De pilaren van het schavot waarop Egmond en Hoorn werden onthoofd staande in het park van Bonley, Quirijn Maurits Rudolph Verhuell (Bron: Streekarchief Voorne-Putten)

Op 5 juni 1568 werden Van Egmont en Van Horne onthoofd op de Grote Markt van Brussel. Vervolgens begon de Nederlandse Opstand (Tachtigjarige Oorlog). Van Egmont was Lamoraal I van Gavere, graaf van Egmont. Gavere is een dorp aan de Schelde, tussen de steden Gent en Oudenaarde.

In 1826 maakte Quirijn Maurits Rudolph Verhuell een tekening met ik denk op de achterzijde het volgende: ‘Pilaren van het schavot waarop Egmond en Hoorn onthoofd werden en hun hoofden ten toon gesteld; aangekocht door een van van Egmonts afstammelingen, de prins de Gavres, en geplaatst bij het park van Bonley — Door mijn Vader naar de natuur getekend toen wij bij den Hr. Van Lockhorst op het kasteel Bonley gelogeerd waren.’

Pilaren, kolommen e.d. in tuin of park da’s één, maar de schavotpilaren waarop het hoofd van een voorvader stond da’s toch even wat anders. Voor Van Lockhorst was het geen voorvader maar zal het een vaderlandse held zijn geweest. Als je op de pilaren inzoomt en deze vergelijkt met die op de afbeeldingen met het schavot in Brussel, dan willen ze qua vorm nog al eens verschillen, maar uiteindelijk komt een gelijkende ook wel naar voren.

Kasteel Bonley of iets wat qua naam er op lijkt en van Van Lockhorst was, kon ik niet lokaliseren. Vast een verschrijving. Doen jullie eens een poging!
Jan Holwerda

Slangevecht (Breukelen) met L.C. Dudok de Wit alias Kees de Tippelaar en ‘gezelschap’.

Het is een ansichtkaart met Slangevecht te Breukelen, maar het gaat even niet om het huis. Op de fiets voor zijn huis zit L.C. Dudok de Wit alias Kees de Tippelaar. Het gaat om het schot links van het huis, inderdaad zo’n beschilderd schot als vaker naar voren gebracht (zie hier). En dan dat hele gezelschap … aan (etalage)poppen. Zoom zelf even in (hier). Het lijkt een gemengd gezelschap van pop en mens. Wim Meulenkamp heeft er vast over geschreven want dat schot staat me ergens van bij.

Figuratief kaartje van het huis de Wildenborch zoo als het was in het jaar 1828

Thuis kwam ik in een doos ‘rommeling’ dit kaartje met de Wildenborch (Vorden) tegen: Figuratief kaartje van het huis de Wildenborch zoo als het was in het jaar 1828. Van de hand van Willem Staring (1812-1895), staat op de achterzijde van de op karton geplakte foto. Gelijk de Kadastraal Minuutplan erbij gepakt. De Verzamelplan draagt het jaar 1825. De overeenkomsten zijn groot. Willem heeft als het ware de KMP ‘ingekleurd’. Maar er zijn toch ook wat meer verschillen. Zelf lekker kijken.
Jan Holwerda

De Wildenborch op uitsnede KMO (1825)

Uit La Perspective pratique … (1642), Jean Dubreuil.

Een tijd terug kwam het draadraam (grille de design of grille de perspective) al een keer naar voren (hier, hier en hier). Nu zie ik een afbeelding in een Frans werkje: La Perspective pratique … van Jean Dubreuil uit 1642 (hier) en latere edities. En daar staat ook onderstaande afbeelding in. Bijhouwer schoot door m’n hoofd, en da’s 3 eeuwen later. Na bladeren door zijn Perspectief-constructie zonder verteekening voor tuinontwerpers (1938), Waarnemen en ontwerpen in tuin en landschap (1954) en Nederlandsche tuinen en buitenplaatsen (1942) dan snap ik de gedachte wel, maar die tekeningetjes van Bijhouwer zijn veel ‘rijker’ en blijven zo aansprekend.
Jan Holwerda

Uit La Perspective pratique … (1642), Jean Dubreuil.

Tweemaal een Gezicht over de Vecht op het dorp Loenersloot en het kasteel Loenersloot, van Dirk Verrijk uit 1760-1776. Wat zou Dirk gedacht hebben? Ik ben er nu toch, dus gelijk maar twee? Of sh.t te groot gestart, past er net niet op, nog maar één? Of twee voor de prijs van één? Of leuk voor later, zoek de tien verschillen?

Houdt op in mijn tuin te wroeten Spaanse beren! (ca. 1580), met Spaanse zwijnen die buiten Holland gehouden moeten worden. Bron: Rijksmuseum Amsterdam. inzoomen

Ik kende wel de spotprent van circa 1580 met Houdt op in mijn tuin te wroeten Spaanse beren! (varkens). Eén van de velen uit de Nederlandse Opstand (Tachtigjarige Oorlog). En zegels en munten met de Hollandsche Tuin van ouder datum zijn natuurlijk ook bekend. Twee eeuwen later is er de spotprent De Hollandsche tuin, van onkruid gezuiverd (circa 1787). In tijd de andere kant op, de oorsprong lijkt eind 14e eeuw te liggen met de Orde van de Hollandse Tuin van de latere Willem VI. Meer over die achtergrond en voorbeelden van die vroege Hollandse tuinen is hier te vinden.

De Hollandsche tuin, van onkruid gezuiverd (circa 1787). Kruiwagens vol hoofden worden de tuin uitgereden. Bron: Rijksmuseum Twente. inzoomen