De waterval van Beekhuizen (Velp) Foto: Laura Fokkema
Daar waar ca. 1790 de grote waterval als op het Cascade logo was.
Na het bezoek van afgelopen zaterdag aan Biljoen restte ons Beekhuizen. Natuurlijk, zou ik zeggen en dat in vele opzichten. Hoe kan het allemaal lopen, nog geen twee jaar geleden op excursie met de Hogeschool Utrecht. Een excursie met Trudi Woerdeman, en wat voor een! Na een geweldige hoosbui werd het droog, het water stroomde langs alle wegen door Velp, behalve waar het hoorde te lopen. Starten bij de waterval die we allemaal zo vaak afgebeeld zien, wat een teleurstelling, zelfs de regen kon er geen verandering brengen, het beeld van het lekkende kraantje van Beekhuizen, ik zal het nooit vergeten. Door de modder ploeteren naar de eerste plek van betekenis; Philemon en Baucis en een gedicht van Trudi. Dus zo was het park bedoeld en zo hoor je het te beleven. De natte modderpaden veranderde in spannende weggetjes en kruiste de romantische beekjes met een gecreëerde schoonheid. Trudi verstaat de kunst je een park te laten beleven en dat hebben we gedaan. Mijn eerste ervaring met het park Beekhuizen, en wat voor één!
De tweede ervaring komt in geschrift. Met het tuinhistorisch onderzoek naar landgoed De Viersprong struikelen we ( Arinda en ondergetekende) over een brief van de dochter van de Utrechtse burgemeester H.M.A.J. Van Asch van Wijck. Zij beschrijft op 2 juli 1838 het landgoed Biljoen als volgt;
xe2x80x9dWaarde Papa, Onze reis is zeer plezierig en voorspoedig geweest, en u kent Gelderland te goed, om niet te begrijpen, welke indruk zijne lieve plaatsen op mij gemaakt hebben. Vooral trof de bevallige ligging van Arnhem mij zeer. Ook de omstreken van Velp zijn beelderig schoon en Rosendaal waar wij gisteren naartoe zijn geweest vond ik ook zeer lief. xe2x80xa6xe2x80xa6 Ik heb gisteren op Biljoen gewandeld alwaar ik het zeer lief vond. xe2x80xa6.. Uw onderdanige en gehoorzame dochter, C.A.A.L Van Asch van Wijck
Ook toen was Biljoen en het gehele Gelders Arcadië in trek om te wandelen en te bezichtigen, kortom zoveel is er niet veranderd. Al was het dat mijn dochter nog nooit een brief op deze wijze ondertekende!
Beleving is het sleutelwoord voor mij als het gaat om Beekhuizen. Een mooie dag en na het prachtige Biljoen van binnen te mogen aanschouwen, zijn we er klaar voor. Een kleine excursiegroep werd gevormd om onze webmaster die natuurlijk zijn huiswerk weer had gedaan. Op naar het romantische Beekhuizen.
Helaas voor iedereen spatte de romantische zeepbel na vijf minuten uiteen toen duidelijk werd dat Jan niet alleen snel kan beschikken over kaarten en gegevens maar ook beschikt over een bijzonder snelle pas. Her en der zagen we prachtige cascade’s en vonden we snel het punt waar de inlaat was geregeld om de beekjes op het landgoed Biljoen te kunnen voeden. Nadat Laura bij de eerste oversteek net niet in de beek belandde was het duidelijk, xe2x80xa6 dit wordt werken vanmiddag. Aangekomen in het park Beekhuizen kwamen de eerste kaarten boven water en werd op, geheel democratische wijze, door Jan xe2x80x9cvoorgesteldxe2x80x9d een route van twee uur te lopen. Toen we wilde antwoorden bleek Jan reeds op weg. Het gemêleerde gezelschap van zes mensen was precies groot genoeg en voorzien van voldoende inhoud om nu eens te gaan kijken wat er nog te vinden is van het oude park en wat er nu eigenlijk mee zou moeten gebeuren. Moet gezegd, het gezelschap was dermate interessant qua samenstelling dat ieder park bij voorbaat al een succes zou zijn. Ieder kijkt vanuit zijn of haar eigen vak of interesse naar het park, ieder heeft er ook zijn eigen mening over. En ieder denkt weer aan andere mogelijkheden en heeft andere inzichten. Samen kom je dus verder, een beetje verderxe2x80xa6? Nee, stappen met zevenmijlslaarzen.
