Rots en waterval, van Leonard Springer, op de Algemeene tentoonstelling te Haarlem in 1889 (Bron: Noord-Hollands Archief groot1 groot2)

Niet onbekend is de foto van de 10 meter hoge rotspartij en waterval op de 35e Algemeene tentoonstelling van vee, voortbrengselen van en werktuigen voor den landbouw georganiseerd door de Hollandsche Maatschappij van Landbouw van 11 tot 16 september te Haarlem; op het grasveld ten zuiden van den Haarlemmerhout. Toch nog even naar voren brengen, want indrukwekkend blijft het.

Op 5 september 1889 viel te lezen: In den hoek is door den tuinarchitect Leonard Springer voor rekening van den heer Visser van Hazerswoude, voorz. van het hoofdbestuur, een 10 meter hoog rotsgevaarte opgesteld, met groene heesters overvloedig beplant, en waarvan een waterval afstroomt. Het noodige water wordt verkregen door een diepe put op het terrein gegraven, waaruit het door middel van stoomkracht tot een hoogte van 10 meter wordt opgevoerd. Deze rotspartij met waterval maakt een prachtig effect tegen het hooge geboomte van de Spanjaardslaan.

Genoemde financier was advocaat en politicus Dirk Visser, heer van Hazerswoude, eigenaar van de buitenplaats Westerhout (Heemstede) en voorzitter van de tentoonstellling-organiserende Hollandsche Maatschappij van Landbouw.

Gouden medaille voor Leonard Springer (Bron: Teylers Museum)

Springer ontving een gouden medaille voor zijn waterval. Een extra bestuursprijs, ook een gouden medaille, was er voor ‘stoommachine en pompmachine tot opvoering van het water voor den waterval (200.000 liters water per uur)’. Een andere krant omschrijft het anders ‘een gouden medaille voor de locomotief, die het water voor den waterval naar boven bracht.‘

Rots en waterval, van Leonard Springer, op de Voedings tentoonstelling te Amsterdam in 1887 (Bron: Noord-Hollands Archief

Twee jaar eerder stond Springer ook al met een waterval, toen 4 meter hoog, op twee in tijd aansluitende tentoonstellingen te Amsterdam: ‘Een der zijzalen aan de westzijde van het gebouw, is als serre ingericht Aan de zuidzijde is men thans bezig met het aanbrengen van een rots van welker top een waterval van 4 meter zich in een bassin zal neerstorten. Zware blokken natuurlijke steen (Andernachsche lava) worden als constructie-material gebezigd. Bloemen en heesters zullen het geheel bedekken. Het zou te wenschen zijn dat dit fraaie werk, onder leiding van den heer Sprenger [sic] aangebracht, niet uitsluitend voor de bloemen-tentoonstelling bestemd bleef, zooals aanvankelijk bepaald is, maar dat het in stand gehouden wordt om ook by de voedings-tentoonstelling tot opluistering te dienen.

In p. 30 in Constance D.H. Moes, L.A. Springer Tuinarchitect Dendroloog 1855-1940 (2002) staat een foto met bewuste waterval. Het is dus niet de Internationale Tuinbouwtentoonstelling zoals het bijschrift aangeeft.
Jan Holwerda