Hoe men een tuin copieert (1907)  Bron: weekblad Buiten 1907-4

Verder in de tijd ga je van tekenaar over op fotograaf, in deze korte serie ook even.
In de eerste jaargang nummer 4 van Buiten, geïllustreerd weekblad aan het buitenleven gewijd staat een artikel met de titel ‘De artistieke eigendom’. Nu zouden we zeggen over het intellectuele eigendomsrecht, en dan met name het modellenrecht en auteursrecht, betreffende ontwerp of creatie van een (tuin)architect. En om even te citeren: ‘Ook het aanleggen van tuinen is een kunst en een zeer moeilijke zelfs, en wederom wil ik er even op wijzen, dat het toch onbehoorlijk mag genoemd worden, wanneer men in deze het werk van anderen, die er wèl voor betaald hebben, eenvoudig overneemt, door zulk een tuin brutaalweg na te teekenen’. Of te fotograferen zoals de bovenstaande foto ter illustratie laat zien.

De fotograaf Vogt en zijn vrouw bij de woonwagen Buiten (1909)  Bron: weekblad Buiten 1910

Nog een fotograaf aan het werk is August Frederik Wilhelm Vogt (1871-1922), hier met een woonwagen met fotografiebenodigdheden en donkere kamer aan boord. Vogt werkte als ‘photograaf’ voor onder andere het weekblad Buiten en maakte vele foto’s van ook kastelen en buitenplaatsen, en van hun tuinen en parken.

Van 30 juni tot 31 oktober maakte hij met die woonwagen een reis door Nederland, vanaf Amsterdam via de Vecht, Utrechtse Heuvelrug, Gelderse Vallei, Veluwezoom, Noord-Limburg, en door Limburg afzakkend tot Roermond. En onderweg schoot hij foto’s van menige kasteel, buitenplaats en tuin. Zijn ‘reisverslag’ verscheen in delen in 1910, met uitzondering van een special over het bezoek van de Duitse keizer aan Middachten in 1909 (4 dagen na dat bezoek verscheen de special al!). Zijn foto’s zijn in vele jaargangen van Buiten te vinden en vandaag de dag grijpt menig historisch onderzoek en publicatie nog op dit fotomateriaal terug. Over Vogt en zijn trip schreef ik in 2015 de bijdrage ‘Een uiterst ondernemende photograaf’ voor het ter ziele gegane blad Arcadië, download hier en hier.
Jan Holwerda