Kaart van Elswout (1812) door Hendrik van Zutphen (1757-1830).
Bron: De Nederlandse Buitenplaatsen (1982), H.W.M. van der Wijck. Herkomst particuliere collectie.
Christian Bertram haalde het in zijn lezing over de Elswoutkaart van Hendrik van Zutphen naar voren. Er is er niet 1 Elswoutkaart van Van Zutphen, maar er zijn er 2.
De kaart in het NH archief en een kaart in een onbekende particuliere collectie. De laatste wordt afgebeeld in De Nederlandse Buitenplaatsen van Van der Wijck (p. 242-243). Zwart-wit, afgebeeld op nog geen A4 grootte, geen afmetingen vermeldt en helaas, als al gezegd, geen nadere aanduiding van de eigenaar.
Van der Wijck zegt zelf ‘is gelijk aan de grote kaart op linnen [kleiner formaat aldus een noot], op de rentmeesterij op Elswout’ (nu dus NH archief).
Toch zijn er verschillen. De versieringen op de ‘particuliere kaart’ staan sowieso niet op de ‘NHA kaart’. Na scannen van betreffende pagina’s worden de details iets duidelijker. En dan vallen meer verschillen op. Zo staat op de ‘particuliere kaart’ de boerderij en die staat niet op de ‘NHA kaart’. En de omgeving en details van de Patrijzenberg en de hermitage op de ‘particuliere kaart’ wijken af van die op de ‘NHA kaart’. En zo zijn er meer kleine verschillen te constateren. Maar een echt goede vergelijking vraagt om het origineel van die ‘particuliere kaart’.
Of te wel, om bij Christiaan aan te sluiten, waar o waar is die kaart? Op welke particuliere collectie doelt Van der Wijck? Wie weet het?
Een reactie kan, maar een mail mag ook! JH
Kaart (bewerkt) van Elswout (1812) door Hendrik van Zutphen (1757-1830).
Bron: NH Archief.
De zwarte kaart vertoont een carré. Het is, zie de tekst, vast een kaart die in stukken is gesneden en op linnen geplakt om hem vervolgens in een fraai versierd doosje te kunnen stoppen. Om de kaart te kunnen opvouwen moeten er spaties blijven vandaar dat carré. Wat betreft verschillen, misschien komt dat door een andere functie van beide kaarten. Die zwart-wit kaart kan vermoedelijk niet uitvergroot worden weergegeven. Zou aardig zijn ter vergelijk.
Het antwoord op die vraag is wellicht te vinden in de aantekening van Van der Wijck in zijn archief, in de Fraeylemaborg?? Het lijkt mij waarschijnlijk dat de kaart zich bevindt bij één van de nazaten van Borski-Van der Vliet-Luden-.. etc…
Mocht één van de nazaten dit lezen: alstublieft, wat is er nou beter en waardevoller dan de resterende tekeningencollectie (en archivalia) onder te brengen bij de andere tekeningen in het Noord-Hollands Archief? Dat zou een groots gebaar zijn, en heel waardevol voor het behoud van dit park, heel waardevol ook voor al die historici die zich met parken zoals Elswout bezig houden, en alle belangstellenden die Elswout een warm hart toedragen.
Ik heb contact gehad met Henny van Harten-Boers, conservator Fraeylemaborg, daar waar de collectie Van der Wijck nu ondergebracht is. De heer Siemensma van de Stichting van der Wijck de Kempenaer heeft op haar verzoek nogmaals een poging gedaan om de kaart van Elswout te vinden (er waren reeds eerdere vermoedens en pogingen). De kaart is opnieuw niet in de collectie teruggevonden, wel de foto als gebruikt voor het boek.
In een mail vermoedt iemand net als Inger dat de kaart zich in de collectie van een nazaat bevindt.