Thaumaturgus physicus Physicus sive Magia Universalis Naturae et Artis (1659),
P. Gaspare Schotto.

De titelpagina van Thaumaturgus physicus (1659) van Kaspar Schott laat een tafereel zien waarin een gekroonde figuur met zijn stok de tulpen in een achtkantig bloembed stukslaat. Achter hem staat een figuur in militaire uitrusting. Aan de andere kant van het  bloembed staat een landman met een staf het tafereel aan te zien. Ongetwijfeld heeft de afbeelding een moralistische strekking, maar ik vermoed dat er ook verwezen wordt naar een verhaal. Weet iemand welk verhaal dat is?
Leo den Dulk

Set of pruning tools (1575-1600); deels verguld en ingelegd met parelmoer.
Bron: The Metropolitan Museum of Art, New York.

Zondag 3 maart, 14.00-15:00 uur.
Museum Boerhave, Lange St. Agnietenstraat 10  2312 WC Leiden
Zie ook Salonlezingen.

Lezing rondom Leydse Weelde door dr. Erik A. de Jong: Vertumnus aan het werk: de ontwikkeling van tuingereedschap rond 1600.

Tuinieren kan niet zonder gereedschap en niet zonder techniek. Maar wat voor gereedschap was er eigenlijk, wat was de betekenis die eraan werd toegekend en hoe zijn bepaalde tuingereedschappen ontstaan? Wat zeggen ze over de relatie tussen natuur en kunst, tussen plant, tuin en mens in de wereld rond 1600? Aan de hand van Europese voorbeelden zal Erik de Jong laten zien dat een nieuwe oriëntatie ten opzichte van planten en tuinen, ook het gereedschap vernieuwde, dat zo van vitaal belang werd voor het ontstaan van tuincultuur in meest brede zin.

Foto: twitteraccount @TuinenHetLoo.

In november van 2012 kondigden de media de renovatie van de tuinen van Het Loo al aan. Twee weken geleden is de Buxus in de Koninginnetuin gerooid.

De Benedentuin, Konings- en Koninginnetuin zijn sinds de aanleg in de jaren tachtig nooit gerenoveerd en dringend aan groot onderhoud toe. Eind 2011 is bekend geworden dat het ministerie van OCW de nodige financiële middelen hiervoor beschikbaar stelt. Eerst worden de Konings- en Koninginnetuin onder handen genomen (2012-2013), daarna in twee etappes de Benedentuin (2013-2014 en 2014-2015).
Deze renovatie omvat o.a.:
– vernieuwing van de ondergrondse beregeningsinstallatie;
– vervanging van de grond;
– vervanging van de versleten hosthaliet-banden door cortenstaal;
– met moderne technieken uitzetten en verfijnen (lager en smaller) van de patronen in de parterres;
– vervanging van de Buxus door Ilex crenata ‘Dark Green’;
– naar nieuwe inzichten aanpassen van de beplanting.  JH

Foto: twitteraccount @TuinenHetLoo.

TuinTerTijd is gestart met de uitgave van een serie publicaties voor en over de tuin(kunst)geschiedenis. In deze reeks zullen tal van (deel)aspecten aan bod komen betreffende dit bijzonder veelzijdige vakgebied.
De serie heeft tot doel onderzoeksresultaten die in de loop der tijd zijn gepubliceerd te bundelen, in te zoomen op een specifiek tuinhistorisch onderwerp of op het leven & werk van een tuinarchitect. De serie wil een bijdrage en stimulans vormen voor het onderzoek naar de tuin(kunst)geschiedenis.
De reeks is bedoeld voor professionals in het vak (en die dat willen worden), eigenaren en beheerders van een historische aanleg en andere geïnteresseerden.

