Links: Klooster Windesheim, Beeldbank HCO
Rechts: Abdij O.L.Vrouw ten Duinen te Koksijde. Pieter Pourbus d. A. 1580. Kloosterarchief Ten Duinen
Afgelopen vrijdag was er in het kader van 2008 Jaar van het Religieus erfgoed, door het Platform Mariaplaats een studiemiddag georganiseerd over Kloosters en Kloostertuinen, mede gelet op de snelle verdwijning van dit erfgoed. Ik hield daar een voordracht, getiteld Kloostertuinen: verleden, heden en toekomst.
De power point presentatie die ik had gemaakt zal binnenkort ook op internet worden gepubliceerd, maar dan in een iets gecorrigeerde versie. Ik liet namelijk als voorbeeld van een middeleeuws klooster met pandhof het hier getoonde eerste plaatje zien, dat ik had gevonden op de Beeldbank van het HCO (Historisch Centrum Overijssel, een samenvoeging van het Rijksarchief in Overijssel en het gemeentearchief Zwolle), en dat volgens hen mogelijk het klooster Windesheim voorstelt in de 14de eeuw. Het woordje mogelijk bracht iedereen in de zaal aan het nadenken en iemand in de zaal verklaarde toen dat het echt een voorstelling betrof van de Cisterciënzer abdij Ten Duinen bij Koksijde in de nabijheid van Brugge.
Daar had ik thuis ook een dia van, dus thuis gekomen direct vergeleken. En ziet voor allen die de lezing hebben gevolgd en voor anderen die het ook interessant vinden, het klopt. Deze voorstelling betreft een isometrisch perspectief van de abdij die twee jaar voor het vervaardigen van deze voorstelling door de Calvinisten was verwoest. Vergelijk de eerste afbeelding maar met deze 16de eeuwse afbeelding van Pieter Pourbus de Oude. Hij woonde in Brugge en tekende deze situatie uit zijn herinnering. Duidelijk zijn hier de pandhof (de hof die ingesloten ligt tussen de panden van de kerk) ten zuiden van de hoofdkerk en de pandhof ten westen van de novicenkerk te onderscheiden. Het complex is min of meer gebouwd volgens de bekende voorbeeldplattegrond van de benedictijnen (ook later van de cisterciënzers). Zie de plattegrond van Sankt Gallen in een eerdere weblog, 22 december 2007. CO