’t Hof Oosthuysen met Adriaan van Bredehoff en Tabo Jansz, Nicolaas Verkolje
Bron: commons.wikimedia.org
Afgelopen week viel het nieuwe nummer van het blad Arcadië in de bus. De column van Yme Kuiper gaat kort in op het fenomeen van zwarte bedienden op de buitenplaats. Hij brengt in dat verband de Groninger Jan Albert Sichterman (1692-1764) naar voren. Sichterman maakte zijn fortuin in dienst van de VOC, liet een gigantisch herenhuis aan de Ossenmarkt bouwen en bezat de buitenplaats Woellust bij Wildervank. Het herenhuis kende een deurpartij met balkon ondersteund door twee sculpturen van een Bengaalse zwarte man en vrouw (beide nu in de collectie van Groninger museum) en Sichterman beschikte vermoedelijk over zwarte bedienden. Het fenomeen van moorse of zwarte bedienden is zeker niet onbekend, maar het lijkt Yme aardig dit systematische uit te zoeken voor de buitenplaatscultuur van de Republiek in de achttiende eeuw.
Bovenstaand portret is niet in bovenstaand kader gezocht, maar dook voor mij op na het stootten op onderstaande prent. Ik zocht een buitenplaats verbeeld door Cornelis Pronk en vond o.a. het voor mij onbekende ’t Hof te Oosthuysen (of te wel Oosthuizen onder Hoorn), van de familie Van Bredehoff, in 1686 aangekocht door pa Francois van Bredehoff (1648-1721). Iets langer doorzoekend kwam ik op het portret van zoon Adriaan van Bredehoff (1672-1733), met hetzelfde huis in de achtergrond. En een zwarte bediende. Het blijkt Tabo Jansz te zijn. Van Bredehoff liet in zijn testament zijn ‘swarte jongen’ 12.000 florijnen na. Tabo trouwde met een Nederlands meisje, Wolmetje Bakkers, opende een tabakswinkeltje in Oosthuizen en veranderde zijn naam in Adriaan de Bruijn.
En zo wordt een voor mij toevallige vondst ineens een stukje voor de puzzel van Yme.
Jan Holwerda
In Groninger Museum loopt nu de tentoonstelling ‘De Koning van Groningen. Jan Albert Sichterman (1692-1764)’. Zie hier.
Oosthuysen en ’t Hof (1728), Cornelis Pronk
Bron: www.landschapnoordholland.nl (groot)
In het wandelpark van Arnichem nabij Zwolle ligt een graf van negerslaaf Lepejou. Lepejou was een zoon van August en Jeanette, negerslaven in de kolonie Demerary in het voormalige Brits-Guyana in Zuid-Amerika. In het toenmalige Nederlands-Indië zou Lepejou, volgens de overlevering, Mr. Joan Hendrik Tobias hebben gered tijdens een oorlog. Als dank nam Tobias de jongen als dienaar mee naar Nederland, waar hij zich na zijn pensioen zich vestigde op Huize Arnichem. het gaat overigens zeer waarschijnlijk om het oudste, nog bestaande islamitische graf gaan.
Ik ben de nazate van een Afrikaanse page die onder andere in dienst is geweest bij Maria Louise van Hessen Kassel (Marijke Meu).
Sinds enige tijd ben ik op zoek naar zijn vergeten levensverhaal en blog daar over. Er is veel te vinden in de archieven.
http://www.hoeheettechristiaan.nl
In het kader van deze vraag is er ook een ets van de Benedentuin van Paleis Het Loo, gemaakt door een onbekende kunstenaar en uitgegeven door J. Dankerts, Amsterdam 1697. Ik zal deze mailen naar JH. Indien interessant kan deze hierbij geplaatst.
Uitsnede uit Een gedeelte vande generale tuyn op zy aen de achter gevel in perspectief op ’t Loo, uitgegeven door J. Danckerts in 1697.
Hi Renske Ek,
I am a student in Master History of Arts in Lille France. I am doing some research about engravers of 17th century. Do you known in which museum is this engraving by J. Danckerts “Een gedeelte vande generale tuyn op zy aen de achter gevel in perspectief op ’t Loo” ? In which museum is it keeping ?
Best regards