Vorige week lanceerde het Kadaster topotijdreis.nl. Over 200 jaar topografie, op 18 februari 1815 werd het Topographisch Bureau namelijk opgericht; zie hier voor het bericht.
Mooi hoor. Schermbrede weergave van kaartmateriaal, inzoomen op de kaart en daarmee overgaand op meer gedetailleerd kaartmateriaal en door over de tijdbalk links te schuiven, ouder dan wel recenter kaartmateriaal voorgeschoteld krijgen. Fraai, maar toch…

In 2003 was er DeWoonOmgeving. Hier kon je complete kadastrale minuutplannen zien en downloaden (oké, traaggg). Had ik het laatste toentertijd maar gedaan. Want in 2007 kwam er watwaswaar.nl. Prachtig, maar… Een te klein display window, geen downloadoptie, laat staan een download ineens van bijvoorbeeld een compleet minuutplan.
En in 2008 was het Kadaster er met www.historiekaart.nl. Ik denk omdat het Kadaster de bronhouder van de topografische kaarten in watwaswaar.nl is ; dus een eigen viewer op eigen materiaal moet je maar denken. Deze viewer was wel schermgroot, maar niet stabiel en verdween weer geruisloos. Nu opnieuw een eigen viewer, met jammer genoeg beperkt additioneel materiaal (Kraaijehoff ca. 1820).

Gedigitaliseerd materiaal moet bekeken kunnen worden, beeldbanken en viewers maken dit mogelijk. Voortschrijdende technische mogelijkheden resulteren in steeds weer nieuwe invullingen, lees technische oplossingen. Beeldschermvullende weergave i.p.v. een klein display window, vergaand inzoomen i.p.v. een grootte. Prachtig allemaal, maar laat het daar a.u.b. niet bij. Steeds nieuwe viewers op steeds dezelfde kaarten is een te beperkte vooruitgang. Laat die vooruitgang hand in hand gaan met verdergaande digitalisering. Het landdekkende materiaal, denk aan kadastrale minuutplannen en topografische kaarten, is nu al een langere periode via het beeldscherm te bekijken, maar waar blijft aanvullend kaartmateriaal? Denk aan dat van bijvoorbeeld De Man, Hottinger enz. Oké, niet landdekkend, maar wel belanghebbend. Veel ligt in het Nationaal Archief, veel is aldaar al beschikbaar (denk aan Kaarten van Zuid-Holland of de 4.TOPO kaarten van ca. 1850, maar niet heel NL), maar nog veel, veel meer ligt te wachten…

watwaswaar.nl en topotijdreis.nl beiden maar blijven/gaan gebruiken, want de eerste biedt kadastrale minuut- en verzamelplannen, en topografische materiaal uit 1830-1850 en uit 1850; en de tweede biedt display op schermbreedte…
Jan Holwerda

(en ja, allerlei archieven, provincies en anderen hebben zo hun viewers op eigen kaarten en deels hetzelfde materiaal; het bovenstaande is dan ook verre van een overzicht; ik wilde alleen het punt maken)