Het bestuur van Stichting Tuinhistorisch Genootschap CASCADE heeft haar donateurs middels een via mail verstuurde uitnodiging geïnviteerd voor de Cascade MidZomerNacht bijeenkomst. Deze zal plaatsvinden op woensdag 21 juni 2023 op Calorama te Noordwijk (ZH), website. Wij worden ontvangen in het Koetshuis, Gooweg 33, Noordwijk (Parkeren is mogelijk op Parkeerplaats voormalig ZilverenKruis aan dezelfde Gooweg – noordoostelijk van het koetshuis, aan de andere zijde van het kruispunt).

Voor meer, zie de uitnodiging die u is gemaild (op 25 mei 2023, nog niet ontvangen? dan even een mail naar info@cascade1987.nl).

Klik hier voor het aanmeldformulier en de details.

Wij hopen op een prachtige MZN met veel Cascade-vrienden!
het Cascade-bestuur

Kaarten Huis Bergh (1727), Theodor Bucker.

Symposium ‘Nieuw licht op Bergh,
recent historisch onderzoek naar kasteel, landgoed en bewoners’
Donderdag 29 juni 2023 – 13.30 – 17.00 uur
op Kasteel Huis Bergh, Hof van Bergh 8, ‘s-Heerenberg
Kosten symposium: Entree: € 40,-  inclusief borrel en publicatie over de tuin.

Stichting Huis Bergh en Stichting Werkgroep Adelsgeschiedenis nodigen u van harte uit voor het symposium: ‘Nieuw licht op Bergh, recent historisch onderzoek naar kasteel, landgoed en bewoners’. Op dit symposium belichten verschillende onderzoekers hun recente onderzoeksresultaten. Michiel Faber, student aan de Research Master Medieval Studies aan de Universiteit Utrecht, zal vertellen over zijn onderzoek naar de heren en graven Van den Bergh ten tijde van de Gelderse Oorlogen (1479 ca. 1525). De tweede spreker is Johan Visser MA, promovendus geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Hij ontving voor zijn masterscriptie naar de stad Zutphen in 1572, de Fruinprijs 2022. In zijn lezing deelt hij met ons zijn eerste onderzoeksresultaten naar de brieven van Maria van Nassau (1539-1599), zuster van Willem van Oranje en echtgenote van graaf Willem IV van den Bergh. Tot slot zal tuinhistoricus ir. Peter Verhoeff ons vertellen over de gevonden restanten van de 17e-eeuwse tuin bij Huis Bergh. De tuin, die oorspronkelijk stamt uit 1460, is in deze periode opnieuw aangelegd in Hollands-classicistische stijl. De hoog adellijke familie Van den Bergh wilde met deze tuin haar prestige onderstrepen.

Voorprogramma
11.00 – 12.00 uur mogelijkheid tot deelname aan 1 van de 3 rondleidingen ( € 10,- pp)
12.00 – 13.00 uur mogelijkheid tot deelname aan lunchbuffet ( € 20,- pp)

Symposium
13.15 – 16.05 uur symposium
16.05 – 17.00 uur borrel

Naprogramma
16.15 – 17.00 uur mogelijkheid tot deelname aan een rondleiding ( € 10,- pp)

Alle details over het programma, kosten van de verschillende onderdelen en mogelijkheid tot aanmelding vindt u op de website van Kasteel Huis Bergh, klik hier.

Louis le Roy te midden van de Ecokathedraal (2007) (Bron: wikipedia)

(GETIPT en deels OVERGENOMEN)
Nieuwe Instituut doet onderzoek naar de nalatenschap van tuin- en landschapsarchitect Louis Le Roy (1924-2012), naar aanleiding van de vraag van de erfgenamen om te adviseren over het behoud en beheer ervan. Het belang van het werk en het denken van Le Roy is onmiskenbaar, maar of dat ook geldt voor het archief wordt nu onderzocht.

Louis Le Roy kreeg, ook internationaal, grote bekendheid met zijn ecologische visie op de ontwikkeling van tuinen, parken en steden, met projecten als de Ecokathedraal in Mildam (1964-3000), de tuin bij zijn huis in Oranjewoud (1962-2012), en de middenberm van de Kennedylaan in Heerenveen (1965-2105). Zijn tuinen worden niet zozeer ontworpen, ze ontwikkelen zich gaandeweg op een fundament van gestapeld bouwafval. Tijd en het natuurlijke groeiproces krijgen daarbij volop de ruimte. Met alle aandacht voor ecologie, biodiversiteit en inclusief natuurbeheer staat zijn werk weer breed in de belangstelling.

De collectie van Le Roy bevat een groot aantal dia’s en foto’s van onder andere de Ecokathedraal en andere projecten, landschappen, architectuur, kunst, steden, zijn glasverzameling, tegels en aardewerk. Daarnaast zijn er verschillende dozen met kleinere glasdia’s, negatieven en fotoafdrukken. Omdat hij vond dat werk spontaan en informeel diende te ontstaan maakte hij weinig ontwerptekeningen. Hij maakte veel dia’s en foto’s die de ontwikkeling van zijn projecten door de tijd heen laten zien. De erfgenamen hebben het grootste deel van de fotoverzameling tijdelijk in bewaring gegeven bij het Nieuwe Instituut. Daar bevinden zich meer dan 25.000 dia’s en negatieven, waarvan een deel nog niet is geïdentificeerd. Sommige hebben artistieke waarde, andere zijn vooral documentatie. De waarde van de collectie als geheel is echter gering als de foto’s niet beschreven worden. Om dat te kunnen doen is nader onderzoek nodig.

klik hier en hier voor artikelen op website Nieuwe Instituut en om meerdere scans te zien.
En hier voor de website Projecten en bibliografie Louis G. Le Roy.

