De waterval van Beekhuizen (Velp)  Foto: Laura Fokkema
Daar waar ca. 1790 de grote waterval als op het Cascade logo was.

Na het bezoek van afgelopen zaterdag aan Biljoen restte ons Beekhuizen. Natuurlijk, zou ik zeggen en dat in vele opzichten. Hoe kan het allemaal lopen, nog geen twee jaar geleden op excursie met de Hogeschool Utrecht. Een excursie met Trudi Woerdeman, en wat voor een! Na een geweldige hoosbui werd het droog, het water stroomde langs alle wegen door Velp, behalve waar het hoorde te lopen. Starten bij de waterval die we allemaal zo vaak afgebeeld zien, wat een teleurstelling, zelfs de regen kon er geen verandering brengen, het beeld van het lekkende kraantje van Beekhuizen, ik zal het nooit vergeten. Door de modder ploeteren naar de eerste plek van betekenis; Philemon en Baucis en een gedicht van Trudi. Dus zo was het park bedoeld en zo hoor je het te beleven. De natte modderpaden veranderde in spannende weggetjes en kruiste de romantische beekjes met een gecreëerde schoonheid. Trudi verstaat de kunst je een park te laten beleven en dat hebben we gedaan. Mijn eerste ervaring met het park Beekhuizen, en wat voor één!

De tweede ervaring komt in geschrift. Met het tuinhistorisch onderzoek naar landgoed De Viersprong struikelen we ( Arinda en ondergetekende) over een brief van de dochter van de Utrechtse burgemeester H.M.A.J. Van Asch van Wijck. Zij beschrijft op 2 juli 1838 het landgoed Biljoen als volgt;
xe2x80x9dWaarde Papa, Onze reis is zeer plezierig en voorspoedig geweest, en u kent Gelderland te goed, om niet te begrijpen, welke indruk zijne lieve plaatsen op mij gemaakt hebben. Vooral trof de bevallige ligging van Arnhem mij zeer. Ook de omstreken van Velp zijn beelderig schoon en Rosendaal waar wij gisteren naartoe zijn geweest vond ik ook zeer lief. xe2x80xa6xe2x80xa6 Ik heb gisteren op Biljoen gewandeld alwaar ik het zeer lief vond. xe2x80xa6..    Uw onderdanige en gehoorzame dochter, C.A.A.L Van Asch van Wijck
Ook toen was Biljoen en het gehele Gelders Arcadië in trek om te wandelen en te bezichtigen, kortom zoveel is er niet veranderd. Al was het dat mijn dochter nog nooit een brief op deze wijze ondertekende!

Beleving is het sleutelwoord voor mij als het gaat om Beekhuizen. Een mooie dag en na het prachtige Biljoen van binnen te mogen aanschouwen, zijn we er klaar voor. Een kleine excursiegroep werd gevormd om onze webmaster die natuurlijk zijn huiswerk weer had gedaan. Op naar het romantische Beekhuizen.
Helaas voor iedereen spatte de romantische zeepbel na vijf minuten uiteen toen duidelijk werd dat Jan niet alleen snel kan beschikken over kaarten en gegevens maar ook beschikt over een bijzonder snelle pas. Her en der zagen we prachtige cascade’s en vonden we snel het punt waar de inlaat was geregeld om de beekjes op het landgoed Biljoen te kunnen voeden. Nadat Laura bij de eerste oversteek net niet in de beek belandde was het duidelijk, xe2x80xa6 dit wordt werken vanmiddag.  Aangekomen in het park Beekhuizen kwamen de eerste kaarten boven water en werd op, geheel democratische wijze, door Jan xe2x80x9cvoorgesteldxe2x80x9d een route van twee uur te lopen. Toen we wilde antwoorden bleek Jan reeds op weg.  Het gemêleerde gezelschap van zes mensen was precies groot genoeg en voorzien van voldoende inhoud om nu eens te gaan kijken wat er nog te vinden is van het oude park en wat er nu eigenlijk mee zou moeten gebeuren. Moet gezegd, het gezelschap was dermate interessant qua samenstelling dat ieder park bij voorbaat al een succes zou zijn. Ieder kijkt vanuit zijn of haar eigen vak of interesse naar het park, ieder heeft er ook zijn eigen mening over. En ieder denkt weer aan andere mogelijkheden en heeft andere inzichten. Samen kom je dus verder, een beetje verderxe2x80xa6? Nee, stappen met zevenmijlslaarzen.

En wat we dan wel zagen? Oude paden, open dicht verhoudingen, plekken met sierheesters, cascade’s, bruggen, doorzichten xe2x80xa6 we zagen restanten van tuinkunst. Waar we over spraken? Voornamelijk over de noodzaak deze schoonheid met anderen te delen en mensen te wijzen op hetgeen hier is gemaakt. Kijken met andere ogen, de schoonheid van een oude boom, de dynamiek van water, de verbazing over een aantal scheef geplante bomen in de oevers. Hoe is het gemaakt, wat was de bedoeling, hoe er nu mee om te gaan? Zelf kijk ik als tuinbaas vooral naar de uitvoeringsmogelijkheden en problemen die gaan ontstaan tijdens het werk. Hoe te voorkomen dat reconstructie ontwaard in een afbraak van alle natuur- en cultuurwaarden. De herstelde cascade’s op Laag Oorsprong hebben bij mij nog steeds de uitwerking, was er maar nooit aan begonnen. Hoe het zware materieel zijn sporen achterliet in de bodem op de Cannenburgh, dat mag hier toch niet gebeuren. Meest waardevol van deze middag, een heerlijke wandeling met experts in historisch groen, praten over en begrijpen van elkaars standpunten en gedachten. Een verrijking voor de geest.  Richard Zweekhorst

Meer foto’s, gemaakt door Laura, staan op Picasaweb.

Blik van boven de cascade over de grote vijver  van Beekhuizen (Velp).  Foto: Laura Fokkema