Uit Kraal's Nieuwe Gids Zeist (1913)
In het persbericht [over Beekhuizen, zie weblog 13 feb] lees ik over overhangend groen bij de Beekhuizense vijver, dat op de foto ook zichtbaar is. Zolang ik mij kan herinneren heeft daar tenminste een boom over het water gehangen. Toen we klein waren was het spannend om boven het water te klimmen en onder de liggende boom door te schaatsen. Je vraagt je af of hij misschien zo bedoeld was. In ieder geval heeft hij de laatste 50 jaar niemand gehinderd en het beeld bepaald.
Later kwam ik in Zeist te wonen, waar we ook vijvers en het fenomeen overhangende boom kennen. In Kraal’s Nieuwe Gids Zeist uit 1913 is een foto afgebeeld van de ‘Schuine boom in ’t Zeister bosch’. In de tekst staat: Eenige der meest bezocht plekjes is de Schuine boom bij de Eerste boschkom vooraan in ’t Zeister Bosch. Op de plattegrond in het gidsje staat hij zelfs met een pijl aangegeven. Deze boom bestaat overigens niet meer.
Mijn vragen luiden: wie kent dergelijke overhangende bomen, kunnen ze deel uit gemaakt hebben van een gecomponeerd beeld of daarin geaccepteerd zijn en hoelang hielden ze stand? Karen Veenland-Heineman
Na ruim 20 jaar struinend door de Haagse buitenplaatsen en parken ken ik tal van bomen die – zeer – scheef stonden langs de waterkant en dan omvielen, en de oorzaak was altijd ofwel te dicht aan de waterkant geplant danwel afkalvende oevers. Bij dat laatste komen ze ook te dicht bij de oever, en dan kan daar minder wortelgroei of verankering plaatsvinden, raakt de boom toch enigszins uit het lood al gaat dat nog zo langzaam, en dat uit het lood versnelt weer het proces door de zwaartekracht die niet meer verticaal op de as van de stam drukt. Ik ken een bruine beuk uit Clingendael, in 1930 reeds een volwassen boom (foto) en die vorig jaar (pas) omging; oever afgekalfd. Men kan zo’n proces enigszins vertragen door de kroon uit te snoeien of zware takken terugnemen, maar dat alleen als daardoor de esthetica geen geweld wordt aangedaan.En natuurlijk zijn er uitzonderingen van bomen die stevig staan maar uit zichzelf geheel krom zijn gegroeid. Ik herinner me een Robinia pseudo-acacia die dat deed maar ik weet niet meer waar.Joost G.
In het Arnhemse park, vh 18e eeuwse buitenplaats, Angerenstein hangt een springlevende boom over het water van een rond bassin. Hij wortelt op een meter van de oever en is (t.g.v. het doorbuigen en het vele beklimmen?) bijna gaan liggen en vertoont aan de voet breukschade dat weer door wondcambium is bekleed. Eigenlijk is er sprake van een bijna liggende stam met takken die zich oprichten. Nu je ernaar vraagt heb ik de naam niet paraat, ik zal moeten wachten tot er weer bladeren aan zitten. Ik stuur je een paar foto’s. Niek R.
Op diverse sites met te koop staande ansichten komt ‘De Schuine Boom’ van Zeist veel voor, en opvallend genoeg ook in veel net iets van elkaar afwijkende vormen/aanzichten. Gezien het aantal en de verschillende vormen zullen er veel ansichten van ‘De Schuine Boom’ zijn verzonden.
Ik ben er van overtuigd dat overhangende of schuine scheve bomen nooit scheef werden geplant. Dat lijkt me in de praktijk niet mogelijk. Expres scheef planten, dat houden de wortels niet. Dan kunnen de wortels niet aanslaan, zeker niet dicht langs het water. Een schuine boom is altijd een ongeluk en niet zo bedoeld; voorbeelden ken ik genoeg, de bekendste zijn natuurlijk die welke echt in de weg staan.CO
Ik ben er van overtuigd de de bomen boven de akker op , mijn buitenplaats, de Viersprong in Woudenberg, zowel scheef zijn geplant als daarna gesneden op de lengte richting in het trekhout, om daar wondweefsel te vormen en de bomen blijvend scheef te laten groeien. Anders zouden we hier te maken hebben met bomen die van het licht af groeien inplaats van ernaar toe. De kronen groeien namelijk richting het noorden.
Het schuin aanplanten is één maar om de boom blijvend schuin te laten groeien moet deze een beetje geholpen worden door de tuinbaas. Bij mijn weten passen we deze technieken nu niet meer toe. Want wat was het ook al weer…..o ja, het scheppen van een ideaal landschap.
Richard zweekhorst
Elke boom die goed aangeslagen is kan je buigen op jonge leeftijd.
Hij hoeft niet schuin geplant te worden om in een overhangende boom geleid te worden.
Je kan kiezen om hem langs een tijdelijke begeleiding d.m.v b.v bamboestokken of hem verzwaren.
