Figuratief kaartje van het huis de Wildenborch zoo als het was in het jaar 1828
Thuis kwam ik in een doos ‘rommeling’ dit kaartje met de Wildenborch (Vorden) tegen: Figuratief kaartje van het huis de Wildenborch zoo als het was in het jaar 1828. Van de hand van Willem Staring (1812-1895), staat op de achterzijde van de op karton geplakte foto. Gelijk de Kadastraal Minuutplan erbij gepakt. De Verzamelplan draagt het jaar 1825. De overeenkomsten zijn groot. Willem heeft als het ware de KMP ‘ingekleurd’. Maar er zijn toch ook wat meer verschillen. Zelf lekker kijken.
Jan Holwerda
De Wildenborch op uitsnede KMO (1825)
De kadasterkaart (1825) is dus ouder dan het ‘Figuratief kaartje’ (1828). Aangezien beide kaarten min of meer dezelfde situatie afbeelden kan de situatie dus ook enige decennia ouder zijn. Het is een mooie overgang van classicistische stijl naar landschapsstijl en is mogelijk al vroeg in de 19de eeuw ontstaan.
Mijn eigen korte beschrijving in de Gids voor de Nederlandse Tuin- en Landschapsarchitectuur (1996) luidt als volgt:
“Ten zuiden van Lochem in de gemeente Vorden ligt de bijzonder waterrijke buitenplaats De Wildenborch. Het oorspronkelijke kasteel is in de veertiende eeuw in bezit van de heren van Wisch. De toegangspoort of toren dateert nog uit deze tijd. De twee woonvleugels dateren uit de achttiende eeuw. Bij de verbouwing van het huis in 1847 kreeg de toren zijn neoromaanse uiterlijk. In 1781 werd het huis gekocht door D.H. Staring, de vader van de dichter A.C.W. Staring, die van 1791 tot zijn overlijden in 1840 op De Wildenborch heeft gewoond. Behalve dichter was A.C.W. Staring ook jurist en landbouwkundige, en hij heeft veel pogingen ondernomen om de Achterhoek te ontwikkelen. Daarbij heeft hij ook De Wildenborch niet vergeten. In 1809 werd ten behoeve van De Wildenborch een afwateringskanaal naar de Berkel gegraven. Hiermee werd de gehele streek afgewaterd. Ook de aanleg van een zichtkanaal, tevens karpervijver in de zichtas achter het huis, was zijn initiatief. Hierna is de landschappelijke aanleg ontstaan met slingerende grachtenstelsels – een vergraving van het dubbele grachtenstelsel uit de middeleeuwen -, bosaanplant en open weiden met solitaire bomen. In het park staan bijzondere bomen, zoals een Libanon ceder, een catalpa, een moerascypres en een Amerikaanse eik. De dichter Staring is zelf de ontwerper van deze unieke aanleg. Door de verschillende rondlopende waterpartijen is een aantal deeltuinen gevormd. In 1931 heeft een nazaat van de dichter, A. Staring, tuinen in moderne regelmatige stijl ingericht binnen de bestaande structuren. Enkele tuinbeelden versieren het park, onder andere twee vroeg achttiende-eeuwse sfinxbeelden bij de poort, afkomstig van de Keukenhof, en een beeldengroep voorstellende Apollo en Daphne.”
Misschien kan Dennis de Kool nog wat naders over de beelden vertellen? Ze zijn hoogstwaarschijnlijk aangeschaft in de tijd dat de tuinbeeldenkenner Adolph Staring de eigenaar/bewoner was van De Wildenborch.
Vergeet te vragen: Waar bevindt het origineel van dit kaartje zich? Is dat bekend?
Zie ook het uitgebreide onderzoek naar De Wildenborch: https://www.academia.edu/3602371/Albers_L.H._W.J._Bloemink_H.P._Boer_A.Haartsen_and_H.B.G._Scholte_Lubberink_2004._Kasteel_De_Wildenborch_en_omgeving_een_integraal_cultuurhistorisch_onderzoek._RAAP-rapport_883._Archeologisch_Adviesbureau_RAAP_Amsterdam
Dank voor het mailen van de mooie vond
Ik schilderde recent de achtergevel en gaf het cadeau aan de huidige bewoonster, J. Staring.
Een foto zal ik als bijlage mailen.
Groet, Henriette.