En wat we dan wel zagen? Oude paden, open dicht verhoudingen, plekken met sierheesters, cascade’s, bruggen, doorzichten xe2x80xa6 we zagen restanten van tuinkunst. Waar we over spraken? Voornamelijk over de noodzaak deze schoonheid met anderen te delen en mensen te wijzen op hetgeen hier is gemaakt. Kijken met andere ogen, de schoonheid van een oude boom, de dynamiek van water, de verbazing over een aantal scheef geplante bomen in de oevers. Hoe is het gemaakt, wat was de bedoeling, hoe er nu mee om te gaan? Zelf kijk ik als tuinbaas vooral naar de uitvoeringsmogelijkheden en problemen die gaan ontstaan tijdens het werk. Hoe te voorkomen dat reconstructie ontwaard in een afbraak van alle natuur- en cultuurwaarden. De herstelde cascade’s op Laag Oorsprong hebben bij mij nog steeds de uitwerking, was er maar nooit aan begonnen. Hoe het zware materieel zijn sporen achterliet in de bodem op de Cannenburgh, dat mag hier toch niet gebeuren. Meest waardevol van deze middag, een heerlijke wandeling met experts in historisch groen, praten over en begrijpen van elkaars standpunten en gedachten. Een verrijking voor de geest. Richard Zweekhorst
Meer foto’s, gemaakt door Laura, staan op Picasaweb.
Blik van boven de cascade over de grote vijver van Beekhuizen (Velp). Foto: Laura Fokkema
Leuk verslagje, maar omdat het groepje van zes experts wel wordt genoemd zou het een aanvulling zijn als de namen worden vermeld. Mijn speuwerk: Jan Holwerda,Laura Fokkema,Richard Zweekhorst, Arinda van der Does.Ontbreken er dus twee…..
Hartelijk dank voor het verslag van jullie speurtocht, dat uitnodigt om zelf op ontdekkingstocht te gaan of een keer een SOL (Studie op Locatie) i.s.m. Natuurmonumenten aan Beekhuizen te wijden. Omdat ik belast was met de organisatie van de excursie kon ik helaas niet mee. Ik vind het erg leuk dat jullie de suggestie om het Beekhuizense Bos na de Biljoen-excursie te bezoeken hebben opgepakt en ik denk, dat het ook een goede beslissing is geweest dat we de wandeling niet in het officiele excursieprogramma hebben opgenomen. Het was voor velen te lang geworden. Na de vorige weblog over het herstel van Beekhuizen en de discussie daarna over scheve bomen langs vijveroevers (ook in Zeist bekend als bezienswaardigheid) ben ik nog nieuwsgieriger naar je opmerking over scheef geplante bomen. Wil je een foto plaatsen?
Door het hoge looptempo was ik enigsinds gedesoriënteerd, we waren zelfs met zeven mensen. Nu heb ik voor jullie in ieder geval de aanvulling van Lucia, maar de twee andere dames, met welgemeende excuses daarvoor, kan ik even niet uit de lijst benoemen. Mischien kunnen zij het zelf op de weblog aanvullen! Dan de scheve bomen, daar gaan we weer. Er is veel te zien en ook nog heel veel van de oude structuur. Lastig is te zien of een boom is aan komen waaien of er is geplant. Bij enkele bomen heb ik mijn twijfels of deze zo zijn aangeplant maar met name in een stukje met kronkelende beekjes en duidelijke samenhang tussen de loop van het water en de geplante bomen stonden enkele wel erg “toevallige” exemplaren op een wel heel strategische plek. Daar kijk je dan eens een keer of tien naar en daar heeft vervolgens iedereen zijn of haar mening over. Mijn mening is dat er op het eerste gezicht een aantal plantjes bewust scheef zijn aangeplant, dat is wat ik zie in het terrein op dit moment. Dat wordt ondersteund door de boomsoort, wat zijn de eigenschappen en hoe zaait de soort zich uit in oevers. Maar o, o, o, wat is dit een lastige materie. Foto’s ? lekker zelf gaan kijken en een eigen mening gaan vormen, misschien staat er wat op de link van Laura.