heeft ook de wijk Rokkeveen een eigen, ruim opgezet, stadsdeelpark. De basis van het Burgemeester Hoekstrapark is het schegvormige terrein. De belangrijkste structuurelementen in het ontwerp zijn een watertoren, een lindelaan en een ‘rozenberg’. In het park is ook een natuurstenen zonnewijzer geplaatst met verwijzingen naar de klassieke thema’s aarde, lucht, water en vuur”.
We hebben tijdens de Midsummernight in 2009 de seringenberg op de Rensumaborg in Uithuizermeeden gezien. Over rozenbergen moet ik iets langer nadenken.
50 jaar Rozenberg op Het Loo?
Charles Rochussen maakte de aquarel in 1875;
J. Craandijk schreef erover in 1879, in Wandelingen door Nederland met pen en potlood deel 4: ‘Digt bij het huisje ligt de schoone ‘rozenberg’’, met het huisje bedoelde Craandijk de ‘boerderij van prinses Marianne;
In Oranje’s lusthof: wandelingen in het Koninklijk Park van het Loo van J.W.H. Cordes uit 1895 moet een beschrijving staan;
en in het weekblad Buiten jrg 17 (1923) nr14 p. 168 staat een foto met een gezicht op de bloemisterij, met aan de rechterzijde volgens mij de Rozenberg.
Ja Jan, mooi gevonden. Die Rozenberg kan natuurlijk ook best wat ouder zijn, de tekening van Rochussen is van de periode dat List op Het Loo kwam, maar de berg zou evengoed van eerder kunnen dateren. Rozentuinen kwamen zo ongeveer van 1850 in de mode. Misschien was er ook wel een op Soestdijk of op De Pauw bijvoorbeeld?
Deze foto staat voor de eerste maal in BUITEN afgebeeld in JG.1 (1907), nr.5, P.53, met als ondertitel: Het Loo. Bloemisterij met rozenheuvel. Ik ben de gelukkige bezitter van de hele serie BUITEN, vandaar.
Mooi gevonden Carla 🙂
1923 zal dus herplaatsing van foto uit 1907 zijn en het is daarmee gelijk maar zeer de vraag of de ‘berg’ in 1923 nog wel bestond.