Maandelijks archief: juni 2013

WUR Groen Erfgoed database en meer.

Geplaatst op door
Beantwoorden

In een eerder bericht sprak ik over het vernieuwde TuinPad. Was ik toch te snel, de nieuwe database heet Groen Erfgoed en daarom volgt nu het latere officiële bericht van WUR Speciale Collecties. Zeker ook vanwege de vermelding dat niet alleen De natuur bezworen (zie 28 mei), maar ook Springers Bibliografisch overzicht gedigitaliseerd is (wat was ik ooit en lang blij met m’n gekopieerde versie).  JH

Groen Erfgoed is een database die literatuur over historische tuinen en parken en over de geschiedenis van de tuin- en landschapsarchitectuur in Nederland bevat.
Groen Erfgoed is de opvolger van TuinPad. In de database zijn voornamelijk bibliografische gegevens van tijdschriftartikelen, (hoofdstukken uit) boeken en rapporten in te vinden en waar mogelijk wordt er gelinkt naar de digitale versie. Drie publicaties zijn recent speciaal voor Groen Erfgoed gedigitaliseerd: dé inleiding tot de Nederlandse tuingeschiedenis De natuur bezworen (1998), dé bibliografie van Nederlandse plantencatalogi Paradisus Batavus (1983) en het oude Bibliografisch overzicht, van Leonard A. Springer (1936).
Groen Erfgoed biedt een literatuuroverzicht ten behoeve van cultuur- of kunsthistorisch onderzoek. De literatuur kan een hulpmiddel zijn bij de conservering, behoud en ontwikkeling van groene monumenten in Nederland. De database wordt gemaakt en onderhouden door Speciale Collecties, waarbij gebruik gemaakt wordt van de (tijdschriften)collectie van Bibliotheek Wageningen UR. Naast Groen Erfgoed biedt Speciale Collecties database TUiN aan, een database waarin het oeuvre van de belangrijkste Nederlandse tuin- en landschapsarchitecten (1570 t/m de 20ste eeuw) met tuinontwerpen en aanvullende informatie ontsloten wordt. Uw reacties en aanvullingen zijn van harte welkom.

Uit de tuin van Koningshuis te Rhenen.

Geplaatst op door
Beantwoorden

 
Verkoop van ’tuinartikelen’ alle staende in en ontrent het Schone Paleys tot Rhenen.
Amsterdamse Courant van 14 februari 1704. Klik hier voor grote versie.

Zoals menigeen misschien weet is wordt er gewerkt aan een ontwerp voor het digitale paleis van Frederik van de Paltz, een kleinzoon van Willem van Oranje, te Rhenen.
Je kunt nu al vrij rondwandelen of met een gids rondgeleid worden in het digitale Koningshuis, maar de tuinen moeten nog ontworpen en ingericht worden.

Mij werd in dit verband door Ben van Laar de bovenstaande pracht-advertentie aangereikt uit de Amsterdamse Courant van 14 februari 1704. De verkoop van deze artikelen speelt ongeveer zeventig jaar na de aanleg van de tuin. Grote kans dus dat het hier nog om attributen gaat uit de begintijd van de tuin. Voor degenen die het niet goed kunnen lezen, het gaat om drie tot vijf meter hoge (zaaddragende) taxus piramides; jeneverbes piramides; buxus piramides; taxus heggen, latwerken (voor tegen de muren); houten piramides; schuttingen; houtgewas van deze heggen (???); een sterrenbos; en een schuurberg. Met het sterrenbos zal bedoeld zijn het hout in het sterrenbos en de laanbomen en met de schuurberg zal m.i. bedoeld zijn een schuur, waar bovenop het hooi wordt bewaard.

Om subsidie te verkrijgen is een eerste idee aangeleverd, maar nu is wel vast komen te staan dat de tuin ook daadwerkelijk een formele Hollands classicistische siertuin heeft gehad, die misschien in 1704 wat werd gerenoveerd. CO.


St. Cunera-kerk te Rhenen (1644), Pieter Saenredam. Bron: Teylers Museum
Links het Koningshuis naast de Cunera-toren en rechts de kerk, en heel toevallig ook nog een hooiwagen.

Wat is de topografische locatie?

Geplaatst op door
7


Poort door een begroeide wal, Carel Lodewijk Hansen.  Foto: RKD.
Klik hier voor grote versie.