Verzwaren d.m.v. b.v een zorgvuldig opgehangen steen.
Denk maar eens aan de bonsaitechniek die laat zien wat je allemaal met een boom kan doen wanneer dit met kennis gebeurd.
Een bonsai boom buigen is iets anders dan een tamme kastanje van 20 meter hoogte van het licht af te laten groeien. De technieken van verzwaren, snijden, onder spanning zetten of scheef planten, een inventieve geest, met kennis van hout, komt ver. De jonge boom zal zich direct weer naar het licht keren of herstel vertonen wanneer de inspanning wordt gestaakt. Zo ook op de Viersprong, uiteindelijk zie je de bomen op late leeftijd bijtrekken. Duidelijk is dan uit het historisch onderzoek naar voren gekomen dat er geen inspanningen met betrekking tot het behouden van de parkaanleg worden ondernomen.
De vraag blijft werd er zo aangeplant en bewerkt, met het doel een scheve boom te maken. In mijn ogen het creeëren van het perfecte landschap, of op de Viersprong een uiting van symboliek. De reden waarom een jonge boom die scheef wordt geplant niet zal aanslaan ontgaat mij geheel. Zolang de wortels onder blijven en de takjes boven gaat het in veel gevallen goed. Misschien moet we het eens proberen in onze tuin, plant het boompje scheef en een ander boompje recht en zie wat er gebeurd.
Worden deze bomen met opzet scheef geplant? Zo te zien zijn ze gewoon nog niet geplant. Maar volgens het artikel gaat het wel gebeuren. Hopen dat ze volhouden en ze zo de grond in gaan zetten. Ik denk dat de kroon gewoon recht naar boven gaat groeien en er straks een bananenbos staat. Dat zou toch een geweldige grap zijn.
Een schuine boom, oké. Twee? Drie? Wat dacht je van 69 of 70?
Noordhollands Dagblad verhaalt over een park(je) van schuine bomen in Den Helder. De bomen zijn bewust acht graden scheef gezet, zodat het lijkt of ze door de zeewind zijn gevormd. Maar de oude bomen er omheen staan gewoon recht.
Foto: West8
http://www.denhelderactueel.nl/05/06/2009/recht-op-krom/
De scheve bomen van Den Helder zorgen ook voor veel beroering in Den Helder. LF
En de scheve bomen worden dus niet rechtgezet…..
Lees DenHelderActuaal.nl.
LF
Het college van B & W van de gemeente Den Helder heeft mijn burger initiatief tot het weer rechtzetten van de scheve bomen niet willen accepteren.
Het Gemeentebestuur heeft geen weet gehad van het scheef planten van de bomen. De architect kon gewoon zijn gang gaan. Pas toen de scheve bomen er eenmaal stonden en de bevolking zich ging roeren, toen werd de reden van het schuin plaatsen verteld.
De ware reden kent het Bestuur niet.
Boven de bovenstaande foto bij de reactie van 22-02-2009 staat: Foto: “West8”. Dat is namelijk de naam van het architectenbureau uit Rotterdam die de bomen zo heeft neergezet. De bomen staat scheef vanuit het Westen onder een hoek van 8 graden.
De gemeente Den Helder heeft dus geen kunstwerk gekocht, maar het LOGO van het architectenbureau.
Ditzelfde logo staat ook in Antwerpen. Door de architect wordt iedere keer een smoes bedacht om zijn logo te kunnen plaatsen.
Dit zegt net zo veel over het architectenbureau als over het nivo van de gemeenteraad!
De scheve bomen worden inderdaad niet rechtgezet. WebRegio heeft er een video van gemnaakt. Er zijn toch wel een aantal mensen echt blij met de scheve bomen.
Bekijk de video volgens onderstaande URL:
http://www.webregio.tv/11777156/Scheve_bomen_in_Den_Helder_worden_niet_recht_gezet/
bomen werden in de landschapsperiode wel degelijk scheef geplant, o.a. door Jan D. Zocher
Daar wil ik en ook wij allemaal graag meer van weten Leo. Ik ken dit verschijnsel niet van Zocher. Hoe weet je dat, staat dat ergens geschreven of heb je dat ergens geconstateerd? Graag meer. CO
In zijn ‘Andeutungen über Landschaftsgärtnerei’, Stuttgart, 1834, zet Hermann Fürst von Pückler-Muskau zijn ideeën over het planten van bomen uiteen.
Over scheve bomen het volgende: (…) oder einen Baum, fast horizontal übers Wasser gebeugt, schief aufwachsen zu lassen. Durch dergleichen kleinen Künste Effekt hervorzubringen, muss man der Natur selbst auslauschen, (…)
Vorige week heb ik het park in Muskau bezocht, mij zijn geen scheve bomen, tenminste, niet langs de waterkant, opgevallen, maar die zijn misschien in de loop der tijd al omgevallen?
AvdD