De zuilen bij Landgoed Hooghalen (Hijken).

Vorige week stond er een mooie foto met twee zuilen op linkedin, met de vraag ‘Wie herkent deze zuilen en weet waar ze nu staan? Ze stonden op landgoed Hooghalen ten noordoosten van Hijken in Drenthe. Heel snel was er al een antwoord: ze staan nu bij Rustoord bij Esbeek in Noord-Brabant. Hoe mooi dat zo’n oproep werkt!

Huize Rustoord dateert uit het begin van de vorige eeuw. In het voorjaar van 1920 begon de levensverzekeringsmaatschappij ‘De Utrecht’ (latere AMEV) op haar gelijknamige landgoed met de bouw van dit monumentale vakantiehuis, voor de medewerkers van de verzekeringsmaatschappij die er hun vakantie konden doorbrengen (op de website van Rustoord wat historische foto’s).

Maatschappij De Utrecht verkreeg in de jaren 30 van de vorige eeuw ook gronden nabij Landgoed Hooghalen en het landgoed zelf in of rond 1950. Ergens nadien zullen de zuilen zijn verplaats naar Esbeek, neem ik aan.

De hekpalen bij Rustoord (Esbeek, 1990).

Nu is de huidige locatie wel bekend, maar waar stonden ze voor Landgoed Hooghalen is dan mijn vraag? De foto laat toch zuilen zien die ouder ogen en het monumentenregister zegt inderdaad dat ze 18e-eeuws zijn. En met de wetenschap dat Landgoed Hooghalen vanaf ca 1930 werd ontwikkeld is dan mijn vraag ‘Waar kwamen ze vandaan?’

De heidegronden van Landgoed Hooghalen werden door de firma Blaauboer makelaar uit Amsterdam aangekocht en mevrouw Elisabeth Maria Blaauboer-Bezier legde de eerste steen voor de aldaar in 1934 gebouwde boerderij. Haar zoon Jacques-Jean runde toen de firma, zijn opa Jan en vader Dirk deden dit voor hem. De Blaauboers werkten vanuit Amsterdam en woonden in Bussum. Handelend in vastgoed zullen ze veel gebouwen e.d. hebben verhandeld en ongetwijfeld genoeg afbraak zijn tegengekomen… En in de omgeving van Amsterdam, het Gooi en de Vecht zijn (veel) buitenplaatsen, kastelen e.d. afgebroken; die zuilen kunnen daar maar zo zijn vrijgekomen.
Aardig is vervolgens een krantenbericht over een gevelsteen in het bezit van de heer ‘D. Blaauboer jzn makelaar’ die hij had aangetroffen ‘bij een handel in afbraak in een der grensgemeenten onzer stad’ (Amsterdam 1930). Heeft hij daar die zuilen op de kop getikt? Dan nog, ‘Waar kwamen ze vandaan?’…
Jan Holwerda