Geachte dames en heren van het Tuin Historisch Genootschap Cascade,
Op advies van Laurens Schoemaker, conservator bij het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie in Den Haag stuur ik u een foto van een schilderij door de 18e/19e eeuwse schilder Carel Lodewijk Hansen ( Amsterdam 1765-Vaassen 1840). Het werk laat een poort door een begroeide wal zien. Mijn vraag is aan u is op basis van deze foto een vermoeden uit te spreken over de topografische locatie die op het werk wordt verbeeld.

Alvast mijn dank voor uw expertise,
met vriendelijke groet,
Frank Welkenhuysen

Illegale bomenkap tijdens renovatie Randenbroek.

Geplaatst op door
3

Afgelopen najaar en winter ontstond er veel ophef in Amersfoort over de kap van bomen tijdens de renovatiewerkzaamheden aan Park Randenbroek. Vaste prik, denk je dan, en laat het zitten. Maar de klachten werden specifieker en betroffen op een gegeven moment meldingen dat bomen werden gekapt die niet op de kaplijst staan.
De gemeente reageerde traagjes, maar liet uiteindelijk het werk stilleggen en een onderzoek verrichten door bureau Eelerwoude. Het resultaat is in deze PDF terug te vinden.

Zelf sta ik te ver af van de dagelijkse praktijk van projectgericht onderzoek en behoud van groen erfgoed, maar dit lijkt me een behartenswaardig rapport voor ieder die daar wél direct bij betrokken is. Uiteindelijk blijkt dat hoe gedetailleerd kap- en snoeiplannen ook zijn, de crux ligt in de uitvoering, en de controle daarop van projectleiders en uitvoerders. In dit geval was alles zo (schijnbaar) gedetailleerd, dat er een vals vertrouwen ontstond, waardoor signalen over missers niet tijdig werden opgepikt.

Overigens verdient de gemeente lof voor het feit dat zij dit rapport hebben laten opstellen en zo snel in de publiciteit hebben gebracht. Ze konden misschien weinig anders, maar toch. De reactie van de gemeente Amersfoort valt hier te lezen.

(Overigens staat ‘behartenswaardig’ in dit geval niet gelijk aan ‘leeswaardig’. Ik waarschuw taalpuristen vast voor enkele kiespijnmomenten per pagina…)

HvdE

Cascade bulletin 2013-1 is uit.

Geplaatst op door
Beantwoorden

Afgelopen week verscheen het Cascade bulletin 2013-1.
Het lustrum-thema van CASCADE is Openbaar historisch groen en daarom bijdragen rond dit thema van Sandra den Dulk, Leo den Dulk en Christie Weduwer. Sandra en Christie schreven ieder een meer algemene bijdrage over volksparken en leverden beiden ook een meer specifieke bijdrage: Sandra over het Oranjepark te Nunspeet en Christie over het Volkspark te Enschede.
Leo leverde een bijdrage over het plantensortiment van Mien Ruys in de wederopbouwwijken. En Christian Bertram sluit af met de schriftelijke weerslag van zijn ideeën, gedachten en commentaren als uitgesproken op het mini-symposium 25 jaar Cascade.

Helaas is er ook iets mis gegaan. De afbeeldingen op p. 14 en 20 zijn niet compleet afgedrukt. De redactie betreurt dit zeer! Daarom bij deze beide pagina’s in een PDF. Deze kunt u hier downloaden, bekijken en zelf naar believen printen.

 

The historiography of landscape design and management.

Geplaatst op door
Beantwoorden

Cascade donateur Jan Woudstra kwam met het verzoek deze conferentie onder uw aandacht te brengen:

The historiography of landscape design and management: why is the profession so disengaged?   International Conference, University of Sheffield, 20-21 sept

Over the past two centuries the profession of landscape architecture has evolved from its original meaning of those designing the buildings for parks and gardens to that of being involved in a much wider range of environmental issues. The practices of landscape design and management are of course much older, but despite this rich heritage landscape architects have been reluctant to engage with the full history of their profession, which has mainly been written by others.

The aim of this conference is to encourage a debate about the discipline, scrutinising how it tells its own history, how history is used within the profession and how others see this.

Het volledige programma voor deze 2-daagse conferentie met excursie vind u hier. En online boeken doet u hier.

