Sorghvliet door J. van Call en J. van den Aveele


Zorgvliet met oprijlaan en ommuurde parterre tuin, J. van Call (ca. 1690)
Bron: Haags Gemeentearchief

Een nieuwsbericht van het Haags Gemeentearchief over de verwerving van ‘Zorgvliet met oprijlaan en ommuurde parterre tuin’ (ca. 1690) door Jan van Call. Een bericht uit 2006, maar toch nog even aangehaald als kapstok voor een aantal verwijzingen.

Via de beeldbank van het Haags Gemeentearchief kunt u nog meer materiaal van de vervaardiger ‘Call’ vinden. O.a. meer materiaal van Sorghvliet. Ter vergelijking noemt het nieuwsbericht ook de prenten van J. van de Avelen. Bedoeld zal zijn Johan Jacobsz. van den Aveele. Ook van hem zijn er prenten in dezelfde beeldbank.

Nu is er van den Aveele een serie van 17 in kleur in de beeldbank van Catena, Browse by Site Name. Onderaan de rechterlijst, Zorgvliet (The Hague, The Netherlands). Aanklikken resulteert in nieuw window met de 17 afbeeldingen. Een afbeelding aanklikken resulteert in opnieuw een nieuw window met een grotere weergave die nog verder vergroot kan worden.

Voor een ieder die van al dit moois hebberig wordt, de afbeeldingen zijn ook op uw PC te downloaden/saven. Vergroot de afbeelding tot er onder aan staat ‘This is the largest size available’, dan rechtermuisklik en bewaren/saven. Even wat werk, maar zo eindig je met een hele mooie set op je PC.  JH

Tuin- en landschapsarchitect Hans Warnau


Tuin van het Stedelijk Museum te Amsterdam, naar ontwerp van Hans Warnau, 1952
nu sinds kort verdwenen

Afgelopen najaar is een boek verschenen over een voor outsiders tamelijk onbekende tuin- en landschaparchitect, getiteld Tuin- en landschapsarchitect Hans Warnau [1922-1995]: vanzelfsprekende schoonheid, geschreven door Gerrie Andela (kunsthistoricus) en Anja Guinée (landschapsarchitect), en uitgegeven door uitgeverij Blauwdruk te Wageningen. ISBN: 90-75271-23-9; Prijs: 44,00. Met noten, literatuurlijst, werkenlijst en register.

Het is echt een bijzonder boek dat door zijn terughoudende vormgeving wel of niet direct opvalt. Het is maar waar je gevoelig voor bent. Zo was het met de tuinen en parken die Warnau maakte ook. Je moest het zien en de kunst verstaan de eenvoud als ultieme schoonheid te waarderen, dan viel je meteen voor zijn werk en voor zijn persoon. Het boek bestaat uit 2 delen, te weten 5 hoofdstukken die alle verwijzen naar voorbeelden van zijn werk en een tweede deel dat nader ingaat op een aantal van zijn projecten. In het eerste deel komen aan bod zijn Amsterdamse periode (Wederopbouw, tuin Stedelijk Museum); zijn vormgeven met als uitgangspunt het zoeken van de essentie; zijn ervaring met recreatieprojecten; zijn werk in relatie tot de moderne stedenbouw en tenslotte zijn kwaliteiten als leermeester aan de Academie van Bouwkunst en aan de Landbouwhogeschool.

In een volgende Cascad-E-Nieuwsbrief of in het Cascade-Bulletin 2007 wil ik inhoudelijk met een notitie nader op het boek terugkomen.  CO

Dat enkel door een eerdere weblog

   
Bron: Haags Gemeentearchief                        Bron: Dordrechts Museum

Ik was aan het zoeken en ‘bladeren’ in het beeldmateriaal, de beeldbank van het Haags Gemeentearchief. Kwam ik ‘Een symertisch gevormde tuin met daarachter een huis met bijgebouwen’  (1821), door Lamberts, G. (1776-1850) tegen. Geen verdere duiding, maar ik herkende het van een eerdere weblog over een schilderij van Samuel van Hoogstraten.

Bij de tekening ontbrak dus verdere informatie. Nu kan je een aanvulling intikken welke dan door Haags Gemeentearchief verwerkt wordt, aldus gedaan. Hebben ze er ‘Tuin van Samuel van Hoogstraten’ van gemaakt. Kijk zo heb ik het niet opgestuurd, maar na nieuw contact blijkt dat een correcte omschrijving zal volgen. En wat moet ik denken van de datering – schilderij 1647, tekening 1821 – een latere tekening met schilderij als basis?

