* Wemeldinge 1 augustus 1870 – † Schiedam 12 november 1953

Jacobus Kornelis Dominicus was een Zeeuw van geboorte, maar woonde het grootste deel van zijn leven in Schiedam. Zijn vader Kornelis was afkomstig uit Wemeldinge en zijn moeder Catharina Rottier kwam uit Borssele. In 1898 kwam Jacobus in dienst van de gemeente Schiedam als opzichter van de plantsoenen. Daar ontmoette hij zijn toekomstige vrouw Adriana Johanna Martina Gabel, die in 1872 in deze stad was geboren en met wie hij in 1900 trouwde. In augustus 1911 wordt hij ook als opzichter van het Grondbedrijf (adres Korte Haven 33) genoemd en in september 1911 hoofdopzichter der plantsoenen. Waarschijnlijk waren deze laatste twee functies in één verenigd.
Schiedam stond in 1909 bekend als eerste gemeente in Nederland die arbeiderstuinen uitgaf, bij het Sterrebos. Deze tuinen waren in eerste instantie bedoeld voor arbeiders, maar al gauw werden deze tuinen ook zeer geapprecieerd door de gegoede stand. De laatste bewerkte deze lapjes grond vooral als siertuinen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog wierp Dominicus zich op als secretaris van de commissie ter bevordering van de productie van voedingsmiddelen. In dit verband had hij ook een korte brochure geschreven, getiteld De hand aan de ploeg: een opwekking tot medewerking aan de productievermeerdering van voedingsmiddelen. Dit geschrift bevatte “talrijke behartenswaardige wenken en raadgevingen voor hen die wenschen mede te werken de voedselvoorziening (het vraagstuk van de dag) te bevorderen”.
In 1918 was Dominicus secretaris van de gemeentelijke Landbouwcommissie. Dit werk hield ook weer verband met de arbeiderstuinen.
In 1916 treedt Dominicus op als bestuurslid van de Vereniging van deskundige hoofden van gemeente-beplantingen, samen met voorzitter P. Westbroek (Den Haag) en secretaris-penningmeester J. J. Denier van der Gon (Utrecht). Kortom hij was een gewaardeerde persoonlijkheid. Deze functie bracht hem in Nederland buiten de grenzen van Schiedam.
14 februari 1923 was Dominicus 25 jaar in dienst van de gemeente Schiedam en 23 februari van dat zelfde jaar staat in de Schiedammer Courant een dankbetuiging te lezen vanwege het besluit van zijn titelwijziging in tuinarchitect. Dat was een jaar na de oprichting van de Bond van Nederlandse Tuinarchitecten (BNT) en waarschijnlijk werd alleen deze titel al op dat moment als bevordering gezien.
Op 15 februari 1936 wordt Dominicus gepensioneerd. Het afscheid werd groots gevierd in een van de kassen van de gemeente-kwekerij.
Dominicus staat bekend als een deskundig tuinarchitect, groot plantenkenner en ontwerper van het Sterrebos, het Volkspark en het Julianapark, alle in Schiedam. Ook heeft hij zijn sporen verdiend als bestuurslid van de Hoofden van Plantsoenen, van de Vereniging Schiedam-West en als tekenaar van de plattegrond van Schiedam (1900), i.o.v. de vereniging Schiedam Vooruit.

Het Sterrebos (1908) was Diominicus’ eerste grote opdracht. Het was bedoeld als recreatiegebied. De wegen werden beplant met 4 rijen bomen en daartussen vakken met kreupelhout. Ook werden daarin stukken land opgenomen, die aanvankelijk voor landbouw bestemd werden en later tot de bekende Schiedamse arbeiders- en familietuinen werden omgevormd. Met dit project heeft hij nationaal bekendheid gekregen en de arbeiderstuintjes hebben tijdens de Eerste Wereldoorlog zeer goed gefunctioneerd.

In 1914 wordt 14 hectare van het Sterrebos in erfpacht uitgegeven aan de voormalige scheepsbouw-maatschappij Nieuwe Waterweg. Ter compensatie van het ‘verlies’ van het stuk Sterrebos wordt met de grond die vrijkomt met de aanleg van de Wilhelminahaven het Volkspark opgespoten op het gebied West-Frankeland. Uiteindelijk wordt het Volkspark 18 hectare groot. De opening van het Volkspark vindt plaats in 1916. Het park als volkspark was een voorbeeld voor het Amsterdamse Bos, met zonnige speel- en ligweiden, schaduwrijke wandelwegen en wandelpaden en zeer geschikt voor actieve (sport)recreatie. In 1950 is het park verkocht aan Wilton-Feijenoord en ter compensatie kwamen het Beatrixpark, de Maasboulevard en tuinencomplex Vijfsluizen daarvoor in de plaats.

Ook het Julianapark werd in 1914 ontworpen en aangelegd door J. K. Dominicus. Het was een werkverschaffingsproject. Een fraaie aanleg, met heuvel en koepel en schitterende beplanting, een echt gardenesk en gemengd sierpark met veel waterpartijen en watervogels. Volgens J. J. Schippers door de Schiedammers destijds als mooiste park beoordeeld. Het park werd gefaseerd aangelegd en werd in 1929 feestelijk geopend.

Andere sporen van het werk van Dominicus zijn onder meer de veranderingen die hij heeft aangebracht in 1899 aan De Plantage, een ontwerp van J. D. Zocher jr. uit 1825. Hij wijzigde de in- en uitgangen van De Plantage en de omgeving van de muziektent. Ook stelde hij om verkeerstechnische redenen een doorbraak voor van de Lange Nieuwstraat naar de Tuinlaan, waardoor de kop van de Plantage van de rest van het park werd afgesneden.

Bronnen
Onze tuinen 17 (1923) nr. 33, p. 576-577.
Het Sterrebosch te Schiedam 25 jaar, Schiedam, 1934, p. 7.
Bibliotheek WUR Databank TUiN, zie 01.2369.
Digitale krantenarchief Schiedamse kranten.
Internet: onder Dominicus, Sterrebos, Volkspark en Julianapark.