Tuin Ashram College, Alphen aan de Rijn, 1978-2021. Archief Louis Le Roy. (Bron: nieuweinstituut.nl)

Winnaar van de scriptieprijs van de Nederlandse Tuinenstichting is Willemijn ter Hart-Koopal met de scriptie Grootstal: het landgoed als sitopia (hier te downloaden).

De jury van de NTs-scriptieprijs bestond uit: Anne Wolff, docent Tuingeschiedenis en ontworpen Landschapsgeschiedenis en projectleider van het Kenniscentrum Landschap (RUG), Heilien Tonckens, groenontwerper, tuin- en landschapsadviseur en stinzenplantenexpert, en ‘onze’ Johan Carel Bierens de Haan.

De jury vond de betekenis van de winnende scriptie voor datgene waar de NTs voor staat, doorslaggevend: het behoud en de toekomst van groen erfgoed, met daarbij aandacht voor sociale aspecten, de klimaatproblematiek en dergelijke. Die aansluiting was er volgens de jury in de winnende scriptie net iets meer dan bij de andere inzendingen, en dat wilde de jury belonen.

Toen uitgever Jan Christiaan Sepp in 1800 van start ging met een geïllustreerd overzichtswerk van alle Nederlandse planten, kon hij nooit vermoeden dat het laatste deel pas in 1934 zou verschijnen. Uiteindelijk besloeg de Flora Batava 461 afleveringen, verdeeld over 28 boeken.
De heruitgave in één band bevat een bundeling van alle 2240 platen met daarop meer dan 2630 naar het leven geschilderde planten, paddenstoelen, korstmossen en wieren. Daaruit zijn bovendien honderd iconische soorten gekozen, die op ware grootte en met de oorspronkelijke tekst worden uitgelicht en voorzien van een nieuw verhaal.

Esther van Gelder en Norbert Peeters, Flora Batava 1800-1934. De wilde planten van Nederland, 2023, EAN: 9789401486668, pp. 912, € 79,00 / later € 99,00
Uitgever Lannoo, website, inkijken boek

Tentoonstelling ‘Flora Batava. Wilde planten in boeken toen en nu’.
22 april t/m 3 september 2023
Huis van het boek
Prinsessegracht 30, 2514 AP Den Haag
website ; filmpje

Tentoonstelling ‘Stories Plants Tell, Flora Batava:1800 -1934’
vanaf 17 mei
Universiteit Wageningen Speciale Collecties
Droevendaalsesteeg 2, Building 102, 6708 PB Wageningen
website

Online bladeren door gedigitaliseerde delen, klik hier.

Iedereen heeft wel meegekregen dat huis, tuin en park van Huis Landfort zijn gerestaureerd. De officiële opening volgt binnenkort, maar bezoek is nu al mogelijk (op vrijdagen); zie hier.

Eén van de dingen die je in de tuin zult gaan zien zijn bloemperken. Mij gaat het nu even om de afbakening, de perkhekjes. U kent ze vast van Duitse en Franse tuinen, met in Duitsland ook die terracotta ‘ziegeln’ (hoe heten die dingen ook alweer? Beetziegeln?).

De Nederlandse IJzergieterij van L.J. Enthoven Co en de Maatschappij IJzergieterij De Prins van Oranje beiden uit ’s-Gravenhage leverden rond 1860 die soort ‘bloemperkhekjes’ en ‘perkhekjes’. Bij het doorlopen van verschillende buitenlandse catalogi (zie hier) kwam ik nog veel mooie voorbeelden tegen.
Jan Holwerda

Ontwerp voor Hof te Dieren (1877), C.E.A.Petzold. Rood omcirkeld de in plattegrond amoebe-vormige bosjes die vandaag de dag in het veld te vinden zijn.

Na de Petzold studiedag van vorig jaar (zie hier) legde ik de ontwerpen voor Hof te Dieren eens naast topotijdreis en AHN. Typerend voor Petzolds ontwerpen zijn o.a. die in plattegrond amoebe-vormige bosjes. Groepen met losse punten, veelal met soortna(a)m(en) erbij genoteerd, zullen boomgroepen met enkel bomen zijn. De bosjes staan zonder soortnamen op het ontwerp en zullen beplantingseenheden van bomen en heesters weergeven en zijn sturend voor wat betreft de zichtlijnen.
De ontwerpen voor Hof te Dieren laten die ‘amoeben’ ten noorden en ten zuiden van het kernpark zien. Aan beide zijden zijn bosjes gerealiseerd, maar ten zuiden veel minder dan het ontwerp weergeeft. Bekijk je de bestaande bosjes aan de zuidzijde op AHN dan tekent zich die amoebe-vorm in reliëf af. Er ligt een greppel om de bosjes, in de vorm als op het ontwerp. Bij de meest westelijke zie je een ten opzichte van et ontwerp wat grotere groep met een afwijkende vorm, maar hierbinnen zie je veel vager dezelfde vorm als op het ontwerp. Het bosje is schijnbaar later in de tijd uitgebreid en opnieuw van een omringende greppel voorzien.
Van welke datum de greppels zijn is niet bekend. Gelijktijdig met de aanleg van de bosjes? Of op een later moment? Hoe dan ook, hoe leuk, een ontwerpvorm gekrast in het veld. Volgende week verder, zie hier.
Jan Holwerda

Genoemde amoebe-vormige bosjes op AHN.