De laatste Cascade Nieuwsbrief vermeldde een nieuwe webpage (digitale) Rapporten. Ik was natuurlijk nieuwsgierig wat Jan allemaal bij elkaar had geharkt en stootte toen op een bouwhistorisch rapport van de buitenplaats Vredenoord (Rijswijk, nu Den Haag), door Bureau GVBarchitecten. Uit het artikel van Ronald van Immerseel (zie Cascade Nieuwsbrief 19, punt 5) blijkt dat er twee kaarten van Vredenoord bekend zijn, de eerste uit 1801, door landmeter A. Tollus (part. coll.) en de tweede (een opmeting) uit 1826, het jaar waarin H. van Berckel eigenaar wordt (zie FA Van Berckel, GA Delft).
Daar ik het artikel uit De Woonstede al kende, was ik vooral nieuwsgierig wat het rapport van GVBarchitecten nog had toe te voegen. Daar vond ik een notitie (behorend bij het rapport) over de grot van Vredenoord. Ik ken hem niet, maar vroeg me wel direct af of de grot van Vredenoord iets met de grot van Backershagen (Wassenaar) heeft te maken, aangezien beide grotten nogal op elkaar lijken, althans in de vorm waarin ze aan ons zijn overgedragen.
Vredenoord Foto: GVBarchitecten |
Backershagen Foto: Bureau OHT |
Uit welke tijd dateren deze grotten?
In de grot van Vredenoord is een natuurstenen blok waarop is ingekrast 1876 (of 1870?). Op de kadastrale minuut van Vredenoord uit 1819 staat de grot niet aangegeven; de eerste keer dat dit wel is gebeurd, is op de Top. Kaart van 1890.
De grot van Backershagen is voor het eerst aangegeven op de kadastrale minuut van 1822.
Op het eerste gezicht is er dus geen overeenkomst in bouwtijd. Misschien dan de zelfde tuinarchitect? Op beide buitenplaatsen heeft wel Zocher jr. gewerkt, maar de grot op Backershagen was al gebouwd vóór dat Zocher jr daar kwam werken.
De grot van Backershagen is onlangs geconsolideerd; met de grot van Vredenoord ligt dat ook in de bedoeling (of misschien ook al gebeurd?).
Het raadsel is nog niet opgelost. Wie weet er meer van dergelijke grotten in Nederland, zodat de vraag misschien toch door iemand kan worden beantwoord? CO