Visualisatie van de kasteeltuin van Montfort in 1743 (tekening: Marco Jeurissen)  Bron: www.kasteelmontfort.eu.

Op de website van Limburgs Landschap en die van Kasteel Montfort is een en ander te lezen over archeologisch onderzoek naar kasteeltuinen Montfort (Limburg) ; in de eerste weken van september.

Aan de zuidzijde van kasteel Montfort heeft een tuinencomplex van ongeveer 4,6 hectare gelegen, waarvan de eerste tekeningen uit 1623 dateren. Kaarten uit de 17e en 18e eeuw tonen een geometrische tuin, met enkele vijverpartijen, waterlopen en bruggetjes, fraaie beplanting en enkele prieeltjes. Na de sloop van het kasteel (circa 1785) is deze tuin als landbouwgrond in gebruik genomen en in de loop van de 19e eeuw is de tuinstructuur langzaam maar zeker verdwenen. Momenteel liggen op de plek van de voormalige kasteeltuinen enkele weilanden en een melkstal en herinneren slechts enkele oude kaarten aan dit verdwenen landschapselement.

Stichting Kasteel Montfort en Stichting het Limburgs Landschap werken sinds 2002 in het Montfortse nauw samen rondom het thema ‘een kasteel en zijn landschap’, met als doel om de eeuwenoude relaties tussen kasteel Montfort en zijn omliggende landschap (waaronder de landgoederen Rozendaal, Schrevenhof en Reigersbroek) te onderzoeken en te presenteren. Dit heeft inmiddels geleid tot een gezamenlijk informatiecentrum in het gerestaureerde Jachtslot op de kasteelruïne en het lijvige boek Montfort / een kasteel en zijn landschap.

Als vervolg hierop willen beide stichtingen meer te weten komen over de verdwenen kasteeltuinen. Archeologisch onderzoek moet uitsluitsel geven over wat hiervan nog in de ondergrond bewaard gebleven is. Hierbij gaat het niet alleen om bijvoorbeeld (stenen) restanten van vijverpartijen, padenstructuren of bruggetjes, maar ook om in de ondergrond aanwezige pollen en zaden, die inzicht kunnen geven in de vroegere beplanting van de tuinen. Dankzij de welwillende medewerking van grondeigenaar Gehlen is het mogelijk om dit archeologisch onderzoek te laten plaatsvinden.

Op 5 geselecteerde plekken op de voormalige tuinkavel zullen proefsleuven gegraven worden, met een totale oppervlakte van zo’n 3000 m2. Mochten de resultaten daartoe aanleiding geven, dan kan dit gebied uitgebreid worden tot maar liefst 4600 m2. De proefsleuven zullen met een graafmachine laagje voor laagje worden ontgraven, waarna archeologen van de Grontmij en de Heemkundevereniging Roerstreek deze onderzoeken op mogelijke restanten van de geometrische tuin.  JH

Luchtfoto Kasteel Montfort en omliggende gronden.  Bron: Google Earth