Naar aanleiding van een pleidooi van Heimerick Tromp voor het oprichten van een denktank over dit onderwerp in Cascade bulletin voor tuinhistorie nr. 2, 2006.
Spiritualiteit schijnt hèt onderwerp van de 21e eeuw te worden. Op landelijke schaal is de trend zichtbaar in onder meer de oplage van het dagblad Trouw, dat als enige krant in Nederland een katern over spiritualiteit heeft en tegelijkertijd ook de enige krant is waarvan het aantal abonnees groeit. In onze eigen kleine kring van Uitgeverij De Hef is het al te merken aan twee recente publikaties: De Van Nelle Monument van de vooruitgang, waarin de moderne architectuur nu eens niet funktionalistisch wordt benaderd, maar vanuit de esotherische leer van de Theosofie. Een ander voorbeeld is het boekje Gids: doolhoven & labyrinten in Nederland waarin ook de spirituele betekenis van vooral het labyrint wordt benadrukt. Zelfs in de restauratie van monumenten is de opleving van de belangstelling voor spirituele onderwerpen zichtbaar, getuige de ophef rond de restauratie van architectuur van K.P.C. de Bazel, waarbij volgens kenners te weinig rekening is gehouden met diens esotherische gedachtegoed. (Naar aanleiding hiervan is zelfs in Amsterdam een symposium gehouden).
Het is dus gelukkig niet zo dat alleen in Duitsland aandacht aan het onderwerp wordt besteed. Tot mijn grote verrassing is het laatste nummer van het Cascade bulletin een overtuigend bewijs van het feit dat de belangstelling voor diepere levensovertuigingen ook in Cascade-kringen actueel is. Geheel los van elkaar getuigen de artikelen van Heimerick Tromp, Carla en Juliet Oldenburger, Leo den Dulk en ondergetekende van deze tendens. De bijdrage van Tromp heeft de Vrijmetselarij als onderwerp, Den Dulk ruimt in zijn onderzoek plaats in voor het socialistisch-modernistische wereldbeeld van Mien Ruys, de Oldenburgers verdiepen zich in kloostertuinen en aanverwante tuinen vanuit Christelijk beschouwing: kruiswegstaties, devotiegrotten etc. Mijn eigen artikel gaat over de invloed van het (Vlaams-Leidse) humanistische gedachtegoed op de ordening in de tuin en het plantenrijk.
De oproep van Heimerinck Tromp komt dus als geroepen: een denktank over spiritualiteit in de tuinkunst! Ik ben er een voorstander van en wil er graag aan mee doen!
Anne Mieke Backer