Vogelvlucht met Huis ter Nieuburg (Rijswijk), J. Julius Milheusser (eind 17e eeuw)
Bron: geschiedenisvanzuidholland.nl (klik aan voor voor een grote! weergave)

In november was er het nieuwtje ‘Huys ter Nieuburch gevonden’.
‘waren ze dat kwijt dan?’ zou je zeggen. In zekere zin wel. Iedereen wist wel dat dit paleis dat stadhouder Frederik Hendrik tussen 1631 en 1634 liet bouwen in het Rijswijkse Bos heeft gestaan, maar de exacte ligging was onbekend. In 1791 liet stadhouder Willem V het vervallen gebouw slopen; de zijgebouwen waren al eerder gesloopt. Op de plaats van het paleis en de tuin liet hij een bos planten en een gedenknaald oprichten en dat zijn, met twee vijvers, de oprijlaan en twee wallen, de enige overblijfselen uit die periode.

Na de Tweede Wereldoorlog was het bos een lege vlakte: al het hout was gekapt en gebruikt als brandstof. Vrij snel na de oorlog zijn nieuwe bomen geplant, maar sindsdien is er nooit een grote onderhoudsbeurt uitgevoerd. Tot nu. Naast onderhoud zal een deel van het bos opnieuw worden ingericht:
– het gebied rondom de Naald wordt een grasveld;
– de heggetjes verdwijnen;
– in plaats van de heggetjes komt er een stenen verhoging die de contouren van het oude paleis Ter Nieuburch laat zien;
– ook het voorplein van dit oude paleis wordt zichtbaar;
– de laanstructuur tussen de Van Vredenburchweg en de Naald blijft gehandhaafd en wordt zelfs doorgetrokken naar de Huys ter Nieuburchlaan.

Om de genoemde contouren zichtbaar te maken dient de exacte ligging bekend te zijn. In het voorjaar van 2010 zijn een grondradaronderzoek en grondboringen uitgevoerd. Dit najaar zijn in enkele kleine opgravingsputten delen van het paleis blootgelegd. En dat gaf aanleiding tot het bericht ‘Huys ter Nieuburch gevonden’.

Het Huis, detail uit vogelvlucht

Oude beelden laten het grootste formaat zien en foto’s van de opgraving laten zien hoeveel er toch nog is gevonden en hoe dicht overblijfselen onder de oppervlakte zitten. Kwestie van zand er over.  JH

Foto’s van de opgravingen. Bron: website Gemeente Rijswijk	Voor meer klik hier