Amsterdamse Open Tuinen Dagen.

Geplaatst op door
Beantwoorden

400 Jaar Grachtentuinen
Op 14, 15 en 16 juni wordt een verborgen deel van Amsterdam zichtbaar als 25 tot 30 particulieren en instellingen hun tuinen openstellen voor het publiek. In 2013 staan de Open Tuinen Dagen in het kader van: 400 Jaar Grachtentuinen.

Amsterdam viert dit jaar het 400-jarig bestaan van haar grachtengordel en daarmee ook van haar grachtentuinen. Bij de aanleg van de grachten werd er niet alleen plaats ingeruimd voor bomen aan de voorzijde, maar ook voor grote tuinen aan de achterzijde van de huizen. Dankzij Amsterdams strenge wetten, de ‘keuren’, zijn de meeste tuinen door de eeuwen heen gespaard gebleven en geven ze ons nu een boeiende blauwdruk van vier eeuwen tuinhistorie.

Tuinliefhebbers krijgen de unieke kans een wandeling te maken langs de groene geschiedenis van de stad: bleekvelden, formele parterres, eeuwenoude bomen, bloeiende planten, bijzondere tuinhuizen en ornamenten, van zowel klassieke als hedendaagse tuinen.

Openingstijden: vrijdag 14, zaterdag 15 en zondag 16 juni van 10.00 tot 17.00 uur
Toegangsprijs: passe-partout € 15,00 (hiermee kunt u alle tuinen eenmaal bezoeken)
Verkoop- en startadressen: o.a. Bijbels Museum, Herengracht 366-368; Museum Van Loon, Keizersgracht 672 en Museum Willet-Holthuysen, Herengracht 605
Voorverkoop via de Amsterdamse VVV (www.iamsterdam.com).

Het passe-partout bevat een korte beschrijving van alle tuinen en een stadskaart waarop is aangegeven waar deze zich bevinden. Op alle dagen vaart een boot langs de verschillende adressen.

Meer informatie is te verkrijgen via: www.opentuinendagen.nl , info@opentuinendagen.nl of het speciale tuintelefoonnummer: 020-3203660.

 

Groenendaal, van buitenplaats tot wandelbos.

Geplaatst op door
Beantwoorden

 
Links: ontwerp voor Meer en Berg, door D. Marot, uit ca. 1730.
Rechts: een van de ontwerpen voor Meer en Berg, door J.D. Zocher sr., uit 1794.
Bron: resp. beeldbank NH Archief en Kaartenkamer Willem Overmars.

Groenendaal, en dan natuurlijk ook Meer en Berg, te Heemstede. Als je dat zou moeten illustreren… Door m’n hoofd schieten ontwerpen van Marot en Zocher sr., ansichten met de schelpen-nis of walvischbank, de bokaal van Sang met de twee bergjes met Turkse tent, de toegangspoort met de torens. Of… of … of… Er is zoveel materiaal, je zou er een boek mee kunnen vullen. Nou, dat is gedaan, vorige week kwam Groenendaal,
van buitenplaats tot wandelbos uit. Een mooi boek!

Zes grote hoofdstukken en een groot aantal kleinere onderwerpen, 240 pagina’s, heel veel afbeeldingen, veelal in kleur, € 24,95.
– Een ‘kloek en frisch’ besluit. De aankoop van Groenendaal in 1913, door Marc de Bruijn;
– Nu groen en daal – ooit duin en kaal? Het wisselend lot van het bos in Zuid-Kennemerland, door Frits David Zeiler;
– Van buitenplaats naar wandelbos. Groenendaal en de buitenplaatsen tussen Heemstede en De Glip, 1600-1913, door Christian Bertram;
– De Algemene Begraafplaats. Een goede buur van Groenendaal, door Leon Bok;
– Groenendaal na 1913. De schatkamer gaat open, door Wim de Wagt;
– Van Flora tot Floriade. De bloemententoonstellingen in Groenendaal, door Michiel den Ruijter.
Zie ook PDF, verkrijgbaar via de boekhandel en te bestellen bij Historische Vereniging Heemstede Bennebroek.

Enne, zonder boek (al) veel lezen en zien, kijk dan op ilibrariana.wordpress.com van Hans Krol, bv Groenendaal: literatuur, kaarten en illustraties + Flora’s.  JH