De tuinen van de kleinzoon van Willem van Oranje ( I Hortus Palatinus).

Elisabeth Waller stuurde onlangs een interessant artikel op uit Die Zeit nr. 50, dd. 6 december 2007. (http://www.zeit.de/2007/50/Heidelberg-Schloss). Daarin staat te lezen dat reconstructie van de renaissance-tuin rond Schloss Heidelberg serieus overwogen wordt en op dit moment ter discussie staat. Hans-Joachim Wessendorf heeft met zijn mede-standers een stichting opgericht (http://www.stiftung-hortus-palatinus.de), om zijn doel, de heraamleg van de Hortus Palatinus te verwezenlijken. Op de website van deze stichting wordt de geschiedenis van de tuinen in het kort behandeld en ook vele vragen worden hier aan de orde gesteld. De belangrijkste vraag luidt: xe2x80x9cWerden Bäume gefällt?xe2x80x9d en het antwoord luidt: xe2x80x9dEs gibt auf dem Schlossareal ca. 750 Bäume. Einige wenige Bäume sollen entfernt werden, wenn sie z. B. bereits geschädigt sind oder um eine Blickachse freizumachen.. Alle wichtigen, schönen Bäume bleiben erhalten und werden in den Garten integriert (auch die Turner-Eiche).xe2x80x9d Dat integreren lijkt meer een droom dan werkelijkheid. Zie de foto van de hedendaagse situatie hieronder. Misschien is het een goed idee (denk aan 2008 Cascade-Jaar van actie en reactie) als Cascade-vrienden op deze website ook eens enige kritische opmerkingen zouden plaatsen c.q. vragen zouden stellen. In ieder geval kunnen we hier wel constateren dat in Nederland een dergelijke operatie waarschijnlijk niet (meer) mogelijk zou zijn.

Duheidelberghortuspalatinus  Duheidelberghortuspalatinuszelfdeorienta_3

Waarom is dit project voor Cascade-vrienden nu interessant? De Hortus Palatinus valt onder onze Cascade-doelstelling (stimulering van de geschiedenis van de tuin- en landschapsarchitectuur in Nederland en in gebieden die onder Nederlandse invloed hebben gestaan). We zouden kunnen zeggen dat dit laatste het geval is want de opdrachtgever is namelijk de kleinzoon van Willem van Oranje, Keurvorst Frederik (V) van de Palts, die als teken van liefde voor zijn vrouw Elisabeth Stuart deze tuinen heeft laten aanleggen. In 1615 droeg hij aan de Franse architect Salomon de Caus de aanbesteding op. De Caus woonde vanaf 1590 in London en werkte daar aan vele opdrachten voor het Engelse koningshuis. Naast Nederlandse invloeden heeft de Hortus Palatinus ook zeker Italiaanse, Franse, Duitse en Engelse invloeden ondergaan. In 1619, tijdens de uitvoering, in het begin van de Dertigjarige Oorlog (1618-1648), werd de protestante Frederik tot koning van Bohemen gekozen en in 1620 door de rooms-katholieken verjaagd. Slechts één winter is hij koning geweest. Dit bezorgde hem de naam xe2x80x98Winterkoningxe2x80x99. De tuinen in Heidelberg zijn nooit helemaal volgens het plan van De Caus voltooid. Frederik en zijn vrouw Elisabeth zijn namelijk naar Nederland gevlucht en lieten in Rhenen een nieuw paleis bouwen met bijbehorende tuinen. Wordt vervolgd op volgende weblog. CO.

Lit. Salomon de Caus. Hortus Palatinus. Heidelberg, 1620. Digitale uitgave: http://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/metzger1829.