Het eerste deel uit deze reeks publicaties is onlangs verschenen en heet:
‘Johannes Montsche kon zelfs boomen planten daar nimmer boom en stond‘, door Arinda van der Does.
In deze uitgave wordt een uiteenzetting gegeven van datgene wat tot op heden over de achttiende-eeuwse tuinarchitect Johannes Montsche (1734-1799) bekend is, aangevuld met nieuw, vooralsnog inventariserend, onderzoeksresultaat. Gegevens over het leven van Johannes Montsche worden besproken en aangevuld. Vervolgens wordt ingegaan op zijn leertijd in Duitsland. Tenslotte op het mogelijke oeuvre van deze tuinarchitect; een anoniem, ongedateerd tuinontwerp voor Huis te Manpad in Heemstede wordt hier toegeschreven aan Johannes Montsche. En heeft Montsche inderdaad voor J.F.W. baron van Spaen van Biljoen gewerkt en welke buitenplaats bedoelt hij in zijn brief uit 1798? Vele vragen over zijn leven en zijn werk staan nog open, er zijn nauwelijks werken van hem bekend; deze uitgave wil graag een bijdrage en stimulans vormen voor nader onderzoek naar Johannes Montsche en de tuin(kunst)geschiedenis in het algemeen.
U kunt dit cahier bestellen via: info@tuintertijd.nl. Het omvat 34 pagina’s, is volledig in kleur en kost € 13,25 excl. verzendkosten.

Een volgend cahier is in voorbereiding en zal ‘De Rustieke Stijl in Nederlandse tuinornamenten’ behandelen, en wordt geschreven door Wim Meulenkamp.

Zoals u mogelijk weet zijn er jaargangen van de niet meer bestaande opleiding Tuinkunst en Parken te Utrecht (wat nu de Leergang Groen Ruimtelijk Erfgoed te Den Bosch is) die middels een eigen excursieprogramma onderlinge contacten in stand houden, maar zodoende ook aan ‘interne’ kennisontwikkeling doen. Een van de jaargangen houdt aanstaande zondag, 17 feb. dus, een aantal lezingen; onder de noemer Schuurlezing (tuin)archeologie.

Het vindt plaats in de schuur (verwarmd!) van en bij Kees Beelaerts en omvat een drietal lezingen:
11.00 uur verzamelen en thee/koffie in de schuur. Parkeerplaats is toegankelijk via de eerste oprit vanaf de Bergseweg vanuit Vreeland (Bergseweg 18, 3633 AK Vreeland);
11.30 uur Start lezing  + discussie Kees Beelaerts (Erfgoed Hovenier Groenpartners)
Archeologie als instrument om resultaten uit het tuinhistorisch onderzoek te bevestigen of vollediger te maken. De noodzaak om aan de richtlijnen voor tuinhistorisch onderzoek, waardestelling groen erfgoed een archeologische paragraaf toe te voegen. Het verhaal wordt ondersteund door enige voorbeelden;
12.30 uur Lunch (Boterham zelf meenemen, voor koffie wordt gezorgd!);
13.30 uur Lezing + discussie van Geert Overmars (rMA student Archeologie stedelijke ontwikkeling Universiteit van Amsterdam)
Wat is archeologie? Hoe is archeologie in Nederland georganiseerd en hoe wordt dat in de praktijk uitgevoerd. Kan de Nederlandse archeologie lering trekken uit de ervaringen met tuinarcheologisch onderzoek in het buitenland?;
14.30 uur Lezing + discussie van Petra Doeve (tuinhistorisch onderzoeker en student archeologie Universiteit Leiden)
Het potentieel van tuinarcheologie in Nederland nader bekeken. Wat kan archeologie betekenen voor tuinhistorisch onderzoek? Wat kan tuinhistorie betekenen voor archeologisch onderzoek?;
15.30 uur Einde lezingen; voor de liefhebber is er een wandeling over buitenplaats Vreedenhorst o.l.v. Kees;
16.30 uur Napraten of toch naar huis.

Er is beperkte parkeergelegenheid, daarom ook het verzoek om zoveel mogelijk te carpoolen. Op het moment dat de parkeerplaats vol is, is er ook gelegenheid om te parkeren in Vreeland op de parkeerplaats van Greiff (ca. 800 m) Er moet dan ter plekke even een pendeldienst opgezet worden, maar wellicht is dit niet nodig.
Er zijn geen kosten aan verbonden, maar een vrijwillige bijdrage wordt uiteraard op prijs gesteld.

De schuur is nog niet vol, er is nog ruimte voor geinteresseerden en Kees BvB nodigt u van harte uit. Graag aanmelden per email: keesbvb@xs4all.nl.