Maar al met al toch leuk dat een eerdere weblog tot herkenning leidt.  JH
(klik afbeelding voor grotere weergave)

Twee schenkingen voor de Vroom-collectie

 De meest recente nieuwsbrief van Bibliotheek Wageningen UR bericht over een tweetal schenkingen van tuinontwerpen door de familie Vroom. 

ISS Landscaping Services schonk 88 tekeningen en enkele fotoxe2x80x99s, werk van Jan Vroom sr. (1855-1923) en Jan Vroom jr. (1893-1958). De heer Borgesius schonk een tekening uit 1846 van Gerardus Vroom (1801-1876) en een tekening uit 1868 van Melle G. Vroom (1829-1913).

Zie de nieuwsbrief voor het complete verhaal en de details.  JH

250 jaar Carolinaberg


Foto’s: Niek Ravensbergen (klik op foto voor groter beeld en meer tekst)

In de bossen van het Hof te Dieren (Gld.) ligt de Carolinaberg. Op de top komen veertien beukenlanen samen. Dit stervormig lanenstelsel is deel van een grotere bosplantage, die prinses Anna (1709-1759), de echtgenote van de stadhouder prins Willem IV van Oranje, in 1757 liet aanleggen. Zij noemde de xe2x80x98bergxe2x80x99 erin naar haar dochter Carolina.

Voor de 250e verjaardag van dit groene cultuurmonument heb ik een jaar lang alle lanen op de Carolinaberg gefotografeerd; de opnames zijn zoveel mogelijk gemaakt op de geboorte- en sterfdata van de Oranjes, die met de Hof te Dieren in verband kunnen worden gebracht. Deze 140 fotoxe2x80x99s heb ik samengebracht in de fotocompositie xe2x80x98Carolinaxe2x80x99. Ik stel het fotowerk beschikbaar voor publicatie, expositie of projectie om mensen te interesseren voor deze natuur- en cultuurhistorisch interessante plek.

Niek Ravensbergen

Lees verder >

Ouderdom eiken


Bron: Martijn Andela

De oprijlaan van de Gelderse Toren (Dieren) wordt geflankeerd door zomereiken (Quercus robur) van verschillende leeftijden. De verjonging van de laan heeft vermoedelijk altijd geleidelijk plaatsgevonden; tot op de dag van vandaag. Tussen de oudere eiken staan net geplante jonge boompjes, maar vlakbij de Zutphensestraatweg staan ook enkele honderden jaren oude exemplaren die mogelijk nog uit de tijd van de aanleg van de allee dateren. Ik vraag me af of er iets te zeggen is over de ouderdom van een zomereik met een stamomtrek van 5,35m op 1m boven het maaiveld. In het verleden heeft iemand wel eens gesuggereerd dat je met een berekeningsmethode een globale schatting van de ouderdom zou kunnen geven. Naar mijn mening dateert de laan uit het tijdvak 1708-1718. Een berekening zou deze hypothese kunnen versterken.

Wie heeft ervaring met een dergelijke berekeningsmethode? Waar kan ik hierover informatie vinden?

Martijn Andela


Bron: Bomen rond Dieren en Rheden

De eeuwige strijd tegen het water.

 Voor 2007 koos CASCADE als lustrumthema WATER. Een van oudsher beladen onderwerp voor de geschiedenis van Nederland en ook voor de Nederlandse tuinkunst. De laatste decennia is waterbeheersing al een groot probleem. Boeren willen hun landerijen droger; buitenplaatseigenaren willen water in hun beken en grachten; en in sommige steden, zoals Amsterdam en Utrecht, wordt de roep xe2x80x9cwater terug in de grachtenxe2x80x9d steeds sterker.

Als we terugkijken in de historie, denken we aan de inpoldering van meren zoals de Beemster, de Purmer, de Schermer en later het Haarlemmermeer. Ook de Biesbosch heeft een lange geschiedenis, beginnend bij de St. Elisabethsvloed. In  de nacht vóór 19 november 1421, de naamdag van de Heilige Elisabeth uit Hongarije, trof een stormvloed de Nederlandse kust. De Grote Waard bij Wieldrecht (nabij Dordrecht) werd geheel overstroomd. De stad Dordrecht bleef als enige gespaard. Ca. 1490 werd deze ramp geschilderd door de Meester van de Elisabethpanelen (vroeger bekend als de Meester van Rhenen).

