Huize De Lichtenbeek te Arnhem (Jan Ta Kranen), door Nicolaas Tra Kranen
Bron: Nationaal Archief  Foto: Joost Gieskes

In 2010 bezocht ik met Wim M en Arinda vd D Vilsteren. Wim toonde de hermitage aldaar, met zijn interieur en het nabijgelegen (schijn)graf. Een ensemble volgens het boekje, lees voorbeeldenboek, en in zijn compleetheid een zeldzaamheid. Dat deed me denken aan een korte tekst over een hermitage met een en ander bij Lichtenbeek (Arnhem). Maar hoe zat dat ook alweer? Van teruglezen, via verder zoeken en verzamelen van materiaal over Lichtenbeek en Vijverberg, kwam het uiteindelijk tot mijn artikel ‘Een vroeg-landschappelijke wandeling over Vijverberg bij Arnhem’ (Cascade bulletin 2012-1).

Digitaal zoeken leverde o.a. de volgende hit: Tekening(en) van Lichtenbeek door Nicolaas Tra Kranen, in het Nationaal Archief te Den Haag. Even op en neer vanuit Elst om de tekening te zien was wat veel van het goede, maar gelukkig wilde Hagenaar Joost G. het stuk opvragen en foto’s schieten (Joost, weer veel dank). Het bleek een prachtige tekening door Nicolaas Tra Kranen voor oom Jan Tra Kranen (1786-1858), de toenmalige eigenaar van Lichtenbeek. De tekening viel helaas buiten het bestek van het artikel en ik heb het toen niet opgenomen. Daar bleef het in eerste instantie bij.

Huis – Eversberg .1870  Bron: Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie

Tot ik me in 2012 voorbereidde op een lezing in Nijverdal. Zoekend naar materiaal uit die omgeving vond ik in de beeldbank van het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie drie kleurrijke, prachtige tekeningen van Huis Eversberg. Uit 1870, maar anoniem. Ze deden direct aan de tekening van Lichtenbeek denken. En wie was in dat jaar de eigenaar van Huis Eversberg? Van 1862 tot 1872 bleek het Nicolaas van Taack Tra Kranen (1819-1890) te zijn, de maker van de tekening van Lichtenbeek. Ik schrijf het drietal tekeningen dan ook toe aan Nicolaas.

Lang leve de mogelijkheden van digitaal zoeken en beeldbanken (en Joost).
Jan Holwerda

Huis Eversberg 1870  Bron: Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie

voorplein en allee / Eversberg 1870  Bron: Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie