Detail van Kaart van het Have Saedt en Adelijk Huijs Bingerden… (september 1778),
H. van Heijs. Bron: Gelders Archief.
Ook bovengenoemd Jaarboek is dit jaar geheel gewijd aan het thema Historische Buitenplaatsen. De redactiecommissie bestaat uit L. van Dijk, W. van Heugten, W. Meijerman en A. Stern. Maar liefst twaalf artikelen behandelen ons geliefde thema en veel ervan gaan geheel of gedeeltelijk in op de tuin-, park- en landschapshistorie.
Het eerste artikel is van Wilma Nijenhuis over Bingerden. De kaarten en documenten (o.a. van J. P. Posth) uit het huisarchief (gedeponeerd in het Gelders Archief) vormden de leidraad voor haar analyse van de tuin- en parkgeschiedenis, die op Bingerden inzette vanaf ongeveer 1778 (getuige de kaart van H. van Heijs, met details in landschapsstijl).
Dan volgt een artikel over het voormalige huis De Zwanenburg, geschreven door Peter Bresser. Dit huis werd in 1900 afgebroken.
Het derde artikel is van de hand van Catharina van Groningen en is gebaseerd op haar in het begin van de zomer gepubliceerde boek De Kemnade: Een sieraad voor de omgeving (zie Cascade Nieuwsbrief no. 34).
Willem Meijerman heeft geschreven over De ondergang van Huis Sinderen, gevolgd door een artikel van Aggie Daniëls, getiteld Huize Engbergen te Gendringen.
Dan volgt Jan Berends, die aandacht vraagt voor: Slangenburg: restauratie en renovatie van het landgoed. Velen van ons zullen de 17de-eeuwse situatie van de Slangenburg wel kennen uit artikelen van W. Overmars en Trudie Woerdeman. Maar tamelijk nieuw is de vondst van twee kaarten van de Slangenburg in de Collectie Haus Vornholz (zie bericht 11 maart 2008). In 2010 is door enkele samenwerkende bureaus een cultuurhistorisch onderzoek verricht (incl. analyse, waardering en visie), dat is uitgewerkt in een restauratie- en renovatieplan.
Het Huis De Ehze bij Almen wordt beschreven door Jan Harenberg. Hij gaat niet diep in op de tuin- en landschapsarchitectuur, hoewel hij wel enige tekeningen geeft van de formele grachtenstelsels rond het huis die in ongeveer 1835 door J. D. Zocher jr. werden veranderd in slingerende waterpartijen in een vorm die voor hem karakteristiek is.
Het artikel van Betty Blikman-Ruiterkamp gaat over drie huizen met de naam (Het) Waliën (het kasteel bij Winterswijk, het huis in Zutphen en het Waliën bij Warnsveld), en hoe zij met elkaar verbonden zijn. Bij het laatste huis, gebouwd door J. W. Hanrath, werd de tuin aangelegd door Leonard Springer.
Dan volgen artikelen van Jorien Jas over De Chinese kamer van huis Verwolde; van Chris Ruikes over Jan Herman van Heek, redder van Huis Bergh en van Lex Schaars over Havezate De Hoeve bij Borculo in de achttiende eeuw, een interessant stukje landbouwgeschiedenis.
Wim Jansen gaat door op het eerste en tweede theekoepelboek (1980; 1995), beschrijvende de theekoepels langs de Utrechtse Vecht. Zijn onderwerp is Theekoepels in de Graafschap Zutphen.
Conclusie: beslist een hele aardige verzameling artikelen, over historische buitenplaatsen in de Achterhoek en Liemers. CO
Te koop bij Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers (winkelwagen rechtsboven).
Huis Verwolde (Laren), bovendeurstuk voor en na restauratie.
Foto’s: Han Boersma Schilderijrestaurator (www.schilderijrestaurator.nl).