Dit schilderij (eigendom van het Rijksmuseum) is voor één keer uitgeleend en wordt samen met archeologische vondsten en archiefstukken onder de titel xe2x80x9cDe eeuwige strijd tegen het waterxe2x80x9d tentoongesteld in het Dordrechts Museum, nog te bezichtigen t/m 27 mei 2007.
Het aardige voor Cascadevrienden, geïnteresseerd in de geschiedenis van tuin, park en landschap, is dat op het schilderij, ondanks de wateroverlast, zoxe2x80x99n rijke welbewuste aanplant van vrucht- en loofbomen is te zien rond de afgebeelde huizen en boerderijen en kerken.  CO

Voor meer over de tentoonstelling zie Dordrechts Museum. Maar kijk vooral ook op De Sint Elisabethsvloed webpage. Of bij Rijksmuseum  zelf (tevens bron voor bovenstaande afbeelding ; aanklikken voor grotere afbeelding).

Vaeshartelt (Meerssen) – park, tentoonstelling en publicaties

In eerdere weblogs is Vaeshartelt al ter sprake geweest. Nu nog een keer n.a.v. een bezoek aan het park, de tentoonstelling en de publicaties.

In het vrij toegankelijke park van Vaeshartelt  is een negental panelen opgesteld met één of meer prenten uit het Album dédié à mes enfants et mes amies. Per paneel een grote prent, een aantal kleinere en begeleidende tekst. Staand achter een paneel heb je zicht op de plek, het gebouw of het tuinsieraad als op de prent. Een zeer geslaagde manier om het toen en het nu te tonen. Deze combinatie is nog te aanschouwen tot september 2007.

 De tentoonstelling ‘Petrus Regout (1801-1878) Méér dan aardewerk alleen‘ belicht Regout’s politieke carrière en ambities, zijn inzet voor de Kerk en het katholieke geloof en zijn villa’s, kastelen en fabrieksgebouwen. De gravures uit Album dédié à mes enfants et mes amies (1863 en later) vormen de fantastische kern van de tentoonstelling. Het geheel is een verzameling van gravures, schilderijen, foto’s, documenten en gebruiksvoorwerpen. Nog tot en met 13 januari 2007 in Regionaal Historisch Centrum Limburg.

Tot slot de publicaties. Een heruitgave van Album dédié à mes enfants et mes amies. 40 losse bladen op A3 formaat, dit is groot, maar toch nog een slag kleiner dan de orginelen! Van de 40 zijn er 15 tuinhistorisch interessant. De aanschafprijs van € 69 is dan wel veel geld. Naast deze heruitgave is er het boekje Petrus Regout – Voor vrienden, vreemden en verwanten van J. van den Boogard en L. Kreukels. Rijk aan illustraties en tekst en met de ‘album’ gravures op A5 formaat of kleiner. De prijs van € 14,95 moet u niet van aanschaf weerhouden. Zie X-Cago (2)  voor meer en evt. bestelling. Helemaal voor niets, kwa kosten dan, is de download van Regourts Rijkdom, eveneens van J. van den Boogard.

Op de webpage  Petrus Regout en zijn Album dédié à mes enfants et mes amies zal ik nog foto’s en meer toevoegen. De tentoonstelling in park en archief hebben één nadeel, Meerssen/Maastricht is ver weg.  JH

Overzicht van het Cascade-activiteitenprogramma tussen 1987 en 2007

 Het bestuur van Cascade heeft het afgelopen jaar een beleidsplan opgesteld voor de jaren 2006-2010. Voor 2006 stond Terugblik en koersbepaling op het programma, als volgt verwoord: Naast de uitvoering van de vaste jaar-activiteiten, is het de bedoeling  -voordat het lustrumjaar 2007 aanbreekt- een overzichtelijke terugblik samen te stellen over de voorgaande 19 jaar, en dit overzicht ook op een of andere wijze te publiceren. Het doel hiervan is om, na evaluatie, hiermee rekening te houden en de koers te bepalen voor de volgende jaren. Het resultaat van bovenstaande, dat wil zeggen het overzicht zelf, is 16 november jl. op het Rob Leopold Symposium voor het eerst verspreid en nu is dit Cascade-activiteitenprogramma 1987-2007 ook hier te raadplegen. Zie ook de opgenomen link in de linker rubriek van deze weblog.

Naar aanleiding van dit overzicht zijn ook een analyse en conclusies opgesteld, die als kort artikel/discussiestuk in het Cascade-Bulletin 2007 zullen worden geplaatst en waarop het bestuur te zijner tijd gaarne uw reacties in wacht.

Cascade rekent in het lustrumjaar 2007 weer op u. Wij hopen net zo actief en creatief door te gaan als de afgelopen negentien